Της Μαρίας Πολίτου,
Κάθε καλοκαίρι παρατηρούνται όλο και περισσότερες ελλείψεις σε εργατικό προσωπικό για σεζόν. Αν και πολλές φορές οι εργοδότες δίνουν υποσχέσεις για γενναιόδωρους μισθούς, οι εργαζόμενοι αποφεύγουν να δεχτούν αυτές τις προσφορές, προτιμώντας να εργασθούν σε μέρη λιγότερο τουριστικά ή ακόμα και να διαφύγουν στο εξωτερικό. Το συγκεκριμένο γεγονός έχει αποτελέσει έναυσμα για την έρευνα των συνθηκών εργασίας στα καλοκαιρινά ελληνικά νησιά και έχει διαπιστωθεί ότι οι συνθήκες εργασίας είναι απάνθρωπες και οι εργοδότες δεν τηρούν τις υποσχέσεις τους σχετικά με την πληρωμή.
Η πολύωρη εργασία, χωρίς εργασιακά δικαιώματα σε συνδυασμό με τα ανυπόφορα καιρικά φαινόμενα, έχει κάνει τους νέους να αποφεύγουν την καλοκαιρινή σεζόν. Μάλιστα, παρατηρείται πως εργοδότες αναγκάζουν τους νέους να δουλέψουν μέρες, στις οποίες δεν είναι καταγεγραμμένοι στα καταστατικά της επιχείρησης και σε περίπτωση που έρθει ο έλεγχος, ο εργαζόμενος κάνει τον πελάτη. Πρόκειται για μία άθλια εργασιακή συνθήκη, η οποία σίγουρα αποτελεί παράγοντα που απωθεί τους νέους εργαζόμενους από την επιλογή σεζόν εργασίας στα νησιά.
Οι μισθοί στον τουριστικό τομέα μπορεί να είναι συχνά χαμηλοί και ανεπαρκείς για την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων. Πολλοί νέοι ενδιαφέρονται για μία εργασία που προσφέρει καλύτερο επίπεδο αμοιβής και οικονομικής ασφάλειας, με αποτέλεσμα να προτιμούν να επιλέξουν δουλειές με περισσότερα οφέλη και μεγαλύτερο εύρος ανάπτυξης και προαγωγής. Συνεπώς, οι εργασιακές σχέσεις στον τουριστικό τομέα είναι συχνά προσωρινές και εποχιακές. Αυτό μπορεί να δημιουργεί αβεβαιότητα στους νέους, που ίσως προτιμούν σταθερές εργασιακές συνθήκες και μακροπρόθεσμες δυνατότητες ανάπτυξης καριέρας. Ένα βασικός λόγος για τον οποίο οι νέοι αποφεύγουν τη δουλειά «σεζόν» είναι εξαιτίας των εξαντλητικών συνθηκών εργασίας σε συνδυασμό με τις χαμηλές απολαβές. Οι εργοδότες είναι διαφορετικοί στην κάθε επιχείρηση και δεν προσφέρουν όλοι ικανοποιητικούς μισθούς για να αποφασίσει ο εργαζόμενος να μεταβεί σε νησιά για δουλειά. Πολλές τουριστικές επιχειρήσεις προτείνουν επταήμερη εργασία, 10-12 ώρες ημερησίως για έναν μισθό ο οποίος αντιστοιχεί στα 700 ευρώ τον μήνα. Οι συγκεκριμένοι μισθοί δεν είναι αντιπροσωπευτικοί για αυτές τις συνθήκες και, ειδικότερα, όταν πολλοί εργοδότες αποφεύγουν την καταβολή ενσήμων και τους ζητούν να δουλέψουν ουσιαστικά παράνομα.
Την ίδια στιγμή αμέτρητες είναι οι καταγγελίες των εργαζομένων για άθλιες συνθήκες διαβίωσης και για εκμετάλλευση από τους εργοδότες τους. Οι εργαζόμενοι των συγκεκριμένων επαγγελμάτων μπορεί να μην έχουν ισχυρά συνδικάτα ή άλλους εργατικούς οργανισμούς που να τους υποστηρίζουν και να προασπίζουν τα δικαιώματά τους. Αυτό μπορεί να καθιστά τους εργοδότες λιγότερο διατεθειμένους να προσφέρουν δίκαιες συνθήκες απασχόλησης και να εκμεταλλεύονται σε μεγάλο βαθμό τους εργαζομένους τους από τη στιγμή που υπάρχει έλλειψη συνδικαλιστικής οργάνωσης. Μία άλλη παράμετρος που ευνοεί την εργασιακή εκμετάλλευση εντοπίζεται στην έλλειψη ελέγχου και επιθεώρησης. Με άλλα λόγια, σε ορισμένες περιοχές, ο έλεγχος των εργασιακών συνθηκών ενδέχεται να είναι ανεπαρκής ή και ανύπαρκτος. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να μην τηρούν τους νόμους και τα πρωτόκολλα που προστατεύουν τους εργαζομένους. Όλα αυτά συμβαίνουν, διότι ορισμένοι εργοδότες ενδέχεται να επικεντρώνονται αποκλειστικά στη μεγιστοποίηση των κερδών τους και να παραμελούν τα δικαιώματα και την ευημερία των εργαζομένων τους.
Ένας άλλος παράγοντας, ο οποίος καθορίζει πολλά πράγματα στην Ελλάδα, είναι οι καιρικές συνθήκες. Στον τουριστικό τομέα, το καλοκαίρι οι υψηλές θερμοκρασίες σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας μπορεί να καθιστούν δύσκολη την εργασία σε ανοιχτούς χώρους, όπως σε παραλίες, ξενοδοχεία, ή και εστιατόρια. Αυτές οι υψηλές θερμοκρασίες σε συνδυασμό με την υγρασία, μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα υγείας, όπως ηλιακά εγκαύματα ή θερμοπληξία. Οι εργαζόμενοι χρειάζονται επαρκή προστασία και άνεση για να εργαστούν αποτελεσματικά και χωρίς υγειονομικά προβλήματα.
Τέλος, μία άλλη σημαντική ομάδα, η οποία μπορεί να βοηθήσει τους νέους είναι οι πελάτες, οι οποίοι θα πρέπει να είναι ευγενικοί προς τους εργαζομένους της σεζόν. Οι εργαζόμενοι αξίζουν σεβασμό και αναγνώριση για την εργασία τους, ανεξαρτήτως της περιόδου του έτους. Στην εποχιακή εργασία στην Ελλάδα, οι εργαζόμενοι αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις και εργάζονται σκληρά για να εξυπηρετήσουν τον πελάτη. Είναι σημαντικό να γίνεται σεβαστή η ανθρώπινη αξιοπρέπεια και να αντιμετωπίζονται με ευγένεια και εκτίμηση. Αυτός ο σεβασμός δημιουργεί ένα θετικό περιβάλλον εργασίας και βοηθά στην ενίσχυση της καλής διάθεσης και της παραγωγικότητας των εργαζομένων.
Συνεπώς, οι άθλιες συνθήκες εργασίας στις εποχιακές δουλειές είναι απαράδεκτες και απαιτείται επείγουσα δράση για τη βελτίωσή τους. Υπάρχει μία έκτακτη ανάγκη για θέσπιση κατάλληλων νόμων, οι οποίοι θα προστατεύουν τους εργαζομένους από την εκμετάλλευση, τις χαμηλές αμοιβές και τις επικίνδυνες συνθήκες εργασίας. Το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει συνεργασία μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου και να ενισχυθεί η ανάγκη για ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης σχετικά με τις απάνθρωπες συνθήκες της εργασιακής σεζόν. Δεν πρέπει να παραλείπονται οι έννοιες της ευαισθητοποίησης και της κινητοποίησης, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε αλλαγές προς την κατεύθυνση της βελτίωσης αυτών των συνθηκών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Dark Side of Summer Jobs: Poor Working Conditions for teens, theatlantic.com, διαθέσιμο εδώ
- Εποχικοί εργαζόμενοι: Γιατί δεν θέλουν να επιστρέψουν στα νησιά; Lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τουρισμός στα σχοινιά: Πενιχροί μισθοί, άθλιες συνθήκες διαβίωσης, εργασιακή εκμετάλλευση, Rosa.gr, διαθέσιμο εδώ
