Του Νικόλαου Κλάδη,
Η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα δεν είναι μυθική ιστορία. Έχει συζητηθεί για δεκαετίες και όπως πρόσφατα επισήμανε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας, το πρόβλημα παραμένει υπαρκτό. Παρ’ όλα αυτά, μπορούμε να αντλήσουμε ορισμένα διδάγματα από την κατάσταση και να εξετάσουμε πιθανές στρατηγικές για την καταπολέμησή της. Από την ανάλυση του κ. Στουρνάρα καταλήγουμε στο ότι το πραγματικό μέγεθος της ελληνικής οικονομίας είναι αισθητά μεγαλύτερο από ό,τι δηλώνεται επισήμως. Εάν τα «αόρατα» € 60 δις που κυκλοφορούν στη «γκρίζα ζώνη» ήταν φορολογητέα, το κράτος θα είχε επιπλέον έσοδα ύψους € 15 δις. Αυτό είναι περισσότερο από αρκετό για να χρηματοδοτήσει βελτιώσεις στην υγεία, την εκπαίδευση και άλλες δημόσιες υπηρεσίες.
Μια αποτελεσματική στρατηγική για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής θα πρέπει να είναι συνολική και να περιλαμβάνει την ενίσχυση του συστήματος φοροεισπράξεων, την παρακολούθηση των μεγάλων διαφευγόντων, την εξάλειψη των «γκρίζων ζωνών» και την ευαισθητοποίηση του κοινού για τις συνέπειες της φοροδιαφυγής. Επίσης, είναι κρίσιμης σημασίας η διασφάλιση της διαφάνειας και της δίκαιης εφαρμογής των φορολογικών νόμων. Οι πολίτες πρέπει να εμπιστεύονται το σύστημα και να γνωρίζουν ότι οι φόροι τους χρησιμοποιούνται σωστά και αποτελεσματικά.
Οι ψηφιακές τεχνολογίες είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, καθώς μπορούν να βοηθήσουν στην ανίχνευση και την παρακολούθηση των φοροδιαφευγόντων. Η αυτοματοποίηση των φορολογικών διαδικασιών και η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην αναλυτική εξέταση των δεδομένων, μπορούν να συμβάλουν στην ανεύρεση ατασθαλιών.
Aυτή η στρατηγική πρέπει να συνδυάζεται με την ευαισθητοποίηση των πολιτών στα θέματα της φορολογίας. Οι φόροι είναι ένας σημαντικός τρόπος για τη χρηματοδότηση των δημοσίων υπηρεσιών και της κοινωνικής ασφάλειας. Κάθε πολίτης πρέπει να κατανοεί ότι, όταν διαφεύγει από τις φορολογικές του υποχρεώσεις, αυτό έχει επίπτωση στην ποιότητα των δημοσίων υπηρεσιών που λαμβάνει.
Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, η Κυβέρνηση προωθεί συγκεκριμένα μέτρα έως και τους πρώτους μήνες του 2024. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS και επέκταση της χρήσης POS σε περισσότερα επαγγέλματα: Το μέτρο αυτό αποσκοπεί στον περιορισμό της «μαύρης» οικονομίας και την προώθηση των ηλεκτρονικών πληρωμών σε περισσότερους τομείς.
- Υποχρέωση διαβίβασης στοιχείων από παρόχους υπηρεσιών πληρωμών εκτός Ελλάδας στην Α.Α.Δ.Ε.: Αυτό το μέτρο στοχεύει να εξασφαλίσει ότι οι πληρωμές που πραγματοποιούνται μέσω τρίτων χωρών θα καταγράφονται και θα είναι διαθέσιμες για φορολογικούς ελέγχους.
- Πληρωμή προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών: Αυτό το μέτρο στοχεύει στη βελτίωση της διαφάνειας και του ελέγχου των προνοιακών επιδομάτων μέσω της χρήσης χρεωστικών καρτών αντί για μετρητών.
Επιπλέον, προβλέπονται και ψηφιακά μέτρα εντός του 2024, τα οποία περιλαμβάνουν:
- Αυτοματοποίηση και ψηφιοποίηση των ελέγχων της Α.Α.Δ.Ε.: Αυτό το μέτρο έχει ως στόχο την επιτάχυνση και βελτίωση των διαδικασιών ελέγχου φορολογικής συμμόρφωσης, μέσω της χρήσης σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών.
- Εισαγωγή κυρώσεων για τη μη-διαβίβαση στοιχείων στο MyDATA: Το MyDATA είναι ένα σύστημα που συγκεντρώνει δεδομένα φορολογικού ενδιαφέροντος. Το μέτρο αυτό προβλέπει την επιβολή κυρώσεων για τους φορείς που δεν διαβιβάζουν αυτά τα στοιχεία, μετά από μια εύλογη περίοδο προσαρμογής.
Όσον αφορά τα πρόσθετα μέτρα που προχωρούν, αναφέρονται:
- Αναμόρφωση των τεκμηρίων διαβίωσης: Αυτό το μέτρο αποσκοπεί στην ενημέρωση και βελτίωση των τεκμηρίων που απαιτούνται για την καταβολή φόρου διαβίωσης.
- Κωδικοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας: Αυτό το μέτρο αποσκοπεί στη συγκέντρωση και τη συστηματοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, για μεγαλύτερη σαφήνεια και ευκολία κατανόησης των φορολογικών κανόνων.
- Υπερδιπλασιασμός των ελέγχων: Το μέτρο αυτό αφορά την αύξηση του αριθμού των φορολογικών ελέγχων που πραγματοποιούνται, με στόχο την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της φορολογικής επιβολής.
Τέλος, αναφέρεται ότι δεν θα γίνουν νέες ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία. Αυτό υποδηλώνει ότι δεν θα επιβληθούν νέα μέτρα για την εξυγίανση ή αναδιάρθρωση των οφειλών προς τη φορολογική αρχή κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Φοροδιαφυγή: “Καμπανάκι” από τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για ελεύθερους επαγγελματίες – Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση για POS και ταμειακές, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
-
Στα 60 δισ. ευρώ η φοροδιαφυγή, σύμφωνα με τον Γιάννη Στουρνάρα, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
