Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Οι περισσότεροι βασιλείς έχουν μείνει στην Ιστορία για τις ικανότητες που διαθέτουν ή και όχι, στην άσκηση της εξουσίας, για το στρατηγικό τους πνεύμα ή τις αδεξιότητές τους, για τη συνετή οικονομική τους διαχείριση ή την κατασπατάληση των θησαυροφυλακίων κ.ο.κ. Δηλαδή, η πλειοψηφία από αυτούς μνημονεύεται για τα πεπραγμένα τους είτε έχουν θετικό είτε αρνητικό πρόσημο. Υπάρχουν, βέβαια, και μονάρχες που απασχολούν τους μελετητές για την προσωπική τους ζωή και τις επιλογές που έκαναν στο κομμάτι του γάμου τους. Σε αυτήν την κατηγορία των ανθρώπων ανήκει και ο Ερρίκος Η΄ της Αγγλίας μέσα από τους έξι γάμους που πραγματοποίησε.
Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Ο Ερρίκος ήταν γιος του Βασιλιά Ερρίκου Ζ΄ της Αγγλίας και της Ελισάβετ της Υόρκης (κόρη του Βασιλιά Εδουάρδου Δ΄). Ανήκε στη δυναστεία των Τυδώρ που επικράτησε στην Αγγλία ύστερα από τον Πόλεμο των Δύο Ρόδων (1455-1487) και ήρθε στη ζωή τον Ιούνιο του 1491, όντας το τρίτο παιδί της οικογένειας. Έγινε διάδοχος του βρετανικού θρόνου στα 10 του χρόνια, έπειτα από τον θάνατο του αδελφού του, Πρίγκιπα Αρθούρου.
Έτσι, ο πατέρας του φρόντιζε ιδιαίτερα τον διάδοχό του και το μέλλον του, για αυτό τον αρραβώνιασε με την Αικατερίνη της Αραγωνίας, κόρη του βασιλικού ζεύγους της Ισπανίας Φερδινάνδου και Ισαβέλλας. Οι δύο βασιλικοί οίκοι, όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά που έρχονταν σε επαφή, καθώς η Αικατερίνη και ο αποθανών Πρίγκιπας Αρθούρος είχαν παντρευτεί, δεχόμενοι την απόφαση των γονιών τους ώστε να συσφιχθούν οι σχέσεις τους. Για να μην πάει χαμένη αυτή η διπλωματία μέσω γάμου, αποφάσισαν να συνάψουν έναν νέο γάμο ανάμεσα στον Ερρίκο και την Αικατερίνη.
Οι δυο τους, λοιπόν, ήρθαν εις γάμου κοινωνία τον Ιούνιο του 1509, σφραγίζοντας και επίσημα τους δεσμούς ανάμεσα στα δύο βασίλεια. Η νέα Βασίλισσα είχε ξεχωρίσει για την ομορφιά της, αλλά και τη μόρφωσή της. Τα πρώτα χρόνια του έγγαμου βίου κύλησαν ομαλά, με το ζευγάρι να αποκτά έξι παιδιά, από τα οποία, όμως, μόνο το ένα επιβίωσε, η μετέπειτα Βασίλισσα Μαρία Α΄ (είχε επιβιώσει και ένα αγόρι, αλλά έχασε τη ζωή του λίγες εβδομάδες αργότερα). Η ευτυχία τους, όμως, δεν θα κρατήσει για πολύ, αφού ο Ερρίκος ποθούσε τόσο να αποκτήσει έναν άρρενα διάδοχο όσο και την ερωτική συναναστροφή του με το αντίθετο φύλο.
Μια από αυτές ήταν και η Ελίζαμπεθ Μπλουντ, με την οποία απέκτησε ένα νόθο αγόρι, τον Ερρίκο Φιτζρόι. Ωστόσο δεν ήταν εύκολο για τον Μονάρχη να αναγνωρίσει επίσημα αυτό του το τέκνο, ώστε να τον διαδεχθεί μελλοντικά στον θρόνο. Έπειτα, η διαφορά ηλικίας που είχε ο Ερρίκος με την Αικατερίνη άρχισε με τον καιρό να γίνεται όλο και πιο αισθητή και έτσι ο νεότερος βασιλιάς άρχιζε να ψάχνει μια νέα μικρότερη γυναίκα που να μπορούσε να του προσφέρει έναν υγιή άρρενα διάδοχο (μιας και η Αικατερίνη είχε φτάσει στην ηλικία των 40 ετών).
Το 1526 συναντά και ερωτεύεται τη νεότερη και ομορφότερη Άννα Μπόλεϊν. Σκοπός του πλέον ήταν η ακύρωση του γάμου του με την Αικατερίνη, που αποτελούσε ένα ανυπέρβλητο εμπόδιο, καθώς η Καθολική Εκκλησία (μέχρι τότε η Βρετανία ακολουθούσε το εν λόγω δόγμα) δεν επέτρεπε το διαζύγιο. Ο Ερρίκος, όμως, για να πείσει τον Πάπα Κλήμη Ζ´ να λύσει τον γάμο του, έστειλε τον επόμενο χρόνο μια επιστολή στην οποία ανέφερε πως η ένωσή του με τη γυναίκα του αδελφού του προκάλεσε την οργή του Θεού και για αυτό δεν του είχε προσφέρει έναν γιο. Οι δικαιολογίες του δεν φάνηκαν να κάμπτουν τη σκληρή στάση του Πάπα, τόσο για θεολογικούς λόγους όσο και γιατί δεν ήθελε να βρεθεί αντίπαλος με τον Ισπανό Βασιλιά Κάρολο Ε´, που ήταν ανιψιός της Αικατερίνης.
Τα επόμενα χρόνια θα προσπαθήσει με διάφορους συμβούλους του και καρδινάλιους να βρουν μια επιθυμητή λύση, η οποία θα έρθει τελικά το 1532, όταν θα του προταθεί να αποσπαστεί από την Καθολική Εκκλησία και να γίνει ο ίδιος επικεφαλής ενός νέου δόγματος. Έτσι, γεννήθηκε η Αγγλικανική Εκκλησία και ο Ερρίκος μπορούσε να εκδώσει το διαζύγιό του. Η κόρη του, Μαρία, κηρύχθηκε νόθα και η Αικατερίνη μεταφέρθηκε, αρχικά, στο Κεϊμπριτζσάιρ και, έπειτα, στο κάστρο του Κίμπολτον, όπου και πέθανε το 1536.
Με αυτόν τον τρόπο, άνοιξε ο δρόμος για τον δεύτερο γάμο του με την Άννα Μπόλεϊν, που πραγματοποιήθηκε το 1533. Η νέα Βασίλισσα ανήκε στον ευρύτερο αριστοκρατικό κύκλο, μεγαλώνοντας στις βασιλικές αυλές της Ολλανδίας και της Γαλλίας, λαμβάνοντας πλούσια μόρφωση, κάτι που φρόντισε ο πατέρα της, ο Κόμης Τόμας Μπόλεϊν, και η μητέρα της, η Κόμισσα Ελισάβετ Χάουαρντ.
Το νέο βασιλικό ζευγάρι απέκτησε τον Σεπτέμβριο του 1533 μια κόρη, τη μελλοντική Βασίλισσα Ελισάβετ Α´, ενώ η Άννα θα είχε συνολικά δύο αποβολές και θα γεννήσει το 1536 ένα νεκρό αγόρι. Η ρήξη στην σχέση τους δεν άργησε να έρθει, με τον Ερρίκο να αναζητά τη νέα του σύζυγο, την οποία βρήκε στο πρόσωπο της Τζέιν Σέιμουρ, αλλά για να προχωρήσει σε γάμο μαζί της έπρεπε πρώτα να απελευθερωθεί από την Άννα.
Έβαλε, λοιπόν, μπροστά ένα σχέδιο για την οριστική απεμπλοκή του, δίχως να ακυρώσει ξανά τον γάμο του, δημιουργώντας ενδεχομένως τα ίδια ή και μεγαλύτερα προβλήματα. Αυτή τη φορά ο στενός του κύκλος θα οργάνωνε τις κατηγορίες κατά της Βασίλισσας, που ήταν, μεταξύ άλλων, η μοιχεία, η αιμομιξία και προδοσία, ώστε να οδηγηθεί σε δίκη, με προκαθορισμένο αποτέλεσμα. Η Άννα καταδικάστηκε, φυλακίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου και, τελικά, αποκεφαλίστηκε στις 19 Μαΐου 1536, με την κόρη της, Ελισάβετ, να ακολουθεί την ίδια μοίρα με τη Μαρία και να κηρύσσεται νόθα.
Μην χάνοντας καιρό, ο Ερρίκος παντρεύτηκε την Τζέιν Σέιμουρ στις 30 Μαΐου του 1536. Η κόρη του στρατιωτικού και αυλικού Τζον Σέιμουρ και της Μαργαρίτας Γουέντγουντ, θα χαρίσει στον Βασιλιά, τον Οκτώβριο του 1537, τον πολυπόθητο διάδοχο, τον μετέπειτα Βασιλιά Εδουάρδο Δ´. Ωστόσο, ο κοινός τους βίος δεν θα διαρκέσει πολύ, καθώς μερικές επιπλοκές μετά από τη γέννα στέρησαν τη ζωή της Βασίλισσας. Ο Ερρίκος στεναχωρήθηκε πραγματικά για τον χαμό της συζύγου του, περνώντας ένα διάστημα σε απομόνωση και διατάζοντας η ταφή της να γίνει δίπλα του, στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου.
Αυτές ήταν οι τρεις πρώτες γυναίκες του Άγγλου Βασιλιά Ερρίκου Η´, με τους δύο πρώτους του γάμους να έχουν επεισοδιακή τροπή στην προσπάθεια απόκτησης αρσενικού διαδόχου, ενώ ο τρίτος που έφερε, τελικά, τον γιο δεν μακροημέρευσε, αφού η γυναίκα του πέθανε λίγο καιρό μετά τη γέννα. Ο Μονάρχης, όμως, δεν θα πτοηθεί και τα επόμενα χρόνια, όπως θα δούμε στο επόμενο άρθρο μας, θα πραγματοποιήσει άλλους τρεις γάμους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- The Six Wives of Henry VIII, worldhistory.org, Διαθέσιμο εδώ
- Catherine of Aragon, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Anne Boleyn, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- Jane Seymour, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
