Της Ειρήνης Λάττα,
iPad kids: Το συγκεκριμένο φαινόμενο έχει σαν αντικείμενο μελέτης τη συνεχή επαφή των πολύ μικρών παιδιών με την οθόνη, ώστε να είναι περισσότερο ήσυχα και φρόνιμα και να μη διακόπτουν τους γονείς τους ή τους υπόλοιπους ανθρώπους από οτιδήποτε κάνουν. Είναι ένα φαινόμενο το οποίο παρατηρείται πάρα πολύ συχνά, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες του εξωτερικού, και βρίσκει τους περισσότερους ανθρώπους να απορούν για την εξέλιξη και τις συνέπειές του. Η απάντηση πολλών παρατηρητών είναι «όταν δεν υπήρχε η οθόνη, τι κάναμε; Πώς απασχολούσαμε τα παιδιά μας;», βάζοντας μας σε ακόμα περισσότερες σκέψεις.
Είναι ανησυχητική η εικόνα ενός ανθρώπου, εφήβου ή ενήλικα, που απορροφάται από μια οθόνη αφής, αλλά νομίζω περισσότερο ανησυχητική είναι η εικόνα ενός βρέφους ή ενός πολύ μικρού παιδιού που απορροφάται από μια οθόνη. Σε κάνει να αναρωτιέσαι για τον τρόπο με τον οποίο θα μεγαλώσει το παιδί αυτό και για το ποσό σημαντικό είναι αυτό που κάνουν οι γονείς, ώστε να μην είναι σε θέση να ασχοληθούν μαζί του.
Αν δε με απατάει η μνήμη μου, τα παλιότερα χρόνια, τουλάχιστον εγώ προσωπικά, όταν βαριόμουν, έβρισκα τρόπους να καταπολεμήσω το αίσθημα αυτό της πλήξης. Έπαιζα με τις κούκλες μου, έπαιζα επιτραπέζια με την οικογένειά μου, πήγαινα στην παιδική χαρά ή ακόμα και παρατηρούσα τη μητέρα μου να μαγειρεύει. Δεν με θυμάμαι να είμαι απορροφημένη σε μια οθόνη με το που άρχιζα να βαριέμαι. Αυτή θα έλεγε κανείς είναι η πιο εύκολη και βολική λύση και για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς. Καταλαβαίνω πως είναι δύσκολο για έναν γονιό να μη βρίσκει καθόλου σχεδόν χρόνο για τον εαυτό του ή ακόμα και για να κάνει τις δουλειές του σπιτιού, επειδή το μικρό του παιδί τρέχει διαρκώς από πίσω του. Όμως πάντα έτσι ήταν, κι εμείς έτσι μεγαλώσαμε και μάθαμε να βρίσκουμε τρόπο να αντιμετωπίζουμε τη βαρεμάρα μας ή οι γονείς μας μάς βοήθησαν σε αυτό, παίζοντας ή επικοινωνώντας μαζί μας.
Είναι, φυσικά, διαφορετική η πραγματικότητα και διαφορετική μια κινούμενη διαδραστική εικόνα με ήχους και πολύχρωμα φώτα που αναβοσβήνουν, όμως, έχουμε ποτέ σκεφτεί ότι όλα αυτά τα εικονικά χρώματα και οι εικόνες μάς αποσπούν από την πραγματική ζωή και μας κάνουν να τη βαριόμαστε; Μόλις νιώσουμε έστω και για λίγο ότι χάνουμε το ενδιαφέρον για ό,τι κάνουμε, καταφεύγουμε σε μια οθόνη, είτε αυτό λέγεται κινητό, είτε λέγεται tablet, είτε λέγεται laptop, και όποτε και αν θελήσουμε επανερχόμαστε στην αλήθεια και την πραγματικότητα, χωρίς να κατανοούμε πως όλο αυτό πρόκειται για έναν εθισμό.
Είναι σοκαριστικές οι εικόνες που μπορούμε να δούμε σε διάφορα μαγαζιά ή και μέσα μαζικής μεταφοράς, όπου μια ολόκληρη παρέα μικρών παιδιών κρατάνε από ένα κινητό, για να μπορούν οι γονείς τους να μιλάνε με ησυχία (αν και οι ίδιοι δεν είναι στο δικό τους κινητό) ή ακόμα και σε ένα τραπέζι οικογενειακό, να βλέπουμε μπροστά από το πιάτο κάθε παιδιού να υπάρχει ένα tablet για να το απασχολεί και με τον τρόπο του να το «υπνωτίζει». Γιατί αυτό κάνει, το υπνωτίζει και έμμεσα δημιουργεί έναν άνθρωπο που μελλοντικά θα έχει πρόβλημα στην κοινωνικοποίησή του, αν φυσικά σκεφτεί την ιδέα της κοινωνικοποίησης και της κοινωνικής ένταξης.
Αδιαμφισβήτητα, η τεχνολογία έχει πάρα πολλά θετικά στοιχεία και μέχρι ένα σημείο βοηθάει αρκετά στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Αλλά μόνο μέχρι ένα σημείο. Μετά από το σημείο αυτό, η τεχνολογία γίνεται εθισμός και μέσο καταστροφής της παιδικής αθωότητας, καθώς και της ομαλής ανάπτυξης και της δημιουργίας μιας υγιούς προσωπικότητας μελλοντικά. Η αριστοτελική φράση «μέτρον άριστον» βρίσκει για άλλη μια φορά την εφαρμογή της.