Της Κατερίνας Αϊβαλιώτη,
1. «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν», Χαρίλαος Τρικούπης
Η φράση αυτή λέγεται ότι ειπώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1893 όταν, από ομιλία του στην Βουλή, ο Χαρίλαος Τρικούπης παραδέχτηκε την μεγάλη αδυναμία του κράτους να αποπληρώσει το δημόσιο χρέος του. Απευθυνόμενος στο σώμα της Βουλής, ο Τρικούπης εν τη ρύμη του λόγου, ξεστομίζει μια από τις πρώτες φράσεις που θα μείνουν στην ιστορία της πολιτικής, καθώς πράγματι το κράτος δεν μπορούσε να σταθεί στο ύψος των υποχρεώσεών του προκειμένου να αποπληρώσει τα δάνεια που είχε προμηθευτεί από το εξωτερικό. Η κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει αυτά τα ποσά κυρίως για έργα υποδομής, όπως την διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου και την κατασκευή του σιδηροδρόμου. Μετά από την κήρυξη της πτώχευσης, τα πράγματα θα συνεχίσουν να επιδεινώνονται, με αποκορύφωμα την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου το 1897.
2. «Η Κύπρος κείται μακράν», Κωσταντίνος Καραμανλής
Κατά την διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο με την επιχείρηση Αττίλας ΙΙ το 1974, ο Καραμανλής με την γνωστή αυτή ρήση του στοιχειώνει ακόμα τα εθνικά ζητήματα και τα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Με τον τρόπο αυτό έκανε εμφανή την απροθυμία του να βοηθήσει την Κύπρο έναντι της τουρκικής βαρβαρότητας, ταυτόχρονα όμως έδωσε ασυλία στην Αμερική, ήθελε την αποφυγή ενός ελληνοτουρκικού πολέμου και τη διάλυση του ΝΑΤΟ. Έτσι, ο Καραμανλής επέτρεψε κυνικά στους Αμερικανούς να στηρίξουν την τουρκική προέλαση αντί να αντλήσει βοήθεια, με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να καταλάβουν το 37% της Κύπρου και να διχοτομήσουν το νησί.
3. «Τσοβόλα δώσ’ τα όλα», Ανδρέας Παπανδρέου
Το 1989 ο Ανδρέας Παπανδρέου σε προεκλογική συγκέντρωση του ΠΑΣΟΚ στο Περιστέρι είπε την συγκεκριμένη ιστορική ατάκα, η οποία συνδέθηκε άμεσα με το όνομα του Δημήτρη Τσοβόλα. Συγκεκριμένα, ο Δημήτρης Τσοβόλας ήταν Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας εκείνη την περίοδο, ο οποίος πρωτύτερα είχε προχωρήσει σε μια φιλολαϊκή πολιτική ενίσχυσης των εισοδημάτων για τα νοικοκυριά. Παρά ταύτα το ΠΑΣΟΚ έμοιαζε να αποδυναμώνεται και να φθείρεται εξαιτίας μεγάλων προβλημάτων στην οικονομία σε συνδυασμό με το σκάνδαλο Κοσκωτά. Πριν τον πρόσφατο θάνατό του το 2022, ο Τσοβόλας ήταν καλεσμένος σε μια εκπομπή το 2019 στην οποία και έκανε λόγο για ένα «ψεύτικο σύνθημα που δεν είχε σχέση με την οικονομία».
4. «Ανήκομεν εις την Δύσιν», Κωσταντίνος Καραμανλής
Η φράση αυτή έχει τα θεμέλιά της σε μια συζήτηση των πολιτικών αρχηγών στην Βουλή το 1976, όπου ο Καραμανλής είπε: «Η Ελλάς – και να το επαναλάβω διότι γνωρίζω ότι ενοχλεί τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ – η Ελλάς, πολιτικά, αμυντικά, οικονομικά, πολιτιστικά ανήκει εις την Δύσιν». Λίγο αργότερα όμως ακούστηκε η πιο εμβληματική διατύπωση της φράσης αυτής, η οποία πάλι απευθυνόταν στον Ανδρέα Παπανδρέου ως εξής: «Βεβαίως ανήκομεν εις την Δύσιν! Η Ελλάς, θέλετε από παράδοση θέλετε από συμφέροντα, ανήκει στον δυτικό κόσμο. Όπως άλλοι λαοί ανήκουν στους Αδεσμεύτους, ανήκουν στους Ανατολικούς, ανήκουν στους Αφρικανούς, υπό αυτή την έννοια ανήκομεν εις την Δύσιν».
5. «Δεν θέλω ου», Γεώργιος Ράλλης
Ο τότε Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και Πρωθυπουργός σε προεκλογική ομιλία του στο Ηράκλειο Κρήτης το 1981 διατύπωσε για πρώτη φορά την φράση που έμεινε στην ιστορία ως «Δεν θέλω άλλο ου!». Ο ίδιος μετά από αναφορά που είχε κάνει στο πρόσωπο του Ανδρέα Παπανδρέου, θέλησε να κατευνάσει τις αποδοκιμασίες και τις φωνές που προέρχονταν από το κοινό με τον πιο ιδιαίτερο τρόπο. Αργότερα, την επανέλαβε ξανά σε ομιλία του με την ίδια αφορμή, κάνοντάς την να χαραχτεί στην μνήμη των ανθρώπων.
6. «Θα πείτε ότι την πήρε ο αέρας», Θεόδωρος Πάγκαλος
Η φράση αυτή συνδέεται με την κρίση των Ιμίων το 1996, όταν κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες ελικόπτερο της φρεγάτας «Ναβαρίνον» θα συντριβεί μετά από τον εντοπισμό 10 Τούρκων βατραχανθρώπων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απομάκρυνση του στρατού και των δύο χωρών από τις βραχονησίδες, ενώ ταυτόχρονα λαμβάνει χώρα η υποστολή της ελληνικής σημαίας. Τα ξημερώματα της 31ης Ιανουαρίου γίνεται σύσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών Θεόδωρο Πάγκαλο μαζί με τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ Χρήστο Λυμπέρη. Όταν ο δεύτερος θα ρωτήσει τον Πάγκαλο πώς πρέπει να πληροφορήσουν στον ελληνικό λαό για την απομάκρυνση της σημαίας από τα Ίμια, εκείνος απάντησε: «Θα πείτε ότι τη σημαία την πήρε ο αέρας».
7. «Λεφτά υπάρχουν», Γιώργος Παπανδρέου
Στις 13 Σεπτεμβρίου 2009 ο πρώην Πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στα πλαίσια μιας συνέντευξης τύπου στην Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης θα διατυπώσει την περίφημη ατάκα, λέγοντας μεταξύ άλλων ότι: «Μία από αυτές (τις πρακτικές), για την οποία σιωπά η κυβέρνηση, δεν είναι απλώς πού θα βρούμε τα λεφτά, αλλά πού πηγαίνουν τα λεφτά. Γιατί λεφτά υπάρχουν!». Παρόλο που την φράση αυτή την επανέλαβε αργότερα και ως εκ τούτου είχε εγείρει πολλές αντιδράσεις στην πολιτική σκηνή αρκετό χρόνο αφότου ειπώθηκε, εν τέλει αποδείχθηκε ότι τα λεφτά εκείνα δεν υπήρχαν.
8. «Μαζί τα φάγαμε», Θεόδωρος Πάγκαλος
Κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίση, στις 21 Σεπτεμβρίου 2010 ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ο οποίος και απεβίωσε προσφάτως το 2023, έδωσε την απάντηση σε μια ερώτηση που φαίνεται να ταλάνιζε και να προβλημάτιζε αρκετά τον κόσμο. Στην ουσία, ο τότε Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, παραδέχτηκε ευθέως ότι εδώ και χρόνια λειτουργεί ένα σύστημα διαφοράς, αναξιοκρατίας και πελατειακών σχέσεων εν αγνοία των περισσότερων πολιτών. Η φράση αυτή όπως ήταν φυσικό προκάλεσε μεγάλες εντάσεις στον πολιτικό διάλογο και αποτέλεσε σημείο καμπής του ίδιου του ΠΑΣΟΚ για τα επόμενα χρόνια.
9. «Go back κυρία Μέρκελ», Αλέξης Τσίπρας
Ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης διαμαρτυρίας από τη Μυτιλήνη διατύπωσε την εξής φράση: «Go back κυρία Μέρκελ, go back κύριε Σόιμπλε, go back κυρίες και κύριοι της συντηρητικής νομενκλατούρας της Ευρώπης. Η Ελλάδα δεν είναι πειραματόζωο». Ουσιαστικά, αναφερόταν στις συχνές επισκέψεις της Γερμανίδας Καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ στην Ελλάδα το 2014, επί Πρωθυπουργίας του Αντώνη Σαμαρά, καταδικάζοντάς τες. Με τη φράση αυτή έκανε γνωστό από νωρίς τον αντιευρωπαϊκό και τον αντιμνημονιακό χαρακτήρα του κόμματός του, υπονομεύοντας όμως την θέση της Ελλάδας τα επόμενα χρόνια στις ευρωπαϊκές συζητήσεις.
10. «Αυτοί είστε», Δημήτρης Κουτσούμπας
Μια από τις πιο viral ατάκες του διαδικτύου από πολιτικό αρχηγό και ίσως η πιο χαρακτηριστική του Δημήτρη Κουτσούμπα είναι το «Αυτοί είστε». Ως γνωστόν, έχει χρησιμοποιηθεί πολλάκις από διάφορες χιουμοριστικές ιστοσελίδες προκειμένου να γελοιοποιήσουν ή να χλευάσουν κάποιο περιστατικό. Ο ίδιος έχει παραδεχτεί ότι την καυστική αυτή φράση την είχε ξεστομίσει αυθόρμητα όταν παρακολουθούσε στην Βουλή μια από τις πολλές κόντρες Μητσοτάκη και Τσίπρα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- ikariaki.gr, Φράσεις και ατάκες πολιτικών που έμειναν στην ιστορία, Διαθέσιμο εδώ
- Oι Πολιτικές Ατάκες που Έμειναν στην Ιστορία, vice.com, Διαθέσιμο εδώ