Της Γεωργίας Δημοπούλου,
Ζούμε την εποχή των εκτεταμένων προσπαθειών πλήθους κοινωνικών ομάδων για αντιπροσώπευση, διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και εξάπλωση της «φωνής» τους. Είτε πρόκειται για μειονότητες με βάση τη σεξουαλικότητα, την καταγωγή τους ή τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, πληθώρα κινημάτων ξεσπούν, ώστε η κοινωνία του αύριο να γίνει πιο συμπεριληπτική, και μάλιστα όχι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά και με έμπρακτες κοινωνικές μεταβολές. Πολλές φορές, η επιθυμία αυτή για διεκδίκηση, φτάνει σε τομείς της καθημερινής ζωής που δύσκολα θα φανταζόταν κανείς. Ένας εξ αυτών είναι η βιομηχανία των καλλυντικών και η παραγωγή καλλωπιστικών προϊόντων για έγχρωμα άτομα, που μέχρι πρότινος, δεν ήταν καθόλου δεδομένη.
Η αυθεντία του επιστημονικού χώρου της δερματολογίας και της κοσμετολογίας μιλά από μόνη της: το σκούρο δέρμα αυτό καθ’ αυτό διαθέτει μεγαλύτερα ποσοστά μελανίνης, κάτι που καθιστά διαφορετικές τις αντιδράσεις του στην ακμή, το έκζεμα και άλλες δερματικές παθήσεις. Εφόσον, όμως, η δοκιμή του εκάστοτε καλλυντικού προτού κυκλοφορήσει στην αγορά γίνεται σε λευκό δέρμα, αγνοείται και παραμελείται πλήρως η τυχόν αποτελεσματικότητά του στο σκούρο.
Σαφώς και η ιστορική συγκυρία συνέδραμε με τον τρόπο της στην εξέλιξη του φαινομένου αυτού. Με το κίνημα Black Lives Matter να γνωρίζει την άνθησή του γύρω στο 2020, η στροφή του καταναλωτικού κοινού σε εταιρείες ομορφιάς που διέθεταν ευρεία γκάμα αποχρώσεων στα προϊόντα τους είναι εμφανής. Κάτι τέτοιο δεν άφησε άπραγους τους υπόλοιπους «κολοσσούς» του χώρου, με πολυεθνικές όπως η Fenty, η Asos και η Urban Cosmetics να διευρύνουν το αγοραστικό τους κοινό κατ’ αυτόν τον τρόπο: χαρακτηριστικό ήταν το λανσάρισμα μίας σειράς από 40 διαφορετικές αποχρώσεις make up, η οποία χαρακτηρίστηκε ως καινοτομία στο χώρο. Μάλιστα, οι δημιουργοί της μίλησαν για μία κίνηση-ματ, που απέδειξε πανηγυρικά πως η συμπερίληψη στην ομορφιά ανέρχεται σε προτεραιότητα, πλέον, και δεν αποτελεί μία απλή σκέψη στο πίσω μέρος του μυαλού του εκάστοτε σχεδιαστή.
Προκειμένου να θεαθεί και η κοινωνιολογική διάσταση του ζητήματος, ωστόσο, θα πρέπει κανείς να αναρωτηθεί για ποιον λόγο χρειάστηκε όλη αυτή η κινητοποίηση, ώστε να ευαισθητοποιηθεί η βιομηχανία της ομορφιάς και να δείξει εναγκαλισμό σε αυτό της το αγοραστικό κοινό. Σίγουρα στην καπιταλιστική κοινωνία της οποίας είμαστε μέλη, η πρόθεση για διεύρυνση του target group ενός καλλυντικού προϊόντος δεν μπορεί να είναι εξ ολοκλήρου αγνή: αντίθετα, ποιος θα έλεγε όχι σε περαιτέρω αύξηση των εσόδων και ενδυνάμωση της οικονομικής δύναμης μιας εταιρείας που ήδη μετρά ανυπολόγιστα κέρδη στην παγκόσμια αγορά; Πόσο μάλλον όταν η αγοραστική δύναμη της συγκεκριμένης μερίδας πληθυσμού υπολογίζεται στα 1.3 τρισεκατομμύρια δολάρια, αυτή και μόνο λειτουργεί ως ικανότατο κίνητρο για στόχευση στη συγκεκριμένη ομάδα.
Με σιγουριά είναι λυπηρή η διαπίστωση του πόσα δυσδιάκριτα κατάλοιπα έχει αφήσει ο ρατσισμός στα χρονικά, ακόμα και σε τομείς της… διπλανής πόρτας, όπως φαίνεται. Αν, ωστόσο, η όλη κινητοποίηση ενάντια στην κατάσταση αυτή έχει ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των ίδιων των μειονοτήτων που ενθαρρύνονται να εκφραστούν και να νιώσουν ο εαυτός τους, χωρίς να χρειάζεται να προσπαθήσουν να «χωρέσουν» σε μία κοινωνία που τους απορρίπτει επιδεικτικά, τότε τέτοια κινήματα μόνο ωφέλιμα μπορούν να αποβούν.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Shade Range Game: Why It Is High Time for Inclusive Makeup, jumpstartmag.com, διαθέσιμο εδώ
- Makeup brands move towards inclusivity, diversity, badgerherald.com, διαθέσιμο εδώ
