Του Ευθύμη Κόντου,
Οι Eθνικές Eκλογές της 25ης Ιουνίου 2023 έχουν πια περάσει στην Ιστορία. Ο ελληνικός λαός συμμετείχε σε ποσοστό 52,84% και η Νέα Δημοκρατία βρέθηκε πρώτη σε ψήφους σε άλλη μια εκλογική αναμέτρηση. Συγκέντρωσε το 40,56% των ψήφων, τη στιγμή που ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. έμεινε πολύ πίσω στην κούρσα, συλλέγοντας το 17,83%. Από εκεί και έπειτα, είδαμε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. να ανεβαίνει, μαζεύοντας το 11,84% των ψήφων. Άνοδο παρουσίασε, επίσης, και το Κ.Κ.Ε., «σκαρφαλώνοντας» στο 7,69%. Τα τέσσερα κόμματα, τα οποία συμπληρώνουν την οκτακομματική Βουλή και βρίσκονται κάτω από το 5%, είναι οι νεοσύστατοι Σπαρτιάτες (4,63%), η Ελληνική Λύση (4,44%), η Νίκη (3,69%) και η Πλεύση Ελευθερίας (3,17%).
Σε μία πρώτη σύντομη ανάλυση, παρατηρούμε τη Ν.Δ. του Κυριάκου Μητσοτάκη να νικά κατά κράτος τους μέχρι πρότινος ανταγωνιστές της, τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., του οποίου το εσωτερικό φαίνεται να έχει κλονιστεί για τα καλά, ύστερα από μία ήττα με τέτοια απρόσμενα μεγάλη διαφορά. Ακολούθως, ΠΑ.ΣΟ.Κ. και Κ.Κ.Ε. κατάφεραν να αποσπάσουν ψηφοφόρους, οι οποίοι τα προηγούμενα χρόνια είχαν δείξει την εμπιστοσύνη τους σε άλλα κόμματα. Ακόμα, αξιοπρόσεκτη είναι η άνοδος των κομμάτων που ανήκουν στο χώρο «πιο δεξιά» της Ν.Δ. ή στον ακροδεξιό χώρο. Αναφέρομαι στους Σπαρτιάτες, την Ελληνική Λύση και τη Νίκη, τα οποία είδαν το 12,77% των ενεργών ψηφοφόρων, να τάσσονται υπέρ τους.
Πλέον, στο Κοινοβούλιο, εκτός του Κυριάκου Βελόπουλου, με τον λαϊκίστικο λόγο του και τις θεωρίες συνωμοσίας, περισσότερες από 10 έδρες θα έχουν και οι «Σπαρτιάτες». Ένα νεοσύστατο κόμμα, το οποίο βρήκε στήριξη στο πρόσωπο του φυλακισμένου για διεύθυνση τρομοκρατικής οργάνωσης, Ηλία Κασιδιάρη. Ο ίδιος δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει δημόσια τον λαό για την προτίμηση που έδειξε στη συγκεκριμένη παράταξη και από τη μεριά τους, οι Βουλευτές του κόμματος δεν έκρυψαν την ευγνωμοσύνη τους προς τον πρώην χρυσαυγίτη. Εύκολα γίνεται αντιληπτό, λοιπόν, το ποιόν των Σπαρτιατών: χαρακτηριζόμενοι ακροδεξιοί, υποστηρικτές της Χρυσής Αυγής, καθώς και του κόμματος Έλληνες του Κασιδιάρη, του οποίου η συμμετοχή στις εκλογές δεν επετράπη.
Έδρες (10) στο Κοινοβούλιο θα έχουν από εδώ και στο εξής και οι Βουλευτές του κόμματος «Νίκη». Και αυτό ήταν ένα άγνωστο κόμμα, μέχρι πριν σχεδόν δύο μήνες. Έκανε προεκλογική εκστρατεία, χρησιμοποιώντας βαθιά θρησκευόμενο και υπερπατριωτικό λόγο και παρουσιάζοντας απόψεις αντιεπιστημονικές και υπερσυντηρητικές. Μπήκε στη Βουλή, προκαλώντας έκπληξη και τώρα, το μόνο που μένει είναι να φανούν οι θέσεις που θα υποστηρίξει εκεί.
Άξιο αναφοράς είναι πως τα κόμματα που προαναφέρθηκαν βρήκαν στήριξη και σε νέους εκλογείς. Συγκεκριμένα, στην ηλικιακή ομάδα ψηφοφόρων από 17 έως 24 ετών, οι Σπαρτιάτες απέσπασαν το 7,8% των συνολικών ψήφων. Ακολούθησε η Νίκη με 2,7% και η Ελληνική Λύση με 2,1%.
Τι αλλάζει, όμως, σε σύγκριση με το παρελθόν; Ακροδεξιά κόμματα υπήρχαν στη Βουλή και κατά τις περασμένες δεκαετίες. Συγκεκριμένα, τη δεκαετία 2010-2020, στην ακροδεξιά θα έβρισκε κανείς, μεταξύ άλλων, ανθρώπους χαμηλού μορφωτικού επιπέδου, ανθρώπους της «νύχτας», ακόμη και εγκληματίες. Το 2023 ωστόσο, αυτά τα πολιτικά μορφώματα παρουσιάζονται διαφορετικά. Φορούν κοστούμι, έχουν πιο στρογγυλεμένο λόγο, μα αυτό σαφώς και δεν επηρεάζει με οποιονδήποτε τρόπο τις ιδεολογίες και τις τακτικές των ανθρώπων, που απαρτίζουν αυτά τα πολιτικά μορφώματα.
Το γεγονός αυτό, όμως, όπως και να έχει, δεν μπορεί να αποτελέσει επαρκή αιτία, ώστε να επισκιαστούν οι φετινές εκλογές από τη γενική αίσθηση ότι ο πολιτικός άξονας της χώρας μετατοπίστηκε έντονα προς τα δεξιά του πολιτικού χάρτη. Και εξηγούμαι: Οι υποστηρικτές της συγκεκριμένης άποψης δείχνουν να αγνοούν την πανευρωπαϊκή άνοδο της ακροδεξιάς (σε Ιταλία, Φινλανδία, Γερμανία και -εκτός απροόπτου- Ισπανία). Αλλά ας μην βγούμε εκτός συνόρων και ας περιοριστούμε στα εν Ελλάδι. Το φετινό ποσοστό που έλαβε ο συγκεκριμένος πολιτικός χώρος, ο «εκ δεξιών» της δεξιάς, αντιστοιχεί σε 664.000 ψήφους. Έντεκα χρόνια πριν, και συγκεκριμένα, τον Μάιο του 2012, τα κόμματα της αντίστοιχης ιδεολογίας, (Ανεξάρτητοι Έλληνες, ΛΑΟΣ και Χρυσή Αυγή) είχαν συλλέξει από κοινού 1.293.000 ψήφους. Τα ίδια ακριβώς κόμματα, το 2015, έβλεπαν 744.000 πολίτες να δείχνουν τη στήριξη τους σε αυτά. Αν μη τι άλλο, τοποθετώντας τους παραπάνω αριθμούς σε γράφημα, κάθε άλλο παρά άνοδο δεν παρουσιάζει η ακροδεξιά στην Ελλάδα.
Ένα, σαφώς, πιο ασφαλές συμπέρασμα που βγήκε από τις φετινές εκλογές είναι πως η παθογένεια του πολιτικού χώρου αυτού δεν έχει νικηθεί ακόμη. Ας είμαστε ειλικρινείς: οι απαγορεύσεις δια της δικαστικής οδού, εκ του αποτελέσματος, απέτυχαν. Οι θεωρίες αυτές μπορούν να νικηθούν μονάχα στο εσωτερικό της κοινωνίας και όχι στις δικαστικές αίθουσες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Υπουργείο Εσωτερικών, Εθνικές εκλογές, Ιούνιος 2023, ekloges.ypes.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Εκλογές 2023: Η μετατόπιση στα δεξιά, η κυριαρχία Μητσοτάκη και η ήττα Τσίπρα», in.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Εκλογές 2023: Πώς ψήφισαν ανά ηλικία, επάγγελμα, φύλο και ιδεολογικό χώρο», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Ακροδεξιά: σιγά τα ωά», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Το παραμύθι της «δεξιάς στροφής» της κοινωνίας», athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
