Του Χάρη Κουρή,
Πάμπολλες φορές στην Αφρική, βλέπει κανείς το γνώριμο θέαμα μίας «χωλής», αλλά σταθερής δημοκρατίας, με δικτατορικό, ίσως και εμφυλιοπολεμικό παρελθόν. Επομένως, δεν είναι καθόλου αξιοπερίεργο το γεγονός, ότι οι εκλογές σε μία χώρα της Αφρικής δεν αποτελούν και το πιο αδιάφθορο γεγονός της πολιτικής της ζωής. Παράλληλα, μπορούν κάλλιστα να οδηγήσουν και σε σοβαρότερα επεισόδια, που με τη σειρά τους, είναι ικανά να κλιμακώσουν την κατάσταση ακόμα και σε έναν εμφύλιο πόλεμο. Όμως, τέτοιες περιπτώσεις σπανίζουν αρκετά, και τα πιο σοβαρά προβλήματα είναι ο αυξημένος φανατισμός και η πιθανή νοθεία.
Μία σχετική περίπτωση αποτελεί η Σιέρρα Λεόνε, χώρα της δυτικής Αφρικής, όπου το Σάββατο 24 Ιουνίου ο Julius Maada Bio, ήδη γνωστός πολιτικός με πολύχρονη προεδρική θητεία, κέρδισε πάλι στις εθνικές εκλογές, με ποσοστό 56,17% των ψήφων. Εκτός από τον πολιτικό στίβο, ο Bio είναι επίσης γνωστός και για την στρατιωτική του πορεία, κατά την οποία είχε τον βαθμό του ταξιάρχου και μάλιστα είχε συμμετάσχει στο πραξικόπημα του 1992, που έφερε στην εξουσία μία στρατιωτική κυβέρνηση, την οποία ο ίδιος ανέτρεψε το 1996.
Πριν εξετασθεί το θέμα των εκλογών, ας εξερευνήσουμε λίγο εν συντομία αυτά τα δύο πραξικοπήματα. Από το 1991 μέχρι το 2002, η Σιέρρα Λεόνε βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο, κατά τη διάρκεια του οποίου πέθαναν έως και 70.000 άνθρωποι, ενώ γύρω στους 2 εκατομμύρια αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Όπως και με πολλούς άλλους εμφυλίους πολέμους στην Αφρική, οι αιτίες του βρίσκονταν στις κοινωνικές ανισότητες και την ανικανότητα των προηγουμένων κυβερνήσεων (και ειδικά της δεκαεπτάχρονης θητείας του Siaka Stevens, από το 1968 μέχρι το 1985). Μέσα σε αυτό το περιβάλλον κοινωνικής κατάρρευσης, το Επαναστατικό Ηνωμένο Μέτωπο, μία οργάνωση υπό τον Foday Sankoh, βρήκε την ευκαιρία να επαναστατήσει, χάνοντας όμως γρήγορα την ορμή του.
Η πολιτική αστάθεια της κυβέρνησης και η έλλειψη μέριμνας προς τον στρατό οδήγησαν το 1992 στο πραξικόπημα του λοχαγού Valentine Strasser, με τον οποίο είχε συνταχθεί και ο Bio. Αργότερα, το 1996, πραγματοποιήθηκε ένα ακόμη πραξικόπημα, αυτήν τη φορά από κάποιους αξιωματικούς του κυβερνητικού στρατού, με αρχηγό τον Bio, ο οποίος συγκρότησε το Εθνικό Υπηρεσιακό Αρχηγικό Συμβούλιο. Βέβαια, λίγο αργότερα τον Μάρτιο του ίδιου έτους παραιτήθηκε, δίνοντας τα ηνία της χώρας σε μία δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, εγκαταλείποντας εν τέλει την χώρα για τις Η.Π.Α. Ο πόλεμος συνεχίστηκε για μερικά χρόνια ακόμα, αφού πρώτα συνέβη και τρίτο πραξικόπημα το 1997, ενώ ο Bio σπούδαζε Διεθνείς Σχέσεις στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Washington. Μετά το τέλος του πολέμου, ο Bio επέστρεψε στη Σιέρρα Λεόνε το 2005, αρχίζοντας έτσι την πολιτική του καριέρα, αρχικά ως μέλος του Λαϊκού Κόμματος της χώρας και αργότερα ως Πρόεδρος της χώρας από το 2018.
Επιστρέφοντας στο παρόν, η έντονη αναμέτρηση μεταξύ Bio και Samura Kamara, αρχηγού του Παλλαϊκού Κογκρέσο, τελείωσε στις 24 Ιουνίου, με τον ηττημένο να μην αργεί να αμφισβητήσει τα αποτελέσματα. Σύμφωνα με τον ίδιο, εκείνη η μέρα αποτελούσε μία επίθεση σε μία ασταθή δημοκρατία, δηλώνοντας επίσης, ότι τα αποτελέσματα δεν είναι αξιόπιστα και ότι αρνείται κατηγορηματικά να τα δεχθεί, όπως ανακοινώθηκαν από την εκλογική επιτροπή. Αυτό πηγάζει από τους ισχυρισμούς και των δύο πολιτικών αρχηγών ότι το κόμμα τους νίκησε, ενώ, αν και η αστυνομία το αρνήθηκε κατηγορηματικά, ο Kamara κατηγόρησε τις αστυνομικές δυνάμεις, ότι άνοιξαν πυρά σε γιορτή που συνέβη στα κεντρικά γραφεία του κόμματος στις 25 Ιουνίου. Επίσης, σύμφωνα με επίσημη δήλωση του Παλλαϊκού Κογκρέσο, η εκλογική διαδικασία δεν χαρακτηρίσθηκε από την αρμόζουσα διαφάνεια και μάλιστα σε κάποιες εκλογικές περιφέρειες ο αριθμός των ψήφων ξεπέρασε τον αριθμό των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων. Παράλληλα, αυτοί οι ισχυρισμοί επιβεβαιώνονται και από ανεξαρτήτους φορείς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τους οποίους υπήρξε ελλιπής επικοινωνία και περιστατικά βίας σε κάποια εκλογικά κέντρα.
Ο Bio παρακάλεσε τους ψηφοφόρους να μείνουν ήσυχοι και να μην παρασυρθούν σε βίαιες συμπεριφορές. Ωστόσο, τα περιστατικά βίας κατά την εκλογική διαδικασία δεν είναι το μόνο πρόβλημα της χώρας, ο Bio θα κληθεί να αντιμετωπίσει και άλλα προβλήματα, όπως η φτώχεια, η ανεργία και ο πληθωρισμός. Εκτός αυτού, βασικός στόχος αποτελεί η αύξηση του αριθμού των παιδιών που πηγαίνουν στο σχολείο, κάτι που ήδη έχει καρποφορήσει σημαντικά. Τώρα, μένει να δούμε πόσο ακόμα θα συνεχίσει αυτή η πολιτική και πόσο αποτελεσματική θα είναι στην προσπάθεια της καταπολέμησης των οικονομικών προβλημάτων της χώρας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sierra Leone’s Bio re-elected as president, avoids run-off, ALJAZEERA, διαθέσιμο εδώ
- Sierra Leone election: Julius Maada Bio sworn in as opposition cries foul, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Sierra Leone’s President Re-Elected, Barely Avoiding a Runoff, New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Sierra Leone Civil War, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- Julius Maada Bio, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ