Της Κωνσταντίνας Βουδούρη,
Είναι γνωστό πως ο μήνας Ιούνιος είναι αφιερωμένος στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και στην ορατότητα αυτών των ατόμων. Πλέον είναι ολόκληρη διοργάνωση, ολόκληρη παρέλαση, ολόκληρη εορτή. Αρκετές πόλεις ελληνικές (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη, Ρόδος και Πάτρα) και μη, συμμετέχουν στη διοργάνωση. Η ορατότητα αυτών των ατόμων υπάρχει, ή τουλάχιστον γίνονται προσπάθειες για να υπάρξει. Ήταν, όμως, πάντα έτσι τα πράγματα;
Στις 28 Ιουνίου του 1969, σε ένα πολύ γνωστό μπαρ στο οποίο σύχναζαν άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, εισέβαλλαν ένοπλοι αστυνομικοί. Το μπαρ ήταν το Stonewall Inn και βρισκόταν στην πόλη Greenwich της Νέας Υόρκης. Η αστυνομία δε δίστασε να προβεί στην κράτηση εργαζομένων του μπαρ, καθώς και πέντε διεμφυλικών ατόμων.
Τα άτομα εκείνη την χρονική περίοδο, δηλαδή τουλάχιστον μία πεντηκονταετία πριν, των οποίων ο σεξουαλικός προσανατολισμός ή η σεξουαλική ταυτότητα ήταν διαφορετική από τη νόρμα, δέχονταν, τόσο λεκτική, όσο και σωματική κακοποίηση. Πολλές φορές, έπεφταν θύματα χλευασμού και εξευτελισμού με διάφορους τρόπους. Ένας άνδρας έπρεπε να ελκύεται από γυναίκες και μία γυναίκα αντίστοιχα από άνδρες, ενώ μία γεννημένη γυναίκα έπρεπε να παραμείνει γυναίκα και ένας γεννημένος άνδρας έπρεπε να παραμείνει άνδρας αντίστοιχα. Οτιδήποτε διαφορετικό, στην καλύτερη περίπτωση περιθωριοποιούνταν.
Εκείνη, λοιπόν, η νύχτα, δεν ήταν κάτι πρωτόγνωρο για το συγκεκριμένο μπαρ της περιοχής. Το πρωτόγνωρο, ωστόσο, ήταν η αντίδραση των πολιτών.
Η εξαγρίωση που κόσμου ήταν τεράστια, με αποτέλεσμα ένας πολύ μεγάλος αριθμός ατόμων να διαμαρτυρηθούν δημόσια και χωρίς κανέναν ενδοιασμό απέναντι σε αυτό που εξελισσόταν μπροστά στα μάτια τους, και να εμπλακούν σε ανοιχτή σύγκρουση με την αστυνομία της πόλης. Πολίτες και αστυνομία συγκρούστηκαν βίαια εκείνη τη νύχτα, καθώς και για λίγες νύχτες μετέπειτα με την ύπαρξη ακόμα και βανδαλισμών .
Αυτό ήταν μόνο η αρχή.
Εκείνο το καλοκαίρι, ακολούθησαν αρκετές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες στους αμερικανικούς δρόμους, με τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας να ζητούν κατά κύριο λόγο την τήρηση της ατομικής τους προστασίας, τόσο από την ίδια την αστυνομία, η οποία κατά εξακολούθηση τα παρενοχλούσε, όσο και από τους εργοδότες τους. Τουτέστιν, ζητούσαν ως επί το πλείστον, νομική προστασία.
Το 1970, τον επόμενο δηλαδή χρόνο, πραγματοποιήθηκε η πρώτη παρέλαση, όπως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί με βάση τα σημερινά δεδομένα, η οποία είχε τη μορφή διαδήλωσης και επετείου των εξεγέρσεων του Stonewall. Η εξέλιξη αυτή κατάφερε να διαδώσει τα γεγονότα σε διάφορες πόλεις των ΗΠΑ, όπως στο Σαν Φρανσίσκο, αλλά και στην Ευρώπη, με το Λονδίνο μόλις το 1972 να εορτάζει και να διαδηλώνει για πρώτη φορά.
Στις μέρες μας, το Pride, όπως είναι γνωστό ευρέως, εορτάζεται σε πληθώρα πόλεων. Στις προαναφερθείσες πόλεις συμπεριλαμβάνονται από τον ευρωπαϊκό χώρο το Παρίσι, το Άμστερνταμ, το Βερολίνο, η Ρώμη, η Βαρσοβία, η Πράγα, και πολλές ακόμη, ενώ από τον ασιατικό χώρο παραδείγματα πόλεων είναι η Μανίλα, πρωτεύουσα των Φιλιππινών, η Ταϊβάν, πρωτεύουσα της Δημοκρατίας της Κίνας και το Ισραήλ. Από την ήπειρο της Αφρικής μόνο η Νότια Αφρική συμμετέχει έμπρακτα στο Pride.
Έτσι, παγκοσμίως τα άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ενώνουν τις φωνές και τις δυνάμεις τους με τους χιλιάδες υποστηρικτές τους. Επιχειρούν μέσω της αναβίωσης αυτού του γεγονότος, τόσο να αναζωπυρωθεί η μνήμη του κόσμου, όσο και να συνεχίσει η προσπάθεια διεκδίκησης των δικαιωμάτων των ατόμων που ανήκουν στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.
Παρόλα αυτά, η μορφή που έχει λάβει πλέον η εν λόγω εκδήλωση είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό διαφορετική από αυτή που είχε τις προηγούμενες δεκαετίες, δηλαδή στις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Με το πέρασμα των χρόνων, όπως είναι φυσικό, η παρέλαση υπερηφάνειας άλλαξε σημαντικά.
Σήμερα, φαίνεται πως πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως δεν έχει τόσο τη μορφή διαδήλωσης και διαμαρτυρίας, όσο τη μορφή εορτής με ίσως κάποια δόση ατμόσφαιρας καρναβαλιού. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει δεχτεί ταυτόχρονα και αρκετά αρνητική κριτική.
Χορηγίες από πληθώρα επιχειρήσεων, αλλά και καταιγισμός διαφημίσεων είναι ένα απτό γεγονός στη διοργάνωση των σημερινών pride, με επακόλουθο την έγερση προβληματισμών αναφορικά με το γεγονός πως η συγκεκριμένη εκδήλωση, η οποία προέρχεται από μία εξέγερση με καθαρά κοινωνικό-πολιτικές προεκτάσεις, έχει γνωρίσει και αναμειχθεί με το φαινόμενο της εμπορευματοποίησης.
Όμως, ένα είναι σίγουρο. Είτε Pride, είτε εκδήλωση, είτε καρναβάλι, είτε παρέλαση, η υπερηφάνεια είναι μία, και είναι για όλους!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η ιστορία του Gay Pride: Από το 1969 μέχρι σήμερα, reporter.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ιστορία του Pride, athenspride.eu, διαθέσιμο εδώ
- Παρέλαση υπερηφάνειας, wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
