Της Ιωάννας Μέγα,
Η υπνοθεραπεία ή κλινική ύπνωση είναι ένα είδος ασφαλούς συμπληρωματικής εναλλακτικής ιατρικής θεραπείας, που πραγματοποιείται από εκπαιδευμένους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης, χρησιμοποιώντας λεκτική επανάληψη και νοητικές εικόνες. Κατά τη διάρκεια της ύπνωσης, οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται ήρεμοι και χαλαροί, πράγμα το οποίο τους επιτρέπει τη βελτιωμένη εστίαση και συγκέντρωση. Η ύπνωση συνήθως κάνει τους ανθρώπους πιο ανοιχτούς σε προτάσεις για αλλαγές συμπεριφοράς. Τα νευροεπιστημονικά στοιχεία ερμηνεύουν την υπνωτική έκσταση ως μια τροποποιημένη κατάσταση συνείδησης που τονίζει τη συγκέντρωση, την προσοχή και την απελευθέρωση από σκέψεις. Επιπλέον, έχει αποδειχθεί πως η ύπνωση είναι μια αποτελεσματική και επιτυχημένη μέθοδος για την αναστολή της αντίδρασης του φόβου στον εγκέφαλο. Ακόμα, αποτελεί αποτελεσματικό συμπλήρωμα στη θεραπεία του πόνου, του άγχους, των ψυχοσωματικών, μετατραυματικών και διασπαστικών διαταραχών. Παρόλα αυτά, όμως, η ύπνωση ως εναλλακτική θεραπεία δεν είναι πάντοτε ασφαλής και αντενδείκνυται για ορισμένα άτομα με σοβαρές ψυχικές ασθένειες.
Σε ποιες καταστάσεις ενδείκνυται η κλινική ύπνωση ως εναλλακτική θεραπεία ;
Η ύπνωση μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης του στρες και του άγχους. Πιο συγκεκριμένα, μπορεί να μειώσει το στρες και το άγχος πριν από μια ιατρική διαδικασία, όπως μια βιοψία μαστού.
Παρακάτω, αναφέρονται ορισμένες από τις καταστάσεις στις οποίες η ύπνωση θεωρείται βοηθητική ως εναλλακτική ιατρική θεραπεία:
- Έλεγχος πόνου (μπορεί να βοηθήσει στον πόνο που οφείλεται σε εγκαύματα, καρκίνο, τοκετό, σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ινομυαλγία, οδοντιατρικές επεμβάσεις και πονοκεφάλους)
- Εξάψεις (μπορεί να διευκολύνει τις εξάψεις που προκαλούνται από την εμμηνόπαυση)
- Αλλαγή συμπεριφοράς (χρησιμοποιείται με κάποια επιτυχία για τη θεραπεία προβλημάτων ύπνου, ενούρησης, καπνίσματος και υπερφαγίας)
- Παρενέργειες της θεραπείας του καρκίνου (χρησιμοποιείται για τη μείωση των παρενεργειών από τη χημειοθεραπεία και τη θεραπεία με ακτινοβολία)
- Συνθήκες ψυχικής υγείας (μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους που σχετίζεται με φόβους και φοβίες)
Από ποιους επαγγελματίες υγείας πραγματοποιείται η τεχνική της υπνοθεραπείας ;
Η διενέργεια της κλινικής ύπνωσης ως εναλλακτικής ιατρικής θεραπείας απαιτεί ειδική άδεια και πραγματοποιείται από ψυχοθεραπευτές, ψυχολόγους, καθώς και από ιατρούς όλων των ειδικοτήτων που σχετίζονται με τον ασθενή στο πλαίσιο της βασικής ψυχοσωματικής φροντίδας. Μπορεί να υποβληθεί μόνο από άτομα, που διαθέτουν προσόντα στη βασική ψυχοσωματική φροντίδα. Οι περισσότεροι ψυχοθεραπευτές μαθαίνουν τις τεχνικές της υπνοθεραπείας ως συμπληρωματικό προσόν. Κατά κανόνα, οι υπνοθεραπευτές εκπαιδεύονται και σε άλλες μεθόδους ψυχοθεραπείας.
Περιγραφή της διαδικασίας
Όσον αφορά τη διαδικασία:
- Ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης που εξειδικεύεται στη συγκεκριμένη πρακτική επεξηγεί τη διαδικασία της ύπνωσης στον ασθενή και εξετάζει τους στόχους της εκάστοτε θεραπείας.
- Στη συνέχεια, ο πάροχος ξεκινά μιλώντας με ήπιο, χαλαρωτικό τόνο, περιγράφοντας εικόνες που δημιουργούν μια αίσθηση χαλάρωσης, ασφάλειας και ευεξίας.
- Όταν ο ασθενής χαλαρώσει και ηρεμήσει, ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης προτείνει τρόπους για την καλύτερη επίτευξη των στόχων του ασθενούς. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τρόπους ανακούφισης του πόνου ή μείωσης της λαχτάρας για κάπνισμα. Ο πάροχος μπορεί, επίσης, να βοηθήσει τον ασθενή να οραματιστεί ζωντανές, ουσιαστικές νοητικές εικόνες του εαυτού του κατά την επίτευξη των στόχων του. Αν και κατά τη διάρκεια της ύπνωσης οι ασθενείς είναι πιο ανοιχτοί σε προτάσεις, δεν χάνουν τον έλεγχο της συμπεριφοράς τους.
- Όταν τελειώσει η συνεδρία, ο ασθενής μπορεί να είναι σε θέση να βγάλει τον εαυτό του από την ύπνωση μόνος του ή μπορεί ο πάροχος υγειονομικής περίθαλψης να τον βοηθήσει να αυξήσει σταδιακά την εγρήγορσή του.
Σε αντίθεση με ό,τι μπορεί να δούμε σε ταινίες ή κατά τη διάρκεια μιας σκηνικής παράστασης υπνωτιστή, οι άνθρωποι δεν χάνουν τον έλεγχο της συμπεριφοράς τους κατά τη διάρκεια της ύπνωσης. Συνήθως παραμένουν ενήμεροι κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίας και θυμούνται τι συμβαίνει. Με τον καιρό, μπορεί οι ασθενείς να είναι σε θέση να εξασκηθούν στην αυτο-ύπνωση. Κατά τη διάρκεια της αυτο-ύπνωσης, ο ασθενής φτάνει σε μια κατάσταση χαλάρωσης και ηρεμίας χωρίς την καθοδήγηση ενός παρόχου υγειονομικής περίθαλψης. Αυτή η ικανότητα μπορεί να είναι χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις, όπως πριν από τη χειρουργική επέμβαση ή άλλες ιατρικές διαδικασίες.
Συνοψίζοντας, η ύπνωση μπορεί να βοηθήσει τον ασθενή να αποκτήσει τον έλεγχο των συμπεριφορών που θα ήθελε να αλλάξει. Επιπλέον, μέσω της ύπνωσης ο ασθενής είναι σε θέση να αντιμετωπίσει καλύτερα το άγχος του και τον πόνο του (σωματικό ή ψυχικό). Επιπλέον, είναι σημαντικό να τονιστεί το γεγονός πως η ύπνωση ως εναλλακτική θεραπεία δεν είναι κατάλληλη για όλους τους τύπους ασθενών. Σοβαρή αντένδειξη αποτελούν άτομα με σοβαρές ψυχικές ασθένειες καθώς επίσης και άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι ικανοί να εισέλθουν σε μια κατάσταση χαλάρωσης και ηρεμίας κατά την διάρκεια της υπνοθεραπείας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Hypnosis, Mayo Clinic. Διαθέσιμο εδώ
- Efficacy of Hypnosis on Dental Anxiety and Phobia: A Systematic Review and Meta-Analysis, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- Brain Activity and Functional Connectivity Associated with Hypnosis, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- The Efficacy, Safety and Applications of Medical Hypnosis, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- Group hypnosis for stress reduction and improved stress coping: a multicenter randomized controlled trial, PubMed. Διαθέσιμο εδώ