Της Ρομίνας Κούκο,
Μια σειρά από βίαιες πράξεις έχουν λάβει μέρος στα σύνορα της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου. Για να αποτραπεί μιας ανοιχτή σύγκρουση, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπάθησε να βρει μια λύση, καλώντας τους ηγέτες των δύο χωρών να συνομιλήσουν υπό επείγουσες συνθήκες. Όμως, η εξέλιξη της κατάστασης δεν φαίνεται να είναι θετική και η αποκατάσταση της ηρεμίας φαίνεται μακρινή.
Επείγουσα συνάντηση επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες την Πέμπτη με τον Πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου, Αlbin Kurti και τον Σέρβο Πρόεδρο Alexandar Vucic, όπως είχε δηλώσει. Οι συνομιλίες τους, οι οποίες στόχευαν στη μείωση έντασης στα σύνορά τους, δεν επέφεραν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Ο Josep Borrel, υποστηρίζει ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν στην ανάγκη να διεξαχθούν πρόωρες εκλογές. «Πιστεύω ότι οι δύο ηγέτες κατανοούν τη σοβαρότητα της κατάστασης» ήταν τα λόγια του διπλωμάτη της Ε.Ε. Επίσης, το ότι αντιμετωπίζουν διαφορετικά τα αίτια, τα γεγονότα, τις συνέπειες και τις λύσεις, με λίγα λόγια, προσεγγίζουν διαφορετικά την κατάσταση στο σύνολό της.
Η συνάντηση η οποία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, δεν φαίνεται να άφησε και τον Vucic πολύ ευχαριστημένο, είπε ότι οι Σέρβοι στο Κοσσυφοπέδιο ζουν υπό τον «τρόμο του Kurti», καθώς δεν μίλησε για πιθανά σχέδια που επρόκειτο να γίνου, ώστε να ηρεμήσει η κατάσταση. «Υπάρχει κυνήγι εναντίον των Σέρβων κάθε μέρα», είπε ο ίδιος, και πως οι αξιωματούχοι της Ε.Ε. έκαναν ότι μπορούσαν για να βελτιωθεί η κατάσταση αλλά δεν εξαρτάται μόνο από τον Borrel, αλλά κυρίως «από εκείνους που δεν ενδιαφέρονται για την αποκλιμάκωση». Η συνάντησή τους δεν έγινε πρόσωπο με πρόσωπο αλλά μέσω χωριστών συνομιλιών με τον Borrel. Ο ίδιος δήλωσε, πως είναι απαραίτητο για την Ε.Ε. αλλά και για τις δυο χώρες η «άμεση αποκλιμάκωση» και οι νέες εκλογές στο βορρά με τη συμμετοχή των Σέρβων άλλα και του Κοσσυφοπεδίου.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ των δύο χωρών;
Η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο βρίσκονται σε κατάσταση αντιπαράθεσης εδώ και πολλά χρόνια. Έχουν γίνει πολλές προσπάθειες συμφιλίωσης μεταξύ των δύο κρατών, χωρίς, όμως, μεγάλη επιτυχία. Η Σερβία θεωρεί το Κοσσυφοπέδιο, ως την πατρίδα της ιστορικά και δεν το αναγνώρισε ως ανεξάρτητο κράτος το 2008. Η αντιπαράθεση μεταξύ τους είναι ιδιαίτερα εμφανής ,στη σύγκρουση μεταξύ τους το 1998-99, η οποία είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 10.000 ανθρώπων, κατά κύριο λόγο Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου.
Τι προκάλεσε την τωρινή σύγκρουση και πως εξελίσσεται η κατάσταση;
Πριν από τέσσερις μήνες, η κατάσταση όδευε προς την σωστή κατεύθυνση, καθώς ο Borrel είχε ανακοινώσει ότι η Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο έδωσαν σιωπηρή σύγκρουση σε ένα σχέδιο υπό την αιγίδα της Ε.Ε. για τον τερματισμό μηνών στον τομέα των πολιτικών κρίσεων αλλά και τη βελτίωση των σχέσεων τους μελλοντικά. Η συμφωνία αυτή, όμως, δεν κράτησε για πολύ, καθώς εν τέλει οι εκπρόσωποι των δύο χωρών, αρνήθηκαν τις δεσμεύσεις που πρότεινε ο Borrel.
Όλα ξεκίνησαν, όταν η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου τον Μάιο κατέλαβε κτίρια τοπικής αυτοδιοίκησης στο βόρειο τμήμα της, το οποίο αποτελεί μέρος κατοικίας πολλών Σέρβων, με στόχο την εγκατάσταση των Αλβανόφωνων δημάρχων μετά από τις τοπικές εκλογές, στις οποίες οι Σέρβοι «μποϊκόταραν» σε μεγάλο βαθμό. Η σύγκρουση αυτή, μεταξύ της αστυνομίας του Κοσσυφοπεδίου και των Σέρβων που διαμένουν στο Κοσσυφοπέδιο, και των δυνάμεων του ΝΑΤΟ, η οποία έστειλε ενισχύσεις, οδήγησαν τη Σερβία να τοποθετήσει στρατεύματα στα σύνορά της και τα σύνορα τέθηκαν σε κατάσταση συναγερμού.
Η κατάσταση δε φαίνεται να βελτιώνεται, καθώς έγιναν μια σειρά από επιθέσεις μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα η επίθεση με χειροβομβίδες κρούσης στα αστυνομικά τμήματα του Κοσσυφοπεδίου στο βόρειο τμήμα της χώρας. Επιπλέον, ακολούθησαν διάφορες διαδηλώσεις των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου μπροστά από τα δημοτικά κτίρια. Εκτός από αυτό, η κατάσταση δεν αναμένεται να βελτιωθεί, καθώς μετά από πρωτοβουλία του επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., τον Borrel, να έρθουν οι ηγέτες των δύο συγκρουόμενων χωρών στις Βρυξέλλες, η απάντηση ήταν αρνητική.
Ο ίδιος ο Αlexandar Vucic, δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να διαπραγματευτεί με τον Albin Kurti στις Βρυξέλλες. Τα λόγια του στο τηλεοπτικό δίκτυο της Σερβίας RTS ήταν: «δεν έχω τίποτα να πω μαζί του». Επίσης, δήλωσε ότι δεν θα πραγματοποιηθούν συνομιλίες μέχρι να απελευθερωθούν οι Σέρβοι τους οποίους συνέλαβε η αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου για τις επιθέσεις τους στους ίδιους, αλλά και την αποχώρηση των ειρηνευτικών δυνάμεων ΝΑΤΟ. Ωστόσο, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Jens Stoltenberg, υποστήριξε, ότι οι ειρηνευτικές δυνάμεις δεν θα σταματήσουν να ενεργούν, καθώς προσπαθούν να διασφαλίσουν όσο το δυνατόν ασφαλή και ελεύθερη μετακίνηση των κοινοτήτων στο Κοσσυφοπέδιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU summons Kosovo and Serbia leaders for emergency talks, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
-
No breakthrough after EU summons Kosovo and Serbia leaders for emergency talks, Toronto Star, διαθέσιμο εδώ
