Της Νεφέλης Τσιλοπούλου,
Ήταν τον Γενάρη του 1995, όταν κυκλοφόρησε επίσημα η ταινία του Αμερικάνου σκηνοθέτη Richard Linklater με τίτλο Before Sunrise (σε ελληνική απόδοση: Πριν Το Ξημέρωμα). Εμπνευσμένο από προσωπική εμπειρία του ίδιου του σκηνοθέτη, το σενάριο έχει αφετηρία ένα τρένο από τη Βιέννη, όπου οι φοιτητές –ακόμη– Jesse και Celine συναντιούνται και γνωρίζονται αυθόρμητα. Έτσι, με αφορμή τα βιβλία που διάβαζαν, η ζωή τους παίρνει διαφορετική ροπή. Η Celine αναβάλλει για μία βραδιά την επίσκεψη στο Παρίσι και κατεβαίνει μαζί με τον Jesse στη Βιέννη, για να περάσει το βραδύ μαζί του στην πόλη. Όταν θα ξημέρωνε, ο ένας θα έπαιρνε το αεροπλάνο και ο άλλος θα συνέχιζε την πορεία του με το τρένο.
Η ταινία είναι, στην πραγματικότητα, ο διάλογος μεταξύ των πρωταγωνιστών τις ώρες που πέρασαν μαζί στη Βιέννη. Σε κάθε καρμική σχέση, έτσι και εδώ, η πρώτη ματιά εξελίχθηκε σε ένα πρώτο φιλί. Το ξημέρωμα, όμως, ήρθε, οι δύο πρωταγωνιστές χωρίστηκαν και συνέχισαν τη ζωή τους από εκεί όπου την είχαν αφήσει.
Στο Παρίσι ανέκαθεν όλα ήταν εφικτά, όπως και η συνάντηση αυτών των δύο δέκα χρόνια μετά την 1η τους γνωριμία. Το 2004 ακολούθησε το Before Sunset (σε ελληνική απόδοση: Πριν το Ηλιοβασίλεμα). Οι δύο πρωταγωνιστές, ενήλικες πλέον, συναντιούνται στην πόλη του φωτός με αφορμή το βιβλίο που έγραψε ο Jesse, εμπνευσμένο ακριβώς από τη γνωριμία τους, έχοντας αυτήν τη φορά μία ώρα στη διάθεσή τους. Εμείς μάρτυρες αυτού του δεύτερου διαλόγου, μας γίνεται ξεκάθαρο το χάσμα ανάμεσα στους φοιτητές που ήταν κάποτε και στους ενήλικες που είναι τώρα. Με την κουβέντα τους να γίνεται πολύ πιο ουσιώδης σχετικά με τη ζωή, φαίνεται πως η σύνδεση που είχαν τότε δεν ξεθώριασε ούτε μία μέρα. Η τελευταία σκηνή της ταινίας ντύνεται με το τραγούδι Just in Time της Nine Simone, το οποίο χορεύει η Celine στο διαμέρισμά της, ενώ ο Jesse την κοιτάει. Ο δεύτερος δεν πήρε ποτέ την πτήση του γυρισμού.
Με φόντο τη Βιέννη και το Παρίσι, η τρίτη ταινία της τριλογίας μάς φέρνει στη γλυκιά Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στην Πελοπόννησο. Σχεδόν πάλι δέκα χρόνια μετά, το 2013, ο σκηνοθέτης ολοκληρώνει το έργο του, με την τελευταία πράξη να ονομάζεται Before Midnight (σε ελληνική απόδοση: Πριν Τα Μεσάνυχτα). Η ζωή τους βρίσκει αυτή τη φορά σε μία αρκετά ώριμη στιγμή, αφού είναι πλέον παντρεμένοι και γονείς δύο μικρών κοριτσιών. Ο χρόνος του έργου δεν ξεφεύγει από τα δύο προηγούμενα. Η ταινία επικεντρώνεται στους διαλόγους του ζευγαριού, χαρίζοντάς μας, παράλληλα, τη θέαση από τα όμορφα τοπία της πατρίδας.
Σε αυτή τη στιγμή άλλα προβλήματα υπάρχουν στο κέντρο τους, αντιλαμβάνονται αλλιώς την πραγματικότητα και προσπαθούν και οι δύο να δουν μέσα από τις χαραμάδες τους, τους νέους ανθρώπους που γνώρισαν τότε. Τον λόγο που αγαπήθηκαν και έμειναν μαζί. Ο κύκλος των τριών ταινιών ολοκληρώνεται με έναν πολύ απλό και συγκινητικό τρόπο.
Ο Ethan Hawke και η Julie Delpy στιγμάτισαν με τους ρόλους τους και δημιούργησαν ένα σημείο αναφοράς στον κινηματογράφο. Η συγκεκριμένη τριλογία μάς δείχνει αρκετά προσιτά και ρεαλιστικά πώς η ζωή πηγαίνει παρακάτω και πώς οι γνωριμίες που κάνουμε στην πορεία δεν είναι πάντα τόσο συμπτωματικές. Το πιο σημαντικό, όμως, που αποδεικνύει είναι ότι αν δύο άνθρωποι είναι να υπάρξουν μαζί, θα τον βρουν τον τρόπο.
“Happiness Is In Doing, Not In Getting What You Want.”
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- The Before Trilogy, The Criterion Collection, διαθέσιμο εδώ
