Της Μαρίας Βέργου,
Η κοινωνική ευθύνη αποτελεί έναν κώδικα εσωτερικής και κοινωνικής συμπεριφοράς, που σχετίζεται με τον τρόπο που επιλέγουμε ή έχουμε μάθει να λειτουργούμε μέσα σε μία κοινωνία, και αφορά άμεσα τον τρόπο με τον οποίο συνεισφέρουμε σε αυτήν. Πλέον, όμως, στις σύγχρονες κοινωνίες του καταναλωτισμού και της κερδοσκοπίας η ενίσχυση του «εγώ» έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να τείνουν να σκέφτονται μόνο τον εαυτό τους και να μεριμνούν για την ικανοποίηση μονάχα των προσωπικών τους επιθυμιών και αναγκών, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τον κοινωνικό σύνολο στο οποίο εντάσσονται.
Η εδραίωση του αισθήματος κοινωνικής ευθύνης του ανθρώπου απαιτεί, τόσο τη γονική και σχολική καθοδήγηση, όσο και την ατομική δουλειά του κάθε ατόμου. Κάθε επιλογή που κάνει ο καθένας καθορίζει τον ίδιο και συμβάλλει στην καλλιέργεια της προσωπικότητας, του χαρακτήρα, των στόχων και των επιδιώξεών του. Έτσι, δημιουργούνται και ισχυρές προσωπικότητες που μπορούν να κατανοήσουν την αξία της κοινωνικής ευθύνης και της προσφοράς. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να συνειδητοποιήσουμε τις ευθύνες που έχουμε απέναντι στην κοινωνία και τους ανθρώπους που την αποτελούν;
Η οικογένεια, στα πρώτα στάδια της ζωής, πρέπει να φροντίσει να διδάξει στο παιδί αξίες και ιδανικά που να μην ενισχύουν την εγωιστική φύση του ανθρώπου. Οι κοινωνίες του σήμερα, τείνουν να στηρίζονται στον ευδαιμονισμό, την απόκτηση χρήματος, ως μοναδικό σκοπό, την άνεση και τον καταναλωτισμό. Οι αρχές αυτές μπορούν να έχουν εκφυλιστικές συνέπειες για τον χαρακτήρα ενός παιδιού, το οποίο μαθαίνει να εστιάζει μόνο στην ατομική του ευχαρίστηση. Έτσι, οι γονείς θα μπορούσαν να γαλουχήσουν τα παιδιά τους με αξίες, όπως το μέτρο, η αλληλοστήριξη, ο σεβασμός και η κριτική σκέψη απέναντι σε κρίσιμες καταστάσεις, και να τους προσφέρουν την προσοχή και την αγάπη που χρειάζονται σε μία τόσο αγνή και καθοριστική περίοδο της ζωής του.
Ακόμη, η ανάπτυξη αισθήματος κοινωνικής ευθύνης μπορεί να επιτευχθεί με τη βοήθεια του σχολείου, το οποίο πρέπει να εστιάζει στη γόνιμη παιδεία, με σκοπό τη δημιουργία συνειδητών πολιτών και ενάρετων ανθρώπων που θα έχουν επίγνωση των κοινωνικών τους ευθυνών. Το σχολείο μεριμνά για την μεταλαμπάδευση ηθικών αρχών, μέσω της βαθύτερης και της πνευματικής παιδείας που πηγάζει από βιωματικές δράσεις και βιούμενη αίσθηση. Επιπλέον, το σχολείο θα έπρεπε να επικεντρώνεται ιδιαίτερα στον τομέα του εθελοντισμού, με δράσεις που πραγματοποιούνται τακτικά, αλλά και τον τομέα του αθλητισμού, στον οποίο οι μαθητές διδάσκονται αξίες, όπως η αρμονική συνεργασία και η ευγενής άμιλλα. Με αυτόν τον τρόπο οι μαθητές μαθαίνουν τόσο να συνυπάρχουν, υπολογίζοντας ο ένας τα θέλω του άλλου, και να διδάσκονται αξίες, όπως η προσφορά και η στήριξη απέναντι στους άλλους.
Αυτό που χρειάζεται ο σύγχρονος κόσμος, για να προχωρήσει μπροστά είναι ανθρώπους με ηθικές και πνευματικές αξίες και ιδανικά, και πολίτες με ήθος, ορθολογική αντίληψη, σύνεση και γνώση των ορίων και του μέτρου. Με αυτόν τον τρόπο, ο καθένας από εμάς μπορεί να έχει πλήρη συνείδηση των δικαιωμάτων και των ευθυνών του και να συνυπάρχει αρμονικά σε ένα κοινωνικό σύνολο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ατομική ευθύνη και συλλογική υπευθυνότητα, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ατομική κοινωνική ευθύνη, ethelopolis.com, διαθέσιμο εδώ
