Της Κωνσταντίνας Ζαμπουρίδου,
Το δέρμα αποτελεί το μεγαλύτερο όργανο του σώματός μας, που καλύπτει τον ανθρώπινο οργανισμό και του προσφέρει προστασία και επικοινωνία με το εξωτερικό περιβάλλον. Λόγω της συνεχούς έκθεσής του σε αυτό, το δέρμα είναι αρκετά ανθεκτικό, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι άτρωτο. Μία από τις πιο συχνές και επίπονες –σωματικά και ψυχολογικά– παθογένειες που εμφανίζει είναι η γνωστή σε όλους μας ακμή. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Αμερικής (NIH), περίπου το 80% των ατόμων μεταξύ των ηλικιών 11 και 30 θα εμφανίσουν κάποια στιγμή έξαρση ακμής. Αν και συνηθέστερα η ακμή υποχωρεί μέχρι την ηλικία των 30, υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να επιμένει ακόμη και μέχρι τα 40 ή 50 χρόνια. Τι είναι, λοιπόν, αυτό που την προκαλεί, ποια τα συμπτώματά της και πώς την ξεφορτωνόμαστε;
Πρόκειται για μια κατάσταση του δέρματος, που εμφανίζεται όταν οι θύλακες των τριχών, ουσιαστικά, «βουλώνουν» με λάδι και νεκρά κύτταρα του δέρματος. Συχνά η εμφάνιση της ακμής μπορεί να οφείλεται και σε κάποια μόλυνση, βακτηριακή ή μη, με συνήθως πιο επίπονα συμπτώματα για τον ασθενή. Γενικά, προκαλεί λευκά και μαύρα στίγματα ή σπυράκια, που εμφανίζονται στο πρόσωπο του ασθενούς, αλλά μπορεί να προσβάλλει την πλάτη, τα χέρια και τον λαιμό του, διότι αυτές είναι οι περιοχές με τον μεγαλύτερο αριθμό σμηγματογόνων αδένων. Μερικοί παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν ή να επιβαρύνουν την ακμή είναι:
- Ορμονικές αλλαγές, τα ανδρογόνα αυξάνονται κατά την εφηβεία και προκαλούν την αύξηση παραγωγής σμήγματος και την αύξηση του μεγέθους των σμηγματογόνων αδένων,
- Ορισμένες φαρμακευτικές αγωγές, κυρίως αν περιέχουν κορτικοστεροειδή, τεστοστερόνη ή λίθιο,
- Η διατροφή, αφού έχει αποδειχθεί ότι η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε υδατάνθρακες χειροτερεύουν τη δερματοπάθεια,
- Ο ψυχολογικός παράγοντας, το γνωστό σε όλους στρες.
Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι η ακμή είναι μία δερματοπάθεια με μεγάλη ετερογένεια, που εμφανίζεται σε διάφορες μορφές και στάδια. Τις περισσότερες φορές, η ακμή αφήνει τους ασθενείς με δερματικά σημάδια και σοβαρή ψυχολογική επιφόρτιση, αφού πρώτα έχουν προσπαθήσει σκληρά για την εξάλειψή της.
Λόγω της ετερογένειας που αναφέραμε ότι εμφανίζει η ακμή, οι θεραπείες που χρησιμοποιούνται ποικίλουν και κάθε φορά γίνεται χρήση αυτής, όταν ο θεράποντας ιατρός πιστεύει ότι θα βοηθήσει περισσότερο τον ασθενή του. Η θεραπεία, λοιπόν, εξαρτάται τόσο από τον τύπο της ακμής, όσο και από τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και την ηλικία του ασθενούς. Υπάρχουν διάφορες μορφές θεραπείας, όπως είναι οι κρέμες ή τα χάπια. Στις θεραπείες τοπικής χρήσης (κρέμες, τζελ ή λοσιόν) χρησιμοποιούνται θεραπείες που περιέχουν συνήθως ρετινοειδή ή φάρμακα αυτού του τύπου, αντιβιοτικά, αζελαϊκό οξύ, σαλικυλικό οξύ και δαψόνη. Στις πόσιμες θεραπείες συνήθως χρησιμοποιούνται αντιβιοτικά, αντιαδρογόνα και ισοτρετινοΐνη, ενώ περαιτέρω θεραπείες γίνονται διαθέσιμες συνεχώς.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τις παραπάνω ουσίες κατέχει η ισοτρετινοΐνη, η οποία χορηγείται σε επίμονες μορφές ακμής, καθώς μπορεί να προκαλέσει σοβαρές παρενέργειες. Μέσα σε αυτές είναι η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, η κατάθλιψη και οι σοβαρές γενετικές ανωμαλίες σε περίπτωση εγκυμοσύνης. Για αυτό, απαιτείται οι ασθενείς να επισκέπτονται συχνά τον ιατρό τους, να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις, αλλά και να παρακολουθείται η ψυχολογική τους κατάσταση.ή
Κλείνοντας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η δερματοπάθεια της ακμής είναι μία σοβαρή κατάσταση με μεγάλη ετερογένεια, κατά την οποία ο ασθενής βάλλεται σωματικά και ψυχολογικά. Πολλές φορές, ακόμη και μετά τη θεραπεία, τα σημάδια παραμένουν, καθώς οι επιπτώσεις της στη ζωή του ασθενούς συνήθως είναι βαριές. Είναι κρίσιμης σημασίας, λοιπόν, τα συμπτώματά της να εντοπίζονται γρήγορα, για τον καλύτερο περιορισμό της, σύμφωνα με τον θεράποντα δερματολόγο. Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, ακόμα και αν χαρακτηρίζεται από την εμφάνισ της σε νεαρά και έφηβα άτομα, μπορεί να χτυπήσει την πόρτα όλων μας.
