Του Ελευθέριου Χονδρού,
Ο Silvio Berlusconi, πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας και δισεκατομμυριούχος μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης, πέθανε εχθές σε ηλικία 86 ετών σε νοσοκομείο του Μιλάνου. Γνωστός για τη χαρισματική του γοητεία και τους αμφιλεγόμενους πολιτικούς ελιγμούς του, ο Berlusconi είχε βαθιά επιρροή στην Ιταλία για αρκετές δεκαετίες. Διετέλεσε Πρωθυπουργός τρεις φορές, ενώ ήταν, επίσης, ένα από τα πλουσιότερα άτομα στον κόσμο, έχοντας μια τεράστια επιχειρηματική αυτοκρατορία που περιελάμβανε τηλεοπτικά κανάλια, εφημερίδες, ασφαλίσεις ζωής και εταιρείες παραγωγής ταινιών, ακίνητα και την ποδοσφαιρική ομάδα AC Milan (μέχρι το 2017).
Γεννημένος το 1936 σε μια μεσοαστική οικογένεια στο Μιλάνο, ο Berlusconi ξεκίνησε την καριέρα του στην ανάπτυξη ακινήτων. Το πρώτο του επιχειρηματικό εγχείρημα ήταν η κατασκευή κατοικιών μικρής κλίμακας στα προάστια του Μιλάνου, αλλά γρήγορα βρήκε επιτυχία και επέκτεινε τις δραστηριότητές του. Το επιχειρηματικό του πνεύμα τον οδήγησε να διαφοροποιήσει τα ενδιαφέροντά του και μετακόμισε στη βιομηχανία των μέσων ενημέρωσης όπου και έκανε ιδιαίτερα αισθητή την περιουσία του. Ίδρυσε τη Mediaset, η οποία θα γινόταν ο μεγαλύτερος εμπορικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός της Ιταλίας. Αυτό του παρείχε τόσο πλούτο όσο και επιρροή και έθεσε τα θεμέλια για την είσοδό του στην πολιτική.
Η μετάβαση του Berlusconi στην πολιτική ήρθε σε μια περίοδο σημαντικής αναταραχής στην Ιταλία. Τα παραδοσιακά κόμματα της δεξιάς κατέρρεαν τη δεκαετία του 1990, αφήνοντας ένα κενό εξουσίας. Βλέποντας μία ευκαιρία, ο Berlusconi ίδρυσε το δικό του πολιτικό κόμμα, το Forza Italia, και χρησιμοποίησε την επιρροή του στα μέσα ενημέρωσης για να κερδίσει την υποστήριξη του κοινού. Ήταν ένας αντισυμβατικός υποψήφιος, αφού δεν είχε ποτέ κυβερνητικό αξίωμα προτού διεκδικήσει την Πρωθυπουργία. Παρόλα αυτά –ή ίσως εξαιτίας αυτού– βρήκε επιτυχία. Διετέλεσε Πρωθυπουργός τρεις φορές μεταξύ 1994 και 2011, και η δεύτερη θητεία του, από το 2001 έως το 2006, ήταν μεγαλύτερη από οποιαδήποτε έχει τελέσει άλλος Ιταλός ηγέτης από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χάρισμά του και η έμπειρη προσέγγισή του στην πολιτική απήχησαν σε πολλούς Ιταλούς, οι οποίοι τον είδαν, ως μια νέα εναλλακτική λύση έναντι των παραδοσιακών πολιτικών.
Ωστόσο, η περίοδος του Berlusconi στην εξουσία δεν ήταν χωρίς διαμάχες. Η θητεία του σημαδεύτηκε από μια σειρά από σκάνδαλα που τον κράτησαν στα πρωτοσέλιδα. Το 2011, αναγκάστηκε να παραιτηθεί εν μέσω μιας οξείας κρίσης χρέους και των ισχυρισμών, ότι διοργάνωσε σεξουαλικά πάρτι, που πήραν το παρατσούκλι «bunga bunga», με ανήλικα κορίτσια, κατηγορίες που αρνήθηκε κατηγορηματικά. Αθωώθηκε κατόπιν έφεσης για όλες τις κατηγορίες που αφορούσαν τα μέρη, αλλά η φήμη του είχε αμαυρωθεί σημαντικά. Αργότερα, το 2012, καταδικάστηκε για φορολογική απάτη, για την οποία εξέτισε την εναλλακτική ποινή του ενός έτους σε κοινωφελή εργασία μερικής απασχόλησης σε κατοικία στο Μιλάνο.
Παρά αυτές τις αποτυχίες, ο Berlusconi δεν είχε τελειώσει με την πολιτική. Η απαγόρευσή του για υποψηφιότητα άρθηκε εγκαίρως για τις γενικές εκλογές του 2018 και επέστρεψε στο πολιτικό προσκήνιο για άλλη μια φορά. Το 2019 κέρδισε μια έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, επιδεικνύοντας τη διαρκή έκκλησή του σε ένα τμήμα του ιταλικού πληθυσμού. Στη συνέχεια, στις γενικές εκλογές του Οκτωβρίου 2022, το κόμμα του επέστρεψε στην εξουσία σε έναν συνασπισμό με επικεφαλής τους Fratelli d’ Italia της Giorgia Meloni. Ακόμη και μετά από όλες τις διαμάχες, ο Berlusconi παρέμεινε μια «ασταμάτητη» δύναμη στην ιταλική πολιτική σκηνή.
Η είδηση του θανάτου του Berlusconi έχει προκαλέσει κύμα αντιδράσεων τόσο από τους συμμάχους όσο και από τους επικριτές. Η Ιταλίδα Πρωθυπουργός, Giorgia Meloni, τον επαίνεσε ως «μαχητή» και ως «έναν από τους πιο σημαντικούς άνδρες στην ιστορία της Ιταλίας». Ο Matteo Salvini, ο Aντιπρόεδρος της κυβέρνησης, περιέγραψε τον Berlusconi, ως «μεγάλο φίλο και σπουδαίο Ιταλό», ένα συναίσθημα που αντηχεί και ο Yπουργός Άμυνας της Ιταλίας, Guido Crosetto, ο οποίος αναφέρθηκε στον θάνατό του ως «μεγάλο, τεράστιο πόνο». Παρά τις πολιτικές τους διαφορές, οι αντίπαλοί του ενώθηκαν για να αποτίσουν φόρο τιμής. Ο πρώην Πρωθυπουργός της Ιταλίας, Matteo Renzi, περιέγραψε τον Berlusconi ως δημιουργό της ιστορίας, αναγνωρίζοντας τον άνευ προηγουμένου αντίκτυπό του σχετικά με την πολιτική, οικονομική, αθλητική και τηλεοπτική ζωή στην Ιταλία.
Η κηδεία του Berlusconi πρόκειται να τελεστεί αύριο στο Μιλάνο, μια πόλη βαθιά συνδεδεμένη μαζί του, και η Ιταλία θα σηματοδοτήσει επίσης εθνική ημέρα πένθους. Υποστηρικτές ντυμένοι με τις σημαίες της Forza Italia και της AC Milan, του ποδοσφαιρικού συλλόγου του οποίου υπήρξε Πρόεδρος από το 1986 έως το 2017, συγκεντρώθηκαν έξω από το νοσοκομείο του Μιλάνου, όπου πέθανε, για να αποτίσουν τα σέβη τους. Αυτές οι σκηνές υπογραμμίζουν το βάθος των συναισθημάτων για τον Berlusconi μεταξύ των υποστηρικτών του, οι οποίοι τον θυμούνται, όχι μόνο για την πολιτική του, αλλά και για τη συνεισφορά του στο ιταλικό ποδόσφαιρο.
Η ζωή και η καριέρα του Berlusconi σημαδεύτηκαν από αντιθέσεις. Από τη μια πλευρά, ήταν ένας αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος που αξιοποίησε τον πλούτο του και την επιρροή του στα μέσα ενημέρωσης, για να ανέβει στα υψηλότερα επίπεδα της ιταλικής πολιτικής. Από την άλλη, η θητεία του στιγματίστηκε από καταγγελίες για διαφθορά και σκάνδαλα που τον έφεραν σε συχνή σύγκρουση με τον νόμο. Ωστόσο, παρά τα πολλά του ελαττώματα και τις διαμάχες που «στροβιλίζονταν» γύρω του, ο Berlusconi παρέμεινε δημοφιλής φιγούρα μεταξύ πολλών Ιταλών, οι οποίοι θαύμαζαν το χάρισμά του, την ανθεκτικότητά του και την ικανότητά του να συνδέεται με τους κοινούς ανθρώπους. Ο θάνατός του αφήνει ένα σημαντικό κενό στην ιταλική πολιτική σκηνή, γιατί ο Berlusconi δεν ήταν απλώς πολιτικός αλλά σύμβολο μιας εποχής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Silvio Berlusconi, Italian leader and billionaire media mogul, dies at 86, Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Silvio Berlusconi, scandal-ridden former Italian prime minister, dies aged 86, Τhe Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Italy’s Silvio Berlusconi dies after several bouts of illness, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Silvio Berlusconi obituary: The bunga bunga party loving billionaire who was the king of comebacks, The Independent, διαθέσιμο εδώ
