Της Μαρίας Φυτίλη,
Το αρχαιότερο παιχνίδι στην ιστορία του ανθρώπου είναι το παιχνίδι της Δύναμης. Το παιχνίδι αυτό παιζόταν στις αυλές των Βασιλιάδων και των Αυτοκρατόρων. Κάθε αυλικός προσπαθούσε να αποκτήσει δύναμη, ερχόμενος όλο και πιο κοντά στον ηγέτη, ώστε να καταφέρει να τον επηρεάσει όσο το δυνατόν περισσότερο, προσπαθώντας να ξεπεράσει όλον τον ανταγωνισμό του.
Οι 48 Νόμοι της Δύναμης δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά το 1998. Το βιβλίο αποτελεί έναν σημαντικό οδηγό για όποιον θέλει εξουσία, παρατηρεί την εξουσία ή θέλει να οπλιστεί ενάντια σε αυτήν. Οι νόμοι (48) προέρχονται από τη ζωή στρατηγών και ιστορικών προσώπων, όπως οι Niccolò Machiavelli, Sun Tzu, Haile Selassie I, Carl von Elizabeth I, Henry Kissinger και P.T. Barnum. Το πρώτο βιβλίο του Greene βασίζεται στην ιδέα ότι η δύναμη είναι ανήθικη, ήτοι ούτε κακή, ούτε καλή. Οι 48 Νόμοι της Δύναμης υπογραμμίζουν τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη δύναμη και, επομένως, το πώς συμπεριφερόμαστε σε διαφορετικούς ιεραρχικούς θεσμούς. Έχουν πωληθεί πάνω από 1,2 εκατομμύρια αντίτυπα του βιβλίου.
Ο Robert Greene είναι Αμερικανός συγγραφέας, μεγάλωσε στο Λος Άντζελες και είναι γεννημένος στις 14 Μαΐου του 1959. Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλευ, πριν τελειώσει το πτυχίο του στο Πανεπιστήμιο του Ουισκονσιν-Μάντισον με πτυχίο B.A. στις κλασικές σπουδές. Τα βιβλία του σχετίζονται με τη στρατηγική, την εξουσία και την αποπλάνηση. Έχει γράψει έξι διεθνή best sellers, μεταξύ των οποίων είναι Οι 48 νόμοι της Δύναμης, Η Τέχνη της Αποπλάνησης, οι 33 Στρατηγικές του Πολέμου, ο 50ος νόμος, η Μαεστρία και Οι Νόμοι της Ανθρώπινης Φύσης. Πριν γίνει συγγραφέας, εργάστηκε σε αρκετές θέσεις εργασίας, ίσως 60 έως 65, μεταξύ των οποίων ως εργάτης οικοδομών, μεταφραστής, συντάκτης περιοδικών και συγγραφέας ταινιών του Χόλυγουντ. Το 1995, ο Greene εργάστηκε ως συγγραφέας στη Fabrica, μια σχολή τέχνης και μέσων ενημέρωσης στην Ιταλία, και έτσι γνώρισε έναν συσκευαστή βιβλίων με το όνομα Joost Elffers. Ο Greene πρότεινε ένα βιβλίο για την εξουσία στους Έλφερς και έγραψε μια θεραπεία που τελικά έγινε: Οι 48 Νόμοι της Δύναμης. Θα το σημείωνε αυτό ως το σημείο καμπής της ζωής του.
Από τους 48 νόμους της Δύναμης, θα αναλύσουμε τους δύο από αυτούς, ήτοι τον δεύτερο: «Μη δείχνεις μεγάλη εμπιστοσύνη στους φίλους σου, μάθε πώς να χρησιμοποιείς τους εχθρούς σου», και τον τέταρτο: «Πάντα να λες λιγότερα από ό,τι είναι απαραίτητο».
Ειδικότερα, στον δεύτερο κανόνα: «Μη δείχνεις μεγάλη εμπιστοσύνη στους φίλους σου, μάθε πώς να χρησιμοποιείς τους εχθρούς σου», ο Μιχαήλ Γ’ μόλις ανέβηκε στον θρόνο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μετά από συνωμοσία, την οποία οργάνωσε και κατεύθυνε ο θείος του ο Βάρδας. Περίμενε ότι η νέα του αυλή θα απαρτιζόταν από πιστούς και αφοσιωμένους ανθρώπους, ωστόσο ραγδαία αντιλήφθηκε ότι περιστοιχιζόταν από συνωμότες και δολοφόνους. Έτσι, χρειαζόταν άμεσα κάποιον εχέμυθο και έμπιστο κοντά του, ώστε να τον συμβουλεύεται συνεχώς. Ο καταλληλότερος ήταν ο φίλος του, ο Βασίλειος, ο οποίος πριν χρόνια του είχε σώσει τη ζωή. Παρόλα αυτά, ο Βασίλειος δεν μπορούσε να αναλάβει τα καθήκοντα που του είχε αναθέσει ο Μιχαήλ. Έτσι, τον έβαλε να τον εκπαιδεύσουν και να τον κάνουν αρχισύμβουλο. Στην πορεία, όμως, με τη γενναιοδωρία του Μιχαήλ, ο Βασίλειος άλλαξε και έγινε άπληστος.
Σε έναν αβέβαιο και απρόβλεπτο κόσμο είναι απόλυτα λογικό να στραφείς προς τους φίλους σου και να ζητήσεις βοήθεια σε ώρα ανάγκης. Ωστόσο, στο πίσω μέρος του μυαλού σου, κράτα ότι δεν γνωρίζεις τους φίλους σου όσο καλά πιστεύεις, γιατί η τιμιότητα και η ευθύτητα δημιουργούν συνεχώς ρήγματα στη φιλία. Έτσι, ο φίλος σου συχνά αποκρύπτει τα πραγματικά του συναισθήματα και προβάλει προς τα έξω ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο, προκειμένου να αποφευχθούν δυσάρεστες διαφωνίες. Αντίστροφα, ένας εχθρός τριγύρω μας οξύνει τη νοημοσύνη και μας κρατάει σε εγρήγορση. Έρχεται στην επιφάνεια ο πιο εφευρετικός μας εαυτός και αξιοποιούμε στο έπακρο τις δυνατότητές μας, για να αναδειχθούμε νικητές. Όμως, η τακτική αυτή δεν θα πρέπει να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί θα μας εξουθενώσει και το αποτέλεσμα θα είναι το αντίθετο. Ωστόσο, ο φίλος μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος σε προσωπικούς τομείς, να μας ακούσει και να μας παρηγορήσει. Έτσι, κράτα τους φίλους για τη φιλία τους, αλλά πάντα να χρησιμοποιείς τους εχθρούς σου, ακόμα και αν πρέπει να ξεχάσεις όλες τις διαφωνίες μεταξύ σας.
Στον τέταρτο κανόνα: «Πάντα να λες λιγότερα από ό,τι είναι απαραίτητο», αναφέρεται στην προσπάθεια στο να εντυπωσιάσουμε τους ανθρώπους με τα λόγια, όσο πιο πολλά λέμε, τόσο πιο κοινότοπος φαίνεσαι και λιγότερο ελέγχεις την κατάσταση. Προτιμότερο θα ήταν να κάνεις σύμμαχό σου τη σιωπή και θα αποκομίσεις τα εξής οφέλη: Πρώτον, θα αποκρύψεις αποτελεσματικά τις προθέσεις σου. Οι άνθρωποι είναι μηχανές ερμηνείας, καθώς αναλύουν τα λόγια σου, προκειμένου να μάθουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου. Έτσι, οι επιγραμματικές απαντήσεις και σιωπές οδηγούν, ως επί το πλείστον, σε λάθος συμπεράσματα. Αυτό οδηγεί στο δεύτερο όφελος, καθώς οι άνθρωποι θα δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στα λόγια σου και θα συνεχίσουν να τα αναλύουν ακόμη και μετά τη συνάντησή σας. Το τρίτο όφελος είναι ότι βάζεις τους ανθρώπους σε αμυντική θέση και όσο πιο αμήχανα νιώθουν, τόσο περισσότερο θα καλύψουν το κενό με σχόλια και χρήσιμες πληροφορίες. Το τελευταίο όφελος της σιωπής δημιουργεί την εντύπωση της αποδοτικότητας. Η σιωπή σου δίνει τη δύναμη και τα λόγια σου θα πρέπει να είναι πάντα προσεγμένα.
Εν κατακλείδι, Οι 48 νόμοι της Δύναμης παρουσιάζονται και ερμηνεύονται με απλότητα και σαφήνεια, κυρίως μέσα από τη ζωή, τις μεθόδους στρατηγικής, τους θριάμβους και τις αποτυχίες γνωστών ιστορικών προσώπων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Greene Robert, Δύναμη, Έσοπτρον, 2000