Του Γιώργου Δρακόπουλου,
Η Ευρώπη το τελευταίο διάστημα δίνει μεγάλη «μάχη» όσον αφορά τις τεχνολογικές επενδύσεις, ώστε να μην μείνει πίσω στην παγκόσμια «κούρσα» υπέρογκων επιδοτήσεων που έχουν ξεκινήσει, κυρίως, από τις Η.Π.Α. και την Κίνα. Συγχρόνως, όμως, ετοιμάζεται να εισέλθει σε περίοδο δημοσιονομικής «σύσφιξης» και πειθαρχίας, παράμετρος που θα κάνει το έργο των κρατικών αρχών δυσκολότερο. Μάλιστα, αν παρατηρήσουμε τα στοιχεία του τεχνολογικού κλάδου στην Ευρώπη γίνεται αντιληπτό πως η αγορά της υστερεί σημαντικά έναντι της αμερικανικής, της βρετανικής και της κινεζικής.
Παίρνοντας σαν παράδειγμα την περίπτωση της Γερμανίας, της μεγαλύτερης οικονομίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δείχνει ισχυρή επιβράδυνση στην ανάπτυξη τεχνολογικών start-ups αξίας άνω των $ 1 δις, δηλαδή των λεγόμενων “unicorns” (οι «μονόκεροι» είναι νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται για λιγότερο από δέκα χρόνια, δεν είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο [Over The Counter – O.T.C.], δεν έχουν εξαγοραστεί από τρίτο μέρος και αποτιμώνται άνω του $ 1 δις παγκοσμίως). Παρόλο που η χώρα διαθέτει τα κεφάλαια, βασιζόμενη στο ισχυρό της τραπεζικό σύστημα (η Γερμανία είναι bank-based οικονομία) και τα συνταξιοδοτικά ταμεία, συμμετέχει ένα πολύ μικρό ποσοστό του χαρτοφυλακίου τους σε επιχειρηματικά κεφάλαια (Venture Capitals – V.Cs). Τα τελευταία είναι funds, των οποίων οι επενδύσεις επικεντρώνονται σε νεοφυείς (συνήθως τεχνολογικές) εταιρείας, με καινοτόμες ιδέες και ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης.
Ουσιαστικά, η έλλειψη της γερμανικής αγοράς, αλλά και ευρύτερα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, βρίσκεται στα κεφάλαια ανάπτυξης (growth capitals). Τέτοιου είδους κεφάλαια εστιάζουν σε καινοτόμες επενδύσεις μακροπρόθεσμου ορίζοντα και υψηλών αναμενόμενων αποδόσεων, καθώς εκτίθενται σε υψηλό βαθμό κινδύνου. Συνήθως, οι επιχειρήσεις που επενδύουν αυτά τα κεφάλαια παράγουν διαφοροποιημένα προϊόντα και οι προοπτικές τους δείχνουν πως η ανάπτυξή τους θα ξεπεράσει σημαντικά το σύνολο της αγοράς που δραστηριοποιούνται.
Γυρνώντας στο κεντρικό θέμα του άρθρου, ενώ στις Η.Π.Α. για παράδειγμα οι επενδύσεις των V.Cs αποτελούν το 0,78%, σε όλη την Ευρώπη το αντίστοιχο ποσοστό είναι 0,33% και συγκεκριμένα στη Γερμανία καταγράφεται ακόμα χαμηλότερα, στο 0,25%. Η Γερμανία φαίνεται πως βρίσκει αντιστάσεις στο να αλλάξει το επιτυχημένο, έως τώρα, αναπτυξιακό της μοντέλο με τη στιβαρή μεταποιητική βάση και τον δυναμικό εξαγωγικό της τομέα, καθώς οι επενδυτές της δεν δείχνουν διατεθειμένοι να λάβουν το υψηλό ρίσκο των τεχνολογικών “unicorn start-ups”. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι επενδύσεις σε tech start-ups εταιρείες αναμένεται να μειωθούν κατά 39% φέτος, σύμφωνα με στοιχεία του V. C. Atomico, ενώ η χρηματοδότηση για αυτές προβλέπεται να μειωθεί από $ 83 δις το 2022 σε $ 51 δις το 2023, καθώς τα V.Cs προσελκύονται περισσότερο από τη βρετανική και την αμερικανική αγορά.
Παράλληλα, κάποιοι αναλυτές υποστηρίζουν πως μερίδα των Γερμανών θεωρεί ότι η (υπερ)ανάπτυξη τέτοιων εταιρειών σε ηγέτες με δεσπόζουσα θέση στον κλάδο τους δημιουργεί εξωτερικότητες, δηλαδή οι δραστηριότητές τους καταλήγουν να επηρεάζουν, ως έναν βαθμό, αρνητικά άλλους συμμετέχοντες (παράπλευρες επιδράσεις), έχοντας η κοινωνία εξωτερικό κόστος. Ωστόσο, τέτοια ζητήματα λύνονται με τις σωστές ρυθμίσεις της αγοράς.
Η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, αφού διαθέτουν τους πόρους από ιδιώτες και δημόσιο, για να στηριχθούν καινοτόμες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, μπορούν να ενσωματώσουν τα θετικά στοιχεία της νεοφυούς τεχνολογικής αγοράς των Η.Π.Α. και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου είναι πιο ώριμη, και να αντιμετωπίσει εξαρχής τα ζητήματα που ανακύπτουν από τη ραγδαία επέκτασής τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Europe needs to ‘Frankenstein’ its start-up sector, ft.com, διαθέσιμο εδώ
- European startup funding to drop a further 39% this year as tech rout continues, ft.com, διαθέσιμο εδώ
