Του Γιώργου Γαλανάκη,
Τον Ιούνιο του 1967 ξέσπασε πόλεμος μεταξύ των συνασπισμένων Αραβικών κρατών της Αιγύπτου, της Συρίας και της Ιορδανίας ενάντια στο Ισραήλ, ο οποίος τερματίστηκε με την συντριπτική νίκη του Ισραήλ και έμεινε στην ιστορία ως «Ο Πόλεμος των Έξι Ημερών».
Ήδη από τον Απρίλιο του 1967, η ένταση μεταξύ Συρίας και Ισραήλ είχε αρχίσει να κλιμακώνεται. 6 Συριακά μαχητικά αεροσκάφη καταρρίφθηκαν από τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις εντός του Συριακού εναέριου χώρου, 2 εκ των οποίων στην πρωτεύουσα Δαμασκό. Τον επόμενο μήνα η Σοβιετική Ένωση ενημερώνει την Αίγυπτο ότι οι Ισραηλινοί μεταφέρουν δυνάμεις στα σύνορα με την Συρία και ότι ο Υπουργός Άμυνας της Συρίας ζητάει την βοήθεια της Αιγύπτου. Αυτή η πληροφορία τελικά ήταν αναληθής, κατάφερε όμως να κλιμακώσει περαιτέρω την ένταση. Μετά την πληροφορία, η Αίγυπτος μεταφέρει δυνάμεις στην χερσόνησο του Σινά. Ο Μάιος είναι μήνας μεγάλων διεργασιών. Στις 21 Μαΐου, ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ κηρύσσει γενική επιστράτευση και την επόμενη μέρα ανακοινώνει το κλείσιμο των στενών των Τιράν για τα Ισραηλινά πλοία. Το Ισραήλ ακολούθως κηρύσσει γενική επιστράτευση. Η Σύρια είχε ήδη συντονίσει τις στρατιωτικές τις ενέργειες με την Αίγυπτο, ενώ στις 30 Μαΐου ο βασιλιάς Χουσεΐν της Συρίας μεταβαίνει στο Κάιρο και υπογράφει αμυντική συμφωνία με την Αίγυπτο. Συμφωνία με την Αίγυπτο υπέγραψε, επίσης, το εχθρικό προς αυτήν κράτος του Ιράκ.
Ας εξετάσουμε τα πολεμικά γεγονότα που συνέβησαν κάθε μέρα ξεχωριστά:
Ο πόλεμος ξεκινάει στις 5 Ιουνίου με την επονομαζόμενη «Eπιχείρηση Focus» από πλευράς του Ισραήλ. Πιο συγκεκριμένα, νωρίς το πρωί περίπου 200 τζετ της Ισραηλινής πολεμικής αεροπορίας απογειώθηκαν και κατευθύνθηκαν προς την Αίγυπτο. Πέταξαν χαμηλά για να αποφύγουν τα ραντάρ και μέσα σε λίγα λεπτά έπληξαν τις Αιγυπτιακές Ένοπλες Δυνάμεις. Η καταστροφή των Αιγυπτιακών δυνάμεων μετά την πρώτη επίθεση ανέρχεται σε 197 αεροσκάφη που βρίσκονταν στο έδαφος, 11 σε αερομαχίες, 6 βάσεις και 8 σταθμούς ραντάρ. Η δεύτερη επίθεση, που σημειώθηκε λίγη ώρα αργότερα, επέφερε και το τελειωτικό χτύπημα για την χώρα του Νείλου. Μόλις την πρώτη μέρα της επίθεσης καταστράφηκαν 304 από τα 419 αεροσκάφη της Αιγυπτιακής αεροπορίας, ενώ από την πλευρά του Ισραήλ καταστράφηκαν μόλις 9. Στη συνέχεια, οι Ισραηλινές δυνάμεις πραγματοποιούν κι ένα τρίτο κύμα επιθέσεων, αυτή την φορά εναντίον των δυνάμεων της Συρίας και της Ιορδανίας. Αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή ολόκληρης της Ιορδανικής αεροπορίας και το 1/3 της Συριακής, ήτοι 54 αεροσκάφη.
Η πρώτη μέρα τελειώνει με την καταστροφή των αεροπορικών δυνάμεων των τριών Αραβικών κρατών, με επακόλουθο την αεροπορική υπεροχή του Ισραήλ για το υπόλοιπο του πολέμου. Επίσης, οι Ισραηλινές δυνάμεις πέρασαν στην στρατηγικής σημασίας χερσόνησο του Σινά επιφέροντας σημαντικά πλήγματα στις Αιγυπτιακές θέσεις, ενώ από την άλλη πλευρά η Ιορδανία εξαπέλυσε επιθέσεις στην Ιερουσαλήμ και την Δυτική Όχθη. Εντύπωση προκαλεί πως οι Ισραηλινές δυνάμεις κατάφεραν να αιφνιδιάσουν με τέτοιο τρόπο τις Αιγυπτιακές δυνάμεις. Αυτό συνέβη, διότι ο χρόνος της επίθεσης έγινε την στιγμή που οι Αιγυπτιακές Ένοπλες Δυνάμεις δεν βρίσκονταν σε εγρήγορση, ενώ όσον αφορά τα ραντάρ το Ισραήλ κατάφερε να τα αποφύγει, καθώς αυτά ήταν στραμμένα σε ανατολική και βορειοανατολική κατεύθυνση, ενώ η Ισραηλινή αεροπορία πέταξε σε δυτική κατεύθυνση.
Στις 6 Ιουνίου η Ισραηλινή αεροπορία προσφέρει κάλυψη με σκοπό την μεταφορά μηχανοκίνητων μονάδων στην χερσόνησο του Σινά και στην λωρίδα της Γάζας. Ταυτόχρονα σημειώνονται σφοδρές μάχες μεταξύ των Ιορδανικών και Ισραηλινών δυνάμεων στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ενώ η Συρία προχωρά σε χερσαία επίθεση, η οποία όμως πλήττεται από την ισχυρή Ισραηλινή αεροπορία. Το τέλος της ημέρας βρίσκει το Ισραήλ να έχει κατακτήσεις τρεις ακόμα περιοχές: την Γάζα, την Χεβρώνα και την Βηθλεέμ.
Στις 7 Ιουνίου οι Ιορδανικές δυνάμεις αποχωρούν από την Δυτική όχθη με αποτέλεσμα οι Ισραηλινοί να εισέλθουν στην περιοχή και στην συνέχεια να προχωρήσουν στην κατάκτηση της Ιεριχούς. Μετά κατακτούν την παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ και στο τέλος της ημέρας την πολύ σημαντική Αιγυπτιακή πόλη Σαρμ Ελ Σέιχ στο Νότιο Σινά. Την επόμενη ημέρα, ολοκληρώνεται η κατάληψη της χερσονήσου του Σινά από τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις, ενώ μέχρι το τέλος της της 8ης Ιουνίου θα πάρουν θέση στην Ανατολική πλευρά της Διώρυγας του Σουέζ. Μετά από όλα αυτά τα γεγονότα, η Αίγυπτος θα αποδεχτεί την ήττα της και την κατάπαυση του πυρός.
Στις 9 Ιουνίου ο Πρόεδρος της Αιγύπτου ανακοινώνει μέσω τηλεοπτικού διαγγέλματος την παραίτηση του, την οποία λίγο αργότερα αναγκάζεται να ανακαλέσει, καθώς πλήθος κόσμου συγκεντρώθηκε στο Κάιρο ζητώντας του να παραμείνει στην εξουσία. Από την άλλη πλευρά, η Συρία αποδέχεται την κατάπαυση πυρός του Ο.Η.Ε., την οποία όμως δεν σέβεται το Ισραήλ και προχωράει σε βομβαρδισμό της Δαμασκού και σε προέλαση στα υψώματα του Γκολάν.
Στις 10 Ιουνίου, 6η και τελευταία μέρα του πολέμου, οι Ισραηλινές δυνάμεις συνεχίζουν την προέλασή τους στα υψώματα του Γκολάν τα οποία θα έχουν καταλάβει ολοκληρωτικά μέχρι το μεσημέρι. Ταυτόχρονα, οι Συριακές δυνάμεις συγκεντρώνονται στην Δαμασκό. Η πρωτεύουσα της Συρίας απέχει μόλις 40 χιλιόμετρα από το σημείο των Ισραηλινών επιχειρήσεων. Το απόγευμα οι Ισραηλινές δυνάμεις αποδέχονται την κατάπαυση του πυρός. Καταληκτικά, σύμφωνα με στοιχεία, οι νεκροί του πολέμου ανά κράτος ανέρχονται σε 11.500 στρατιώτες για την Αίγυπτο, σε 6.000 για την Ιορδανία, σε 1.000 για την Συρία ενώ το Ισραήλ έχασε στο μέτωπο 776 στρατιώτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Πόλεμος των Έξι Ημερών: Το Ισραήλ συντρίβει τους Άραβες που στόχευαν στην εξαφάνισή του, tanea.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ο Πόλεμος των Έξι Ημερών: Η κεραυνοβόλος ισραηλινή επίθεση, in.gr, Διαθέσιμο εδώ