Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Έχουν γραφτεί πολλά για την εκλογική πανωλεθρία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στην εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου. Η κατείσδυση στο 20%, σημειώνοντας πτώση 11 μονάδων σε σχέση με το 2019, προκάλεσε ισχυρό σοκ σε στελέχη και ψηφοφόρους του Συνασπισμού, φέρνοντας, ταυτόχρονα, στην επιφάνεια ζητήματα ταυτότητας και ηγεσίας του κόμματος. Το ερώτημα το οποίο, όμως, δικαίως απασχολεί πολλούς, αναλυτές και μη, είναι αν μπορεί ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να «αναστηθεί» και να ανακόψει την κατιούσα που ξεκίνησε στις εκλογές του 2019 και κλιμακώθηκε στις περασμένες κάλπες. Μπορεί ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να ανακτήσει την αξιοπιστία του ως κεντροαριστερός πόλος του πολιτικού μας συστήματος, ο οποίος θα είναι ικανός να εκφράσει τον προοδευτικό χώρο;
Ξεκινώντας, η βαριά ήττα της 21ης Μαΐου ήταν από ό,τι φάνηκε ένα δυνατό «χαστούκι» για την Κουμουνδούρου, στέλνοντας όσο πιο ξεκάθαρα γίνεται το μήνυμα πως όλα πρέπει να αλλάξουν: το αφήγημα, τα στελέχη της πρώτης γραμμής, η ρητορική, αλλά και, ενδεχομένως, η ηγεσία. Ο Αλέξης Τσίπρας σε δήλωσή του ανέλαβε όλη την ευθύνη του «ναυαγίου» και δήλωσε πως δεν θα εγκαταλείψει τη μάχη, τελειώνοντας όποια σενάρια ήθελαν την άμεση παραίτησή του. Προανήγγειλε τη σύγκλιση των οργάνων του κόμματος και την αλλαγή της τακτικής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ενόψει της επόμενης κάλπης. Η νέα Εκλογική Επιτροπή που προέκυψε αποπνέει ακριβώς αυτόν τον αέρα ανανέωσης, αξιοποιώντας πολλά στελέχη από τη νέα γενιά και τεχνοκράτες που θεωρείται ότι θα βοηθήσουν στην προσπάθεια ανασύστασης του κόμματος. Τέθηκε μια γραμμή, όσον αφορά τα στελέχη, που θα έχουν τηλεοπτική παρουσία και θα εκφράζουν τις θέσεις του κόμματος, έτσι ώστε να αποφευχθούν άλλα περιστατικά τύπου Κατρούγκαλου.
Ποιος είναι ο στόχος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για τις κάλπες της 25ης Ιουνίου; Ο Τσίπρας μίλησε για «ανατροπή των συσχετισμών» ό,τι και αν αυτό σημαίνει. Δύσκολα, όμως, θα αποφύγει την επόμενη μέρα, κατά την οποία θα απαιτηθεί η απόσυρσή του από την Προεδρία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και η αντικατάστασή του από ένα νεότερο πρόσωπο, που θα δώσει μια πραγματική αίσθηση ανανέωσης στο κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Επομένως, ο ρεαλιστικός στόχος του Αλέξη Τσίπρα είναι η συγκέντρωση ποσοστού κοντά σε αυτό του 2019, το οποίο θα «σώσει» –τουλάχιστον προσωρινά– το κόμμα από την κατρακύλα και θα σωπάσει όποιες γλώσσες μιλούν για επιστροφή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στο 3%. Υπάρχει, όμως, χρόνος για αυτό; Θα καταφέρει να πείσει έναν προοδευτικό ψηφοφόρο, που είτε ψήφισε άλλο κόμμα είτε δεν ψήφισε, να στηρίξει τώρα τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.; Κάτι τέτοιο φαίνεται δύσκολο έως απίθανο, θα έλεγε κανείς.
Στη συνάρτηση μπαίνει και ο παράγοντας ΠΑ.ΣΟ.Κ., το οποίο, παρά τη μικρή ενίσχυση του ποσοστού του από 8% σε 11,5%, βλέπει να απέχει από τη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης περίπου 8 μονάδες. Το δίλημμα που τίθεται αυτή τη στιγμή στον προοδευτικό ψηφοφόρο, ουσιαστικά, είναι μεταξύ ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ποιο από τα δύο κόμματα θα καταφέρει να διώξει τη δεξιά το 2027, κάνοντας ουσιαστική αντιπολίτευση την επόμενη τετραετία, προτείνοντας μια εναλλακτική οδό και όχι επενδύοντας στο λαϊκισμό και την τρομολαγνεία. Αυτή τη στιγμή το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει κάθε λόγο να ελπίζει πως μπορεί να γίνει εκ νέου βασικός πυλώνας του πολιτικού μας συστήματος και να επαναπατρίσει ψηφοφόρους που στήριζαν ΣΥ.ΡΙΖ.Α. την προηγούμενη δεκαετία.
Κλείνοντας, οι επόμενες κάλπες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως οι κάλπες που θα αναδείξουν αντιπολίτευση και όχι Κυβέρνηση. Με το εκκωφαντικό 41% στις 21 του Μάη και τη μορφή που έχει λάβει το πολιτικό σκηνικό τη δεδομένη στιγμή, η αυτοδυναμία της Ν.Δ. είναι το πιθανότερο σενάριο. Οι ερχόμενες κάλπες, όμως, θα αναδείξουν εκείνον που θα εκφράσει το αντι-Ν.Δ. κοινό και θα ασκήσει κριτική και αντιπολίτευση στην Κυβέρνηση Μητσοτάκη, με ορίζοντα τις εκλογές του 2027. Όπως, όμως, όλα δείχνουν, ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. χρειάζεται ένα θαύμα για να έχει αυτό τον ρόλο…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Το μαύρο κουτί ενός ιστορικού ναυαγίου, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
