Της Στέλλας Παναγούλια,
Η ιστορία της Βασίλισσας Charlotte του Mecklenburg-Strelitz ήρθε στο προσκήνιο μέσα από την αφιερωμένη στη ζωή της νέα σειρά του Netflix, Queen Charlotte: A Bridgerton Story. Πρόκειται για μία ιστορική δραματική σειρά, που δημιουργήθηκε από τη Shonda Rhimes ως prequel της δημοφιλούς σειράς του Netflix, Bridgerton, και έκανε πρεμιέρα στις 4 Μαΐου 2023. Η πλοκή επικεντρώνεται στην άνοδο της νεαρής Βασίλισσας Charlotte στην εξέχουσα θέση εξουσίας στα τέλη του 18ου αιώνα και, παρά το έντονο στοιχείο του ρομαντισμού, εμπεριέχει ποικίλα ιστορικά στοιχεία, τόσο της ζωής της ίδιας της Βασίλισσας όσο και της ζωής του Βασιλιά Γεωργίου Γ’.
Γεννημένη το 1744 στο Mecklenburg-Strelitz, ένα Δουκάτο στη σημερινή βόρεια Γερμανία, το οποίο θεωρούνταν από τα μέλη της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας ως ένα μέτριο και επαρχιακό Δουκάτο, η Πριγκίπισσα είχε μια ασυνήθιστη παιδική ηλικία. Αλλά αυτό θα λειτουργούσε προς όφελος της νεαρής γυναίκας, όταν ένας μακρινός Πρίγκιπας θα γινόταν Βασιλιάς. Το 1760, ο παππούς του Γεώργιου Γ’ πέθανε, καθιστώντας τον ίδιο Βασιλιά της Αγγλίας. Έτσι, το καθεστώς του άγαμου συναγερμού «εξαπλώθηκε» σε εθνικό επίπεδο, καθώς ο Γεώργιος χρειαζόταν τόσο μια σύζυγο όσο και μια νηστεία, όπως αποφάσισαν οι σύμβουλοί του. Κάπως έτσι, λοιπόν, ξεκίνησαν μια απεγνωσμένη αναζήτηση για μια προτεστάντισσα πριγκίπισσα για να μοιραστεί τη ζωή του και να γίνει κληρονόμος. Η Charlotte δεν ήταν γνωστή και υποτίθεται ότι δεν είχε καμία πολιτική σχέση ή στόχο. Οι πολιτικοί σύμβουλοι του Γεωργίου, που ήθελαν να κερδίσουν τα βρετανικά συμφέροντα μετά τον γάμο του Βασιλιά, θεώρησαν ότι αυτό ήταν το μεγαλύτερο θετικό της χαρακτηριστικό και ήταν αυτό που την ξεχώρισε από τις άλλες υποψήφιες νύφες.
Όλα ξεκίνησαν όταν η 17χρονη τότε Sophia Charlotte κατέφθασε στο Λονδίνο μετά την προδιαγεγραμμένη γαμήλια συμφωνία. Έξι ώρες μετά την άφιξή της, πραγματοποιήθηκε ο βασιλικός γάμος. Η Charlotte ήταν πλέον Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας, παρά το γεγονός ότι δεν μιλούσε αγγλικά και δεν είχε γνωρίσει ποτέ τον σύζυγό της πριν από τον γάμο. Όλοι ήθελαν να γνωρίσουν τον νέο Βασιλιά και τη Βασίλισσα. Τόσοι πολλοί καλοθελητές συνωστίστηκαν στη στέψη τους, που χρειάστηκαν δύο ώρες για να περάσουν από τους δρόμους καθοδόν προς το Αβαείο του Westminster. Η Charlotte έφερε στον κόσμο το πρώτο της παιδί λίγες εβδομάδες αργότερα. Το ζευγάρι θα έμενε παντρεμένο για πολλά χρόνια και θα μεγάλωνε 15 παιδιά.
Σύμφωνα με όλες τις αναφορές, ο Βασιλιάς και η Βασίλισσα είχαν έναν ασυνήθιστα ευτυχισμένο γάμο και ο Γεώργιος Γ’ ήταν αφοσιωμένος πατέρας και σύζυγος. Αλλά η δικαστική ζωή ήταν δύσκολη για τη Charlotte, η οποία συχνά ερχόταν σε αντιπαράθεση με την πεθερά της για τους επίσημους κανόνες της Βρετανικής Αριστοκρατίας, ενώ έβρισκε την προσδοκία να φέρει πολλούς κληρονόμους. Όταν είχε γεννήσει τα 14 από τα 15 παιδιά της, έγραψε: «Δεν νομίζω ότι ένας κρατούμενος θα μπορούσε να επιθυμεί πιο ένθερμα την ελευθερία του από όσο θα ήθελα να απαλλαγώ από το βάρος μου». Η Charlotte βρήκε έναν τρόπο να ανταπεξέλθει στις συντριπτικές προσδοκίες αυτής της νέας θέσης, παρόλο που υπέφερε από πλήξη και εγκλεισμό στη ζωή του δικαστηρίου. Ο Γεώργιος της είχε αγοράσει ένα τεράστιο εξοχικό κτήμα, που ανήκε στους Δούκες του Buckingham, έναν χρόνο μετά τον γάμο τους. Το “Buckingham House”, γνωστό τώρα ως Ανάκτορο του Buckingham, ονομαζόταν «Σπίτι της Βασίλισσας». Εκεί περνούσε άνετα τις μέρες της και απασχολούνταν με το διάβασμα, το κέντημα και την εκμάθηση άρπας.
Η γνωστή σε όλους ψυχική ασθένεια του Βασιλιά Γεωργίου επιδεινώθηκε το 1765. Ο Βασιλιάς βίωνε μανία, κατάθλιψη, παραισθήσεις, σπασμούς και οι ιστορικοί αναφέρουν ότι ορισμένες φορές επιτέθηκε και, μάλιστα, σεξουαλικά σε μέλη της οικογένειάς του. Το κοινωνικό στίγμα και η έλλειψη κατανόησης της ψυχικής ασθένειας σήμαιναν ότι ήταν σχεδόν αδύνατο να βοηθηθεί ο «τρελός» Βασιλιάς ή να κερδίσει το είδος της υποστήριξης που θεωρείται τώρα ως «κλειδί» για τους φροντιστές και τους αγαπημένους των ατόμων με ψυχική ασθένεια. Η κατάστασή του αυτή τον καθιστούσε ανίκανο να παραμείνει στον θρόνο, γεγονός που έθεσε το βάρος της εξουσίας στα χέρια της Βασίλισσας. Αργότερα, τον θρόνο ανέλαβε ο γιος τους, Γεώργιος Δ’, ως Αντιβασιλέας. Παρόλα αυτά, ο Γεώργιος θα παρέμενε άρρωστος για το υπόλοιπο της ζωής του μέχρι το 1789, ενώ τα μαλλιά της Βασίλισσας είχαν «ασπρίσει από το άγχος της ασθένειας του Βασιλιά». H Charlotte πέθανε το 1818, όμως, ο σύζυγός της δεν κατάλαβε πως η γυναίκα του ήταν νεκρή, γιατί ήταν πολύ άρρωστος.
Αμφιλεγόμενο ζήτημα αποτελεί το χρώμα του δέρματος της Βασίλισσας, καθώς δεν έχει εξακριβωθεί με σιγουριά αν ήταν έγχρωμη. Ορισμένοι ιστορικοί πιστεύουν ότι η Charlotte είχε αφρικανικές ρίζες και μπορεί να θεωρηθεί ως η πρώτη Αφρικανή Βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας. Συγκεκριμένα, ο ιστορικός Mario De Valdes y Cocom μελέτησε το γενεαλογικό της δέντρο και αναφέρει ότι η Βασίλισσα ήταν απόγονος του Βασιλιά Αλφόνσο Β’ της Πορτογαλίας και της ερωμένης του, Ouruana, που είχε αφρικανική καταγωγή. Στα κείμενα της εποχής, η Ouruana αναφέρεται ως μαύρη Μαυριτανή, σύμφωνα με τη Washington Post. Σύμφωνα με τον ίδιο ιστορικό, ένας από τους γιους του ζευγαριού παντρεύτηκε γυναίκα από την ευγενή οικογένεια των de Sousa, που είχαν, επίσης, αφρικανική καταγωγή. Έτσι, η Charlotte είχε αφρικανικές ρίζες και από τις δύο πλευρές. Από την άλλη, πολλοί ιστορικοί διαψεύδουν αυτή τη θεωρία, καθώς, σύμφωνα με τα ιστορικά γεγονότα, οι περισσότεροι έγχρωμοι κάτοικοι της Αγγλίας εκείνη την εποχή είτε είχαν προσληφθεί ως υπηρέτες είτε ήταν σκλάβοι στην οικιακή υπηρεσία, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι το 1807, η Βρετανία είχε καταργήσει το δουλεμπόριο χάρη, σε μεγάλο βαθμό, στις προσπάθειες μαύρων ακτιβιστών για τα πολιτικά δικαιώματα, όπως ο Ignatius Sancho και ο Olaudah Equiano.
«Το Brigerton διαδραματίζεται σε μια εποχή που η διάκριση με τη σημασία της λέξης, δεν υπήρχε», λέει η ιστορικός Marlene Koenig στους Mikhaila Friel και Ayomikun Adekaiyero του Insider. Ενώ οι παραγωγοί και τα αστέρια της σειράς έχουν πλαισιώσει τη συμπερίληψη των μαύρων χαρακτήρων ως μια μορφή απόδρασης και φαντασίας, το γεγονός παραμένει ότι η δουλεία δεν υπάρχει μόνο στο Brigerton, αλλά είναι, επίσης, άμεσα υπεύθυνη για τη δημιουργία μεγάλου μέρους του πλούτου που παρουσιάζεται. «Δεν μπορείς να πεις ότι η φυλή δεν έχει συνέπεια, όταν ο κόσμος στον οποίο κατοικούν αυτοί οι χαρακτήρες δημιουργήθηκε, εν μέρει, μέσω του ρατσισμού», έγραψε η κριτικός Carolyn Hinds για το Observer το 2021. «Ναι, η σκλαβιά υπάρχει σε αυτόν τον κόσμο, οπότε πώς θα μπορούσε η φυλή να μην έχει σημασία; Το να έχεις μαύρους ανθρώπους να κάνουν βόλτες στο παρασκήνιο δεν το διαγράφει και δεν είναι αρκετό».
Παρότι οι απόψεις διίστανται, το συμπέρασμα παραμένει ίδιο: Η σειρά με περίτεχνο τρόπο ενσαρκώνει την ιστορική σημασία της Κυβέρνησης της Βασίλισσας Charlotte, τη σοβαρότητα της ψυχικής υγείας, τις δυσκολίες που προκύπτουν με την απώλειά της και το πιο σημαντικό: «Η αγάπη εκφράζεται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους και η αφοσίωση είναι σίγουρα ένας από αυτούς».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Real History Behind “Queen Charlotte: A Bridgerton Story”, smithsonianmag.com, διαθέσιμο εδώ
- Britain’s first Black queen? The real story of Queen Charlotte, nationalgeographic.com, διαθέσιμο εδώ
