Της Μαρίας Μπαλαούρα,
Θαρραλέα, δυναμική, αγράμματη μα σοφή, η Αγία Ιωάννα της Λωραίνης, γνωστή και ως Jeanne D’ Arc ή αλλιώς η «Παρθένος της Ορλεάνης», κόρη δύο φτωχών αγροτών, γεννήθηκε, σύμφωνα με κάποιες πηγές, στις 6 Ιανουαρίου του 1412 σε ένα μικρό χωριό της Γαλλίας στα σύνορα Λωραίνης και Καμπανίας, στο Ντομρεμύ, την περίοδο του εκατονταετούς πολέμου μεταξύ Άγγλων και Γάλλων.
Όταν ήταν μόλις 12 ετών, ισχυρίστηκε πως είδε σε όραμα τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, την Αγία Αικατερίνη και την Αγία Μαργαρίτα να την καλούν να σώσει το έθνος της από την αγγλική κυριαρχία. Έτσι, λοιπόν, ανταποκρινόμενη σε αυτό το κάλεσμα, εγκατέλειψε το χωριό της τον Μάιο του 1429, ήρθε σε επαφή με τον επικεφαλής του γαλλικού στρατεύματος και διάδοχο του θρόνου, Κάρολο, εξηγώντας του πως με τη βοήθεια του Θεού θα σταθεί άξια να βοηθήσει το στράτευμα να κυριαρχήσει στη μάχη. Ο Κάρολος, όμως, την αγνόησε. Παρ’ όλα αυτά, η επιμονή της άρχισε να την κάνει γνωστή πέρα από τα κλειστά σύνορα του χωριού της, αποκτώντας οπαδούς και πείθοντας, τελικά, τον Κάρολο να της δώσει ένα μικρό στράτευμα και εξοπλισμό για να ενταχθεί στη μάχη.
Η τόλμη και η στρατηγική της Ιωάννας της Λωραίνης επέφεραν τη νίκη στους Γάλλους τον Μάιο του 1429 στη μάχη της Ορλεάνης, κατατροπώνοντας τους Άγγλους εισβολείς κατά μήκος της Λωραίνης. Οι πολεμικές της ικανότητες πολλές φορές τρομοκρατούσαν τα εχθρικά στρατεύματα, με αποτέλεσμα να τρέπονται σε φυγή σε επικείμενες μάχες μαζί της. Χάρις την Ιωάννα, ο Κάρολος στέφθηκε Βασιλιάς της Γαλλίας στις 17 Ιουλίου του 1429, δίνοντας στη νεαρή αγωνίστρια τίτλο ευγενείας και τιμητική θέση δίπλα στον Βασιλιά για τις υπηρεσίες της στη χώρα.
Ένα χρόνο μετά, όμως, η Ιωάννα δεν θα εξασφαλίσει μία ακόμα νίκη και θα συλληφθεί από Βουργουνδούς στρατιωτικούς του Δούκα Φιλίππου, σύμμαχου των Βρετανών, στη μάχη κοντά στην Κομπιένη. Πωλήθηκε στους Άγγλους και δικάστηκε από εκκλησιαστικό δικαστήριο ως μάγισσα και αιρετική, έπειτα από κατηγορία ενός φιλοβρετανού Γάλλου Επισκόπου. Η κατηγορία της αίρεσης στηρίχθηκε στην πεποίθηση ότι η Ιωάννα δεν αποδεχόταν τη γυναικεία φύση της, καθώς είχε κοντοκουρεμένο μαλλί και ανδρική ενδυμασία, αλλά και ότι υποστήριζε πως επικοινωνούσε με τον Θεό μέσω των οραμάτων της. Οι Άγγλοι, συλλαμβάνοντας και δικάζοντας την Ιωάννα, ήθελαν να χλευάσουν τους Γάλλους. Παρά την αμάθειά της, όμως, έδινε ιδιαίτερα ευέλικτες απαντήσεις, που είχαν σοκάρει το ακροατήριο.
Η ποινή για αυτές τις κατηγορίες ήταν θάνατος δια της πυρός. Ο Κάρολος δεν βοήθησε την Ιωάννα καθ’ όλη τη διάρκεια της δίκης. Κατά το μαρτύριό της, το οποίο έλαβε χώρα στην πόλη Ρουέν της Γαλλίας, την ανάγκασαν να φορά γυναικεία ρούχα, ενώ η ίδια ζήτησε να είναι σηκωμένος ένας σταυρός μπροστά της, καθώς καίγεται, για να τον βλέπει μέσα από τις φλόγες. Τότε ήταν που ένας Άγγλος στρατιώτης τόλμησε να φωνάξει, «Είμαστε χαμένοι, κάψαμε μια Αγία!». Έτσι, σαν σήμερα, στις 30 Μαΐου του 1431, σε ηλικία μόλις 19 ετών, έκαψαν την Ιωάννα ζωντανή. Έπειτα, πέταξαν τις στάχτες της στον Σηκουάνα.
Ο εκατονταετής πόλεμος συνεχίστηκε και μετά τον θάνατό της, για 22 χρόνια ακόμη. Οι επιτυχίες της Ιωάννας στις μάχες, οι οποίες αναπτέρωσαν και το ηθικό των απογοητευμένων ως τότε Γάλλων, άνοιξαν τον δρόμο για την τελική νίκη το 1453, στο Κοστιγιόν. Μια νίκη που, δυστυχώς, η μετέπειτα Αγία, προστάτιδα της Γαλλίας, δεν πρόλαβε να ζήσει.
24 χρόνια μετά τον μαρτυρικό της θάνατο, το 1456, η υπόθεση επανεξετάστηκε από έναν ιεροεξεταστή, ο οποίος αντιλήφθηκε πως η δίκη της Ιωάννας είχε πολλές παρατυπίες, όπως για παράδειγμα ότι της είχε απαγορευθεί η νομική εκπροσώπηση. Έτσι, το δικαστήριο την έκρινε αθώα και από τις 19 Μαΐου του 1920 άρχισε να τιμάται ως Αγία από τη Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, ενώ τη μνήμη της τιμούν και οι Άγγλοι στις 30 Μαΐου, ως προστάτιδα των αιχμαλώτων, των στρατιωτών και όσων χλευάζονται για την πίστη τους.
Η ζωή της Ιωάννας ενέπνευσε πολλούς και διάφορους καλλιτέχνες να αποτυπώσουν τις περιπέτειές της σε ταινίες. Κάποιες από αυτές είναι η ταινία La passion de Jeanne D’ Arc του Δανού σκηνοθέτη Carl Dayer, η Joan of Arc του Αμερικανού σκηνοθέτη Victor Fleming, στην οποία πρωταγωνίστησε η Ingrid Bergman και βραβεύτηκε με 3 Όσκαρ. Τέλος, αναφορά στη Jeanne D’ Arc γίνεται και στο τραγούδι Bigmouth Strikes Again των Smiths.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ζαν ντ’ Αρκ. Η Καθολική Εκκλησία την έκαψε ζωντανή ως «μάγισσα» και μετά την ανακήρυξε “Αγία”. Έκανε θαύματα για τον βασιλιά Κάρολο, αλλά εκείνος την άφησε στην τύχη της, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ιωάννα της Λωραίνης: Ποια ήταν η 19χρονη που μιλούσε με τους αγίους και κυνηγούσε τους Βρετανούς – Την έκαψαν γιατί φορούσε ρούχα αντρικά, ethnos.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ζαν Ντ’ Αρκ, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ
