Του Βασίλη Χαρίτου,
Ο Άγιαξ αποτελεί την κορυφαία ομάδα της Ολλανδίας και μια από τις σπουδαιότερες του κόσμου. Είναι ο σύλλογος που έχει κατακτήσει και τα τρία μεγαλύτερα τρόπαια της Ευρώπης, το Κύπελλο Πρωταθλητριών, το Κύπελλο UEFA, και το Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης.
Ιδρύθηκε στις 18 Μαρτίου 1900, από μια ομάδα τεσσάρων φίλων, στο καφέ «Ανατολικές Ινδίες» του Άμστερνταμ. Οι ιδρυτές Φλόρις Στέμπελ, Κάρελ Ρίζερ και τα αδέλφια Γιόχαν και Χάν Ντάντε, για να τιμήσουν τον Αίαντα τον Τελαμώνιο, τον μυθικό βασιλιά της Σαλαμίνας και σπουδαίο ήρωα του Τρωικού Πολέμου, έδωσαν το όνομά του στον σύλλογό τους. Ο Αίας υπήρξε ένας από τους μνηστήρες της Ωραίας Ελένης, και παράλληλα ένας από τους πιο ανδρείους πολεμιστές Αχαιούς μαζί με τον Αχιλλέα. Την ανδρεία του ο Αίαντας την όφειλε στον Ηρακλή. Ο γιός του Δία εντυπωσιασμένος από την φιλοξενία που του επιφύλαξε ο Τελαμώνιος σε ένα δείπνο, αιτήθηκε στον πατέρα του να αποκτήσει ο Αίαντας, σώμα άτρωτο σαν την λεοντή που έφερε ο ίδιος και ρωμαλέο σαν το δικό του. Έτσι, οι ιδρυτές του Άγιαξ θέλησαν με αυτόν τον τρόπο να συμβολίσουν την ομάδα τους, η οποία θα είναι άτρωτη, ανίκητη, αυτή που κανείς δεν θα μπορεί να την υποτάξει.
Όσο η ομάδα αγωνιζόταν στις τοπικές κατηγορίες χρησιμοποιούσε ως χρώματα φανέλας τα μαύρα και κόκκινα. Το 1911, που θα ανέβει για πρώτη φορά στην Α΄ κατηγορία της Ολλανδίας θα υποχρεωθεί να αλλάξει χρώματα και φανέλες, καθώς ήταν ίδιες με την ομάδα της Σπάρτα του Ρότερνταμ, που εκείνη την εποχή κυριαρχούσε στο ολλανδικό πρωτάθλημα. Έτσι η νέα στολή του συλλόγου ήταν η λευκή με την κάθετη κόκκινη ρίγα, μπρος και πίσω, σχέδιο που διατηρείται έως και σήμερα με μικρές παραλλαγές. Το έτος 1972 θεωρείται η πιο επιτυχημένη χρονιά του συλλόγου σε τίτλους, αφού κατέκτησε όλα τα τρόπαια που διεκδίκησε εκείνη την αγωνιστική χρονιά (πρωτάθλημα, κύπελλο, κύπελλο κυπελλούχων και διηπειρωτικό), υποχρεώνοντας όλους τους μεγάλους αντίπαλους του να τον χειροκροτήσουν μετά από αυτό το ιστορικό επίτευγμα .
Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Άγιαξ είναι η Φέγενορντ, η ομάδα του μεγάλου λιμανιού του Ρότερνταμ. Τα μεταξύ τους ντέρμπι αποτελούν κορυφαία γεγονότα της χρονιάς, με τις συγκρούσεις να είναι σκληρές και βίαιες, με αποκορύφωμα τον θάνατο ενός οπαδού του Άγιαξ το 1997. Οι οπαδοί της Φέγενορντ αποκαλούσαν Εβραίους τους φίλους του Άγιαξ, εκφράζοντας αντισημιτικά συνθήματα, επειδή το Άμστερνταμ υπήρξε προπολεμικά μια πολυπληθής εβραϊκή κοινότητα, που κυνηγήθηκε και εξολοθρεύθηκε από τους Ναζί κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Εκείνη την ταραχώδη περίοδο, ο Άγιαξ χρησιμοποιούσε ως έδρα του το στάδιο De Meer, το οποίο βρισκόταν στο κέντρο της εβραϊκής κοινότητας. Το στάδιο αποτέλεσε το κρησφύγετο για να προστατευτούν όλοι οι εκδιωκόμενοι Εβραίοι από τους Ναζί. Στο κρησφύγετο έζησε και ο πρόεδρος του Άγιαξ, Γιόχαν φον Πράαχ, για δυόμισι χρόνια, ο οποίος θα διοικήσει την ομάδα στην χρυσή εποχή της. Έως τις μέρες, οι οπαδοί του Αίαντα αντιδρούν στο γήπεδο σηκώνοντας πανό και λάβαρα με το Άστρο του Δαυίδ, ενώ οι συγκρούσεις τους με αντίπαλους οπαδούς είναι πολύ συχνές και θανατηφόρες.
Ο σύλλογος διαθέτει μια θυγατρική ομάδα στην Νότιο Αφρική, τον Άγιαξ Κέιπ Τάουν και στις ΗΠΑ, τον Άγιαξ Αμερικής. Ένας από τους σημαντικότερους ποδοσφαιριστές που έγραψε ιστορία με την φανέλα της ομάδας ήταν ο Γιόχαν Κρόιφ, ο οποίος αγωνίστηκε με τα χρώματα του Άγιαξ από το 1964 έως το 1973. Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην ομάδα, σε ατομικό επίπεδο βραβεύτηκε 3 φορές με την Χρυσή Μπάλα (1971, 1973,1974), οδηγώντας τον Αίαντα σε 3 κατακτήσεις Κυπέλλου Πρωταθλητριών (1971, 1972, 1973) και σε 9 πρωταθλήματα Ολλανδίας. Εν συνεχεία, διέπρεψε και ως προπονητής με της ολλανδικής ομάδας, καθώς όταν ανέλαβε τον πάγκο του Αίαντα το 1985 , και στα τρία χρόνια που έμεινε εκεί, τον οδήγησε σε δυο πρωταθλήματα (1986, 1987) αλλά και στην κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων του 1987.
Καταληκτικά, ο ολλανδικός Αίαντας είναι ο πιο πετυχημένος σύλλογος της Ολλανδίας με 36 πρωταθλήματα Ολλανδίας, 20 κύπελλα Ολλανδίας, 9 Σούπερ Καπ Ολλανδίας, ενώ σε επίπεδο διεθνών τίτλων έχει κατακτήσει 4 Κύπελλα Πρωταθλητριών, 1 Κύπελλο Κυπελλούχων, 2 Σούπερ Καπ Ευρώπης και 2 Διηπειρωτικά Κύπελλα. Παράλληλα, διαθέτει ίσως από τις καλύτερες ποδοσφαιρικές υποδομές της Ευρώπης, αναδεικνύοντας πολλούς νέους ποδοσφαιριστές, με σκοπό να τους παραχωρήσει σε άλλους συλλόγους έναντι πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- History, ajax.nl, Διαθέσιμο εδώ
- Η ιστορία του Άγιαξ, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ο Άγιαξ πήρε το όνομά του από τον ήρωα της Τροίας. Ο σύλλογος που έβαζε πρόστιμο στους φιλάθλους που έφευγαν από το γήπεδο. Η “ομάδα των Εβραίων”, που κυνηγήθηκε από τους Ναζί, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ