Της Νίκης Καραχάλιου,
Τι και αν ζούμε στον 21ο αιώνα; Τι κι αν όλοι μας καταδικάζουμε, θεωρητικά, τα απαρχαιωμένα στερεότυπα; Τι κι αν η ισότητα θεωρείται πλέον δεδομένη στον δυτικό κόσμο; Ο ρατσισμός συνεχίζει να υφίσταται, τώρα και στην μορφή της διάκρισης των επαγγελμάτων σε πνευματικά και χειρωνακτικά, με τα πρώτα να θεωρούνται ως «ανώτερα», μιας και απαιτούν «χαρισματικά» άτομα! Προς τι, λοιπόν, ο λόγος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, όταν κάποιος δεν είναι επί της ουσίας πραγματικά ελεύθερος να επιλέξει το μελλοντικό του επάγγελμα, χωρίς να σκεφτεί τις κοινωνικές επικρίσεις ή να δεχτεί πιέσεις από το περιβάλλον του; Ο ιδιαίτερα διαδεδομένος στην χώρα μας «επαγγελματικός φετιχισμός», που εκφράζεται αλλιώς με το γνωστό «γιατρός ή δικηγόρος», είναι αβάσιμος, αφού τόσο τα χειρωνακτικά όσο και τα πνευματικά επαγγέλματα είναι αποδεδειγμένα ισότιμα.
Αν πιστεύετε ότι η εξέλιξη σ’ αυτό τον κόσμο προήλθε από τους ανθρώπους του πνεύματος ή ότι η ανάπτυξη του πολιτισμού είναι έργο των ανθρώπων των γραμμάτων, τότε ίσως χρειαστεί να ανατρέξουμε αρκετά πίσω στις σελίδες της ιστορίας. Είναι αδιαμφισβήτητο, ότι τα πρώτα του επιτεύγματα πάνω στη γη, ο άνθρωπος τα υλοποίησε με τα ίδια του τα χέρια με την σωματική και πνευματική του κόπωση. Ανακαλύπτοντας τη δύναμη του σώματος και του μυαλού του, εξελίχθηκε από άνθρωπος των σπηλαίων σε μεγαθήριο της τεχνολογίας. Τι θα ήμασταν, άραγε, εμείς οι σύγχρονοι των γραμμάτων και της τεχνολογίας, χωρίς τους προγενέστερους μας και την δική τους συνεισφορά; Άλλωστε, χωρίς αυτούς ίσως ακόμη να ζούσαμε σε αγροτικές κοινωνίες.
Εάν ακόμη δεν έχετε πειστεί, αρκεί να σκεφτούμε ότι τα χειρωνακτικά επαγγέλματα είναι αυτά που «δίνουν» ζωή στα πνευματικά επινοήματα, διαφορετικά θα ήταν θύματα της ανθρώπινης λήθης. Γιατί μπορεί οι Αθηναίοι εργάτες του 5ου αιώνα π.Χ. να μην είχαν γνώσεις γραμματικής, για να χτίσουν τον Παρθενώνα, εντούτοις το μνημείο αυτό, αν και δεν είναι δημιούργημα σπουδαίων (;) αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνισμού, και βέβαια προσθέτει στα δημόσια ταμεία τεράστια χρηματικά ποσά! Εδώ, μάλιστα, πρέπει να προσθέσουμε τη συμβολή της χειρωνακτικής εργασίας και στον οικονομικό τομέα. Το εμπόριο, η αύξηση της παραγωγής και η ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα δεν θα μπορούσαν να προχωρήσουν ούτε να υπάρχουν χωρίς την προσφορά των χειρωνακτικών εργασιών, με την παγκόσμια οικονομία να βρίσκεται σε καθεστώς ύφεσης.
Παράλληλα, με την κυριαρχία των αυτοματοποιημένων μηχανών και των υπολογιστών στη ζωή μας, χειρωνακτικές εργασίες και τεχνολογία συνεργάζονται μεταξύ τους τόσο στενά, όπως του ίδιου ρολογιού οι δείκτες, αφού βρίσκονται διαρκώς σε κατάσταση αλληλεπίδρασης. Ευτυχώς, τα παραπάνω μηχανήματα δεν παράγονται μόνα τους ακόμη, και η δημιουργία τους στηρίζεται σε τεχνικές γνώσεις των ανθρώπων. Ως εκ τούτου, το εργατικό δυναμικό στα εργοστάσια μπορεί όντως να μειώνεται, το εργατικό δυναμικό όμως στον τεχνολογικό τομέα δεν έχει τίποτα να φοβηθεί! Θέσεις εργασίας, λοιπόν, υπάρχουν και για τους μη διανοούμενους! Φοβάμαι, ακόμα, ότι οι υποστηρικτές της διάκρισης των επαγγελμάτων πέφτουν σε ένα μεγάλο σφάλμα, υπό την έννοια ότι δεν υπάρχει σαφής διάκριση. Μήπως ο χειρουργός δεν χρειάζεται τόσο το μυαλό του όσο και τα χέρια του στη διάρκεια του χειρουργείου; Παρόλα αυτά, και τα παραπάνω να μην ίσχυαν, πρέπει να κατανοήσουμε ότι ο άνθρωπος είναι αυτός που κληροδοτεί την αξία στο επάγγελμα, και η επιτυχία του σε αυτό εξαρτάται αποκλειστικά από τον ίδιο. Στον κόσμο μας, άλλωστε, δεν υπάρχει μόνο ο Einstein, αλλά και οι αδελφοί Wright.
Συνεπώς, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις γύρω από τον χώρο εργασίας, δεν ταιριάζουν σε μία δημοκρατική κοινωνία, όπως η δική μας. Άλλωστε, ο περιορισμός τους, μπορεί να είναι δύσκολος, όχι όμως και ακατόρθωτος!
