Της Πέννυς Θεοδωρακοπούλου,
Ας πάμε μερικά χρόνια πίσω. Όχι πολλά, ίσα ίσα 2-3 χρόνια. Το 2020, η Ελλάδα είχε το πρώτο επίσημο κρούσμα κορωνοϊού. Όπως ολόκληρος ο κόσμος, έτσι κι η χώρα μας μπήκε σε αυστηρή καραντίνα. Όλοι εσώκλειστοι στα σπίτια τους, να βγαίνουν έξω μόνο για τα απολύτως απαραίτητα (π.χ. σουπερμάρκετ). Χάσαμε πολλές στιγμές αυτά τα περίπου 2 χρόνια. Αλλά δόθηκε η ευκαιρία σε όλους μας να ανακαλύψουμε περισσότερα πράγματα για τους εαυτούς μας, να γίνουμε δημιουργικοί, να αποκτήσουμε καινούριες συνήθειες. Το 2022, 2 χρόνια μετά από καραντίνα και περιορισμούς, η Μαρία Μπεθάνη έγραψε την ποιητική συλλογή που τιτλοφορείται Θαύμα, η οποία κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μετρονόμος.
Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τα βασικά: Τη δημιουργό αυτής της ξεχωριστής ποιητικής συλλογής. Η Μαρία Μπεθάνη, λοιπόν, κατάγεται από την Αλεξανδρούπολη. Σπούδασε Οικονομικά στην Αθήνα, Παιδαγωγική στη Σκωτία, ενώ, αργότερα, ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Θέατρο Ημέρας. Πλέον, η επαγγελματική της διαδρομή έχει διπλή όψη: Από τη μία, εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού και, από την άλλη, μουσική παραγωγός. Η ενασχόλησή της με τον καλλιτεχνικό χώρο δεν σταματάει εκεί. Γράφει κείμενα για παιδικές παραστάσεις, ποιήματα, μουσική για θέατρο, τραγούδια για όλες τις ηλικίες και πλέον ποιητικές συλλογές. Το 2021, παρουσίασε το πρώτο της άλμπουμ (Γιατί να φοβόμαστε), αλλά ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει και δεύτερο άλμπουμ. Τέλος, ούσα λάτρης των τεχνών, ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη Μουσική Τεχνολογία και Ηχοληψία.
Η συγκεκριμένη βιβλιοκριτική ξεκίνησε με μια σύντομη αναδρομή στο κοντινό παρελθόν που όλοι μας θέλουμε να ξεχάσουμε. Γιατί, όμως, μπορεί να αναρωτιέστε; Μία από τις θεματικές με τις οποίες καταπιάνεται η ποιητική συλλογή Θαύμα είναι η καραντίνα που βιώσαμε ως ανθρωπότητα. Όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, με την καραντίνα δεν ζήσαμε αρκετά πράγματα. Οι φυσικοί περιορισμοί ήταν αρκετοί. Οι πνευματικοί, όμως, δεν έπαυσαν να υπάρχουν. Μέσα από ποιήματα της ποιητικής συλλογής, όπως «Εδώ είμαστε τώρα», «Χωρίς τραγούδια» και «Ν’ ανοίξω τα μάτια μου;», καταλαβαίνουμε την επιθυμία της ποιήτριας να ενωθούμε όλοι μαζί, να αναπνεύσουμε ξανά τον ίδιο αέρα, χωρίς να φοβόμαστε για οποιαδήποτε πανδημία· να πάμε πίσω τον χρόνο, που ήμασταν ανέμελοι, όλοι μαζί, γράφοντας βαθιά στη μνήμη μας υπέροχες κι αξέχαστες αναμνήσεις — είτε αυτές ήταν με φίλους, οικογένεια, συγγενείς, συναδέλφους είτε με το άτομο που είμαστε σε σχέση.
Έρωτας: Η δεύτερη μεγάλη θεματική που θίγει η ποιητική συλλογή. Ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι από τα 44 ποιήματα είναι αφιερωμένο σε ένα από τα πιο όμορφα κι επώδυνα παράλληλα συναισθήματα που μπορεί να νιώσει κανείς — όπως άλλωστε είναι και στην πραγματικότητα. Η Μαρία Μπεθάνη μιλάει για όλα τα είδη που ακούν στο όνομα έρωτας: Έρωτας με την πρώτη ματιά, ανέμελος έρωτας, άτυχος έρωτας, άδοξος έρωτας, πικρός έρωτας, άδικος έρωτας, νοσταλγικός έρωτας, νεανικός έρωτας και πολλοί άλλοι. Είναι μια συνεχής υπενθύμιση στον αναγνώστη πως ό,τι και να κάνουμε, όπου κι αν βρισκόμαστε στη ζωή, ο έρωτας θα είναι πάντα παρών, είτε με καλό είτε με «κακό» τρόπο· και μέσω του έρωτα, βελτιωνόμαστε, ωριμάζουμε, μαθαίνουμε, συνεχίζουμε. Μέσω του έρωτα, πλέουμε στα δύσβατα και με πολλά κύματα νερά της θάλασσας που λέγεται ζωή και προσπαθούμε να πορευτούμε, όχι μόνο στη ζωή, αλλά και μέσα μας, κάνοντας συχνές «στάσεις» στον εσωτερικό μας κόσμο. Γιατί ο έρωτας μάς δίνει σημαντικά θεμέλια για τη ζωή. «Στη υγειά σου», λοιπόν, όπως λέει κι ένα από τα ποιήματα της ποιητικής συλλογής Θαύμα.
Και μιλώντας για τον έρωτα και για τη ζωή, πρέπει να θυμόμαστε ότι ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώσει ερωτευμένος, δίχως φραγμούς, στερεότυπα και προκαταλήψεις. Το «Pride» λέει ακριβώς αυτό: Να απελευθερωθούμε από τις ετικέτες και τους φυλετικούς ρόλους που επιβάλλει η κοινωνία στους ανθρώπους και να είμαστε όλοι όπως νιώθουμε. Να αγαπάμε όπως νιώθουμε. Να ερωτευόμαστε και να ζούμε όπως θέλουμε εμείς· αλλά να μην αφήνουμε κανέναν να ασκεί οποιουδήποτε είδους βία επάνω μας. Με μια σύντομη αναφορά, επίσης, και στο #MeToo κίνημα στο ποίημα «Ποτέ_καμία_μόνη», θίγεται και το φλέγον θέμα που αντιμετώπισε η χώρα μας τις χρονιές 2021-2022 (ειδικά την πρώτη χρονιά) με τις γυναικοκτονίες.
Το Θαύμα είναι μια εξαιρετική συλλογή που πραγματεύεται θέματα που είναι ευχάριστα και, δυστυχώς, δυσάρεστα. Αλλά η ζωή είναι ακριβώς αυτή. Μέσα από το Θαύμα, καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι κάτι υλικό. Το θαύμα είμαστε εμείς. Οι στιγμές μας. Η αγάπη που δημιουργήσαμε για να συνεχίσουμε να ζούμε.
Δεν θα μπορούσα να μην κλείσω τη συγκεκριμένη βιβλιοκριτική με ένα δείγμα από την ποιητική συλλογή. Και ποιο καλύτερο παράδειγμα από το ομώνυμο ποίημα;
«Φτιάξαμε ένα καλοκαίρι
Να μας ακολουθεί
Να μη γυρίζουμε απάτριδες
Τις νύχτες του χειμώνα
Να έχουμε μια ιστορία
Να μιλάμε για αυτή
Να τη χαράσσουμε με καθαρό ασβέστη
Στους τοίχους των δωματίων
Σα λαμπερή βεβαιότητα
Πως αν ξεφλουδίσουμε τον ήλιο
Πάλι εκεί θα μας βρούμε
Να μας νικά ένα ποίημα
Να μας νικά ένας έρωτας
Να μας νικά η ιστορία
Κι ολόγυμνοι στο θαύμα να βαδίζουμε.»
