Του Μάριου Κριτίδη,
Το αμερικανικό μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεί, τα τελευταία δέκα χρόνια, ένας χώρος μετωπικών συγκρούσεων μεταξύ των δύο κομμάτων. Τον πολιτικό διάλογο, όμως, και οποιασδήποτε μορφής κοινό έδαφος εκτροχίασε η υποψηφιότητα και, εν τέλει, η Προεδρία Trump, κατά τη διάρκεια της οποίας εφαρμόστηκε μία από τις αυστηρότερες μεταναστευτικές πολιτικές που έχουμε δει στις Η.Π.Α, ενώ χτίστηκε και το διαβόητο τείχος των Νοτίων Συνόρων μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Μεξικό. Η ρητορική του πρώην Προέδρου περί «βιαστών και εγκληματιών Μεξικανών, που έρχονται από τα Νότια», δηλώσεις που έγιναν από τη μέρα της ανακοίνωσης της υποψηφιότητάς του, το 2016, έφεραν μία νέα διάσταση στο μεταναστευτικό ζήτημα και, πλέον, το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, στο σύνολό του, υιοθετεί χρόνο με τον χρόνο όλο και πιο αντιμεταναστευτική ρητορική.
Τα νούμερα αφίξεων και εισόδων στα Νότια Σύνορα μειώθηκαν δραματικά κατά τα χρόνια Κυβέρνησης Trump. Το περιβόητο τοίχος χτίστηκε στο μεγαλύτερο μήκος του, καλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό τα σύνορα του Μεξικό με τις πολιτείες της Καλιφόρνιας, του Νέου Μεξικό και μία μεγαλύτερη κάλυψη, σε σχέση με το παρελθόν, στα νότια σύνορα της Πολιτείας της Αριζόνας, ένα έργο που στοίχισε περί τα $ 15 δις, ενώ ένα ποσό –$ 2,2 δις– επιστράφηκε στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας (Homeland Security), με την ανάληψη της πολιτικής σκυτάλης από τον Joe Biden, το 2021.
Ένα ιδιαίτερο προϊόν της Προεδρίας Trump αποτελεί το νομικό πλαίσιο του Title 42. Ένα από τα τελευταία νομοθετήματα της Προεδρίας του, η ιστορία και η σκοπιμότητά του πηγάζει από τη δύσκολη πρώτη χρονιά της πανδημίας, όπου η αβεβαιότητα για τη σοβαρότητα του ιού, οι διαφωνίες για τη σωστή πολιτική διαχείριση και η απουσία εμβολίων είχαν θέσει σε κατάσταση πανικού τις πολιτικές ηγεσίες, παγκοσμίως. Το Title 42, ένα νομοσχέδιο που αφορά κατεξοχήν τη μετανάστευση στην εποχή του κορωνοϊού, απαγόρευε εντελώς την είσοδο στα σύνορα στους αιτούντες άσυλο για λόγους δημόσιας υγείας, επιτρέποντας στις συνοριακές αρχές να διώχνουν μεταναστευτικές ροές μαζικά από τα σύνορα. Το μόνο ελαστικό μέτρο του Title 42 ήταν ότι δεν διώκονταν νομικά, όσοι παράνομα περνούσαν τα σύνορα, επαναπροωθούνταν, όμως, πίσω στο Μεξικό και περνούσαν από τις διαδικασίες αιτήματος ασύλου. Το Title 42 θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτέλεσε μία έξυπνη τυχοδιωκτική εκμετάλλευση της πανδημίας για την προώθηση της αντιμεταναστευτικής πολιτικής του Donald Trump, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα την αποτροπή εισόδου έως 1,08 εκατομμυρίων μεταναστών καθ’ όλη την τριετή διάρκειά του.
Συνέπεια, όμως, της λήξης της εκτάκτου ανάγκης της πανδημίας, την Πέμπτη 11 Μαΐου, ήταν να λήξει το συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο και η μεταναστευτική πολιτική της χώρας να επιστρέψει στο προ πανδημίας νομικό καθεστώς του Title 8. Το Title 8 διαφέρει σημαντικά από το Title 42, όντας λιγότερο αυστηρό σε συγκεκριμένα σημεία και πολύ πιο αυστηρό σε άλλα. Συγκεκριμένα, πλέον, όλοι οι αιτούντες άσυλο μπορούν να περάσουν στη χώρα και να γίνει πιο εύκολα δεκτό το αίτημά τους. Όμως, το νέο-παλιό νομικό πλαίσιο προβλέπει αυστηρές ποινές για παράνομες διελεύσεις. Αναλυτικά, αν κάποιος μετανάστης πιαστεί να περνάει παρανόμως τα σύνορα, επιστρέφεται στα σύνορα και του επιβάλλεται απαγόρευση εισόδου και αιτήματος ασύλου για 5 χρόνια. Αν παραβεί και αυτή την απαγόρευση, τότε καταδικάζεται για κακούργημα σε κάθειρξη. Την ίδια στιγμή, λόγω του μεγαλύτερου φόρτου και του πιο περίπλοκου συστήματος επεξεργασίας του αιτήματος ασύλου, η τελική απόφαση των συνοριακών αρχών, είτε θετική είτε αρνητική, μπορεί να πάρει ώρες, ενώ, με το προηγούμενο καθεστώς, η διαδικασία απόρριψης του αιτήματος ήταν ζήτημα μερικών λεπτών.
Το νέο κατάργησης του Title 42 οδήγησε σε ένα νέο τεράστιο κύμα αφίξεων στα σύνορα στο El Paso, με τα εβδομαδιαία νούμερα εισόδου στη χώρα να υπολογίζεται ότι θα διπλασιαστούν. Όμως, γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη εισροή μεταναστών, παρά το πιο αυστηρό νομικό πλαίσιο που ισχύει σε παράνομες εισροές; Η αιτία εντοπίζεται τόσο σε προπαγάνδα των παράνομων δικτύων που μεταφέρουν τους μετανάστες στα σύνορα, αλλά και επικοινωνιακή αποτυχία της ηγεσίας Biden στο μεταναστευτικό, όπου ισορροπεί μεταξύ μίας προοδευτικής “open borders” πολιτικής και μίας απλά πιο «μαλακής» προσέγγισης στη μετανάστευση. Από την άλλη, τα παράνομα δίκτυα «σωματεμπορίας» μεταναστών, στηριζόμενα πολλές φορές από τα μεξικάνικα καρτέλ, λόγω του εξωφρενικού κέρδους αυτής της παράνομης δραστηριότητας, διέδιδαν ψευδώς πως με την κατάργηση του Title 42 τα σύνορα είναι πλέον ανοιχτά για την υποδοχή μεταναστών.
Ο Υπουργός Εσωτερικής Ασφαλείας, Alejandro Mayorkas, βρίσκεται υπό των πυρών και από τα δύο στρατόπεδα για την τραγική κατάσταση στα Νότια Σύνορα. Στις πρώτες του δηλώσεις, μετά την κατάργηση του Title 42, και την –πλέον– μαζική είσοδο μεταναστών στη χώρα, αφού, αρχικά, συνέχαιρε το έργο και τη γενναιότητα των ανδρών της συνοριοφυλακής, που αντιμετωπίζουν αυτή τη δύσκολη κατάσταση, δήλωσε χαρακτηριστικά «Θέλω να ‘μαι πολύ ξεκάθαρος, τα σύνορά μας δεν είναι ανοιχτά. Όσοι περνάνε τα σύνορά μας παρανόμως και χωρίς κάποια νόμιμη βάση για να παραμείνουν στη χώρα, θα προσάγονται από τις αρχές και θα απομακρύνονται από τα σύνορα».
Αντίστοιχα, Ρεπουμπλικανικοί εκπρόσωποι μιλούν για καταστροφική διαχείριση της κατάστασης στα σύνορα, μία ήδη κακή κατάσταση που έχει γίνει πολύ χειρότερη. Ο Κυβερνήτης της Φλόριντα και –ανεπίσημα– υποψήφιος για το Προεδρικό χρίσμα το 2024, Ron De Santis, δήλωσε χαρακτηριστικά σε ομιλία του στην Αϊόβα πως θα έκλεινε αμέσως τα σύνορα αν ήταν ο Πρόεδρος της χώρας, ενώ, επίσης, έκανε επίκληση στις πολιτικές ηγεσίες να επιστρέψει η μεταναστευτική πολιτική της χώρας σε ένα κλίμα κανονικότητας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Biden is stuck in a no-win political mess after ending Title 42, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Title 42 has expired. Here’s what happens next, CNN, διαθέσιμο εδώ
- ‘Shut down the border immediately’: DeSantis addresses migrant surge amid end of Title 42 pandemic measure, FOX News, διαθέσιμο εδώ
-
How Much of Trump’s Border Wall Was Built?, USNews, διαθέσιμο εδώ
