Του Θοδωρή Μπουλούμπαση,
Η Κροατία, ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2013, έπειτα από μία μακρά περίοδο προεργασίας σε αγαστή συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αποτελεί το νεότερο μέλος της ζώνης του ευρώ. Το κράτος της νοτιοανατολικής Ευρώπης θεωρείται μία αναδυόμενη οικονομία με παρόμοιους πυλώνες με την ελληνική οικονομία, όπως ο τουρισμός και οι υπηρεσίες. Πιο συγκεκριμένα, ο κύριος οικονομικός κλάδος της Κροατίας είναι η παροχή τουριστικών υπηρεσιών, γεγονός το οποίο έρχεται ως αποτέλεσμα του φυσικού κάλλους της χώρας. Η παραθαλάσσια γραφική ομορφιά της, οι απέραντες ακτογραμμές, καθώς και τα νησιά της προσελκύουν εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, κάτι που αποτελεί βασικό «γρανάζι» της εγχώριας οικονομίας.
Εκτός της τουριστικής βιομηχανίας, άλλοι σημαντικοί κλάδοι της οικονομίας της Κροατίας είναι η γεωργία, η κτηνοτροφία, η αλιεία, οι τηλεπικοινωνίες και η ενεργειακή παραγωγή. Πρόκειται για μία οικονομία με Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν περίπου $ 69 δις, το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία μέσα στις τελευταίες δύο δεκαετίες έχει τριπλασιαστεί σε μέγεθος, από $ 22,64 δις το 1995. Έπειτα από την κατάρρευση του σοσιαλισμού και έως το χρονικό benchmark (σημείο αναφοράς) της Παγκόσμιας Οικονομικής Κρίσης του 2008, η οικονομία αναπτυσσόταν με σταθερό ρυθμό της τάξης του 5% ανά έτος. Θεωρείται διεθνής τουριστικός προορισμός, καθώς, σύμφωνα με σχετικές έρευνες, βρίσκεται στους 20 δημοφιλέστερους προορισμούς διεθνώς. Ο αριθμός των τουριστών, που την επισκέπτονται ετησίως, ανέρχεται στα 14 εκατομμύρια. Χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα υψηλός, δεδομένου ότι ο εγχώριος πληθυσμός από την απογραφή του 2021 είναι μόλις 3,8 εκατομμύρια.
Η υιοθέτηση του ευρώ στη συγκεκριμένη χώρα, από την 1η Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους, σηματοδοτεί μία νέα σελίδα στην οικονομική και κοινωνική διάσταση της Κροατίας. Το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέδωσε μία σειρά νομικών πράξεων, προτού εκκινήσει η προσχώρηση της Κροατίας, με βασικότερη τον ορισμό της ισοτιμίας μετατροπής μεταξύ ευρώ και κροατικής κούνα, σε 7,5345 κούνα ανά ευρώ. Η νομική πράξη αυτή αντιστοιχεί στην τρέχουσα κεντρική ισοτιμία στον μηχανισμό συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Η 20ή χώρα της ζώνης του ευρώ ελπίζει μέσω της ένταξής της να δημιουργήσει μία ισχυρότερη και σταθερότερη οικονομία, που θα μπορέσει να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Euronews, η συγκεκριμένη αλλαγή προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στους κατοίκους της χώρας, με αρκετούς να δυσαρεστούνται από την αύξηση των τιμών, λόγω της αλλαγής νομίσματος. Μολονότι σημειώθηκαν αρκετές αντιδράσεις, το 45% των πολιτών της Κροατίας είχε ήδη στην κατοχή του λογαριασμό σε ευρώ, γεγονός το οποίο μπορεί να καταστήσει ευκολότερη τη μετάβαση στο νέο νόμισμα. Έρευνα της ίδιας ιστοσελίδας αναφέρει πως το 55% των Κροατών τοποθετείται υπέρ της υιοθέτησης του ευρώ, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία σε ποσοστό 80% εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με την αύξηση των τιμών.
Εκτός από την υιοθέτηση του ευρώ στη χώρα, διαμορφώθηκε άλλη μία σημαντική αλλαγή με την ένταξή της στη ζώνη Σένγκεν. Το γεγονός αυτό αναμένεται να πυροδοτήσει σημαντική άνθιση στην τουριστική ανάπτυξη της Κροατίας, που αντιπροσωπεύει το 24% του Α.Ε.Π.
Σε βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, η πρόβλεψη για ανάπτυξη της οικονομίας αναμένεται οριακή έως του 1%, λόγω των υψηλών πληθωριστικών πιέσεων. Ο κεντρικός τραπεζίτης της Κροατίας αναφέρει πως μία μικρή ανοιχτή οικονομία έχει αρκετά πλεονεκτήματα, όταν βρίσκεται εντός της Ευρωζώνης, καθώς υπάρχουν παραδείγματα κρατών-μελών της Ε.Ε. που δεν βρίσκονται στη ζώνη του ευρώ, αλλά δέχθηκαν μεγάλη πίεση στην αγορά συναλλάγματος, έπειτα από το ξεκίνημα του πολέμου στην Ουκρανία. Στην ίδια τοποθέτησή του αναφέρει πως η οικονομία της Κροατίας δεν ήταν εκτεθειμένη στην αύξηση επιτοκίων, γεγονός που κράτησε σταθερή την οικονομία της χώρας.
Συνοψίζοντας, η έλευση στο νόμισμα του ευρώ δημιουργεί νέες προοπτικές ανάπτυξης στη χώρα, με αιχμή του δόρατος τη δυναμική τουριστική της βιομηχανία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Real Economy: Η Κροατία στην ευρωζώνη. Ποιες είναι οι επιπτώσεις στην οικονομία, ποιες οι προσδοκίες, gr.euronews.com, διαθέσιμο εδώ
