Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Απομένουν μόνο λίγες ώρες μέχρι τη στιγμή που θα «ανοίξουν» οι κάλπες για τις Βουλευτικές Εκλογές του 2023, μέσω των οποίων το εκλογικό σώμα θα επιλέξει τα κόμματα, τα πρόσωπα και τις πολιτικές που θα έχουν στα χέρια τους το μέλλον της χώρας. Από τη στιγμή που η 21η Μαΐου ορίστηκε ως η ημερομηνία διενέργειας των εκλογών, τα κόμματα, οι υποψήφιοι και τα επιτελεία τους βρέθηκαν στις επάλξεις, ώστε να οργανώσουν με τον καλύτερο τρόπο την προεκλογική τους εκστρατεία, ενώ το εκλογικό σώμα είναι έτοιμο να ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα, αναλογιζόμενο τα πεπραγμένα της Κυβέρνησης Μητσοτάκη και τις προτάσεις και τα προγράμματα των πολιτικών κομμάτων.
Η προεκλογική περίοδος βρέθηκε στη σκιά της τραγωδίας των Τεμπών, ενώ δεν ανέβηκαν ιδιαίτερα οι τόνοι μεταξύ των αρχηγών των κομμάτων. Οι υποψήφιοι προσπάθησαν να προσελκύσουν ψηφοφόρους τόσο με τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή συναντώντας τους δια ζώσης και συζητώντας μαζί τους, αλλά και μέσω της αξιοποίησης των social media, σε μία προσπάθεια να γίνουν γνωστοί σε μεγαλύτερη μερίδα κοινού και ιδιαίτερα στους νέους.
Πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν πλέον οι πολίτες, γι’ αυτό και παρουσιάζουμε όσα πρέπει να γνωρίζουν οι ψηφοφόροι για την αυριανή εκλογική αναμέτρηση. Οι Εκλογές θα διεξαχθούν με το εκλογικό σύστημα της Απλής Αναλογικής, βάσει του νόμου 4406/2016. Τα κόμματα που θα συμμετέχουν στην επόμενη Βουλή, είναι εκείνα τα οποία θα συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων. Όσον αφορά τις 300 κοινοβουλευτικές έδρες, οι 285 θα κατανεμηθούν βάσει της ψηφοφορίας και οι 15 θα προκύψουν από τα ψηφοδέλτια Επικρατείας των κομμάτων, από τις οποίες οι 3 έδρες θα προέλθουν από την προτίμηση των Ελλήνων που κατοικούν στο εξωτερικό –κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά.
Η ψήφος, με φυσική παρουσία, είναι υποχρεωτική, όμως από αυτήν απαλλάσσονται οι πολίτες που έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους και όσοι βρίσκονται στο εξωτερικό. Κάθε ψηφοφόρος πρέπει να ενημερωθεί για το εκλογικό τμήμα στο οποίο ανήκει, ενώ είναι πιθανό να έχουν υπάρξει μεταβολές σε σχέση με τις Εκλογές της 7η Ιουλίου 2019. Για τη σχετική ενημέρωση των πολιτών λειτουργεί τηλεφωνικό κέντρο (2131361500 και 2131313800), ενώ, συγχρόνως, βρίσκεται σε λειτουργία ειδικός ιστότοπος (δείτε εδώ), στον οποίο ο ενδιαφερόμενος εισάγει τα στοιχεία του και, σε λίγα δευτερόλεπτα, ενημερώνεται για το εκλογικό τμήμα στο οποίο πρέπει να μεταβεί.
Η διαδικασία της ψηφοφορίας ξεκινά από τις 07:00 και διαρκεί για 12 ώρες, δηλαδή έως τις 19:00. Δικαίωμα ψήφου έχουν οι Έλληνες και Ελληνίδες πολίτες που έχουν συμπληρώσει το 17ο έτος της ηλικίας τους, είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των Δήμων και δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν. Για να καταφέρει κάποιος να ψηφίσει, πρέπει να ταυτοποιηθούν τα στοιχεία του από τον δικαστικό αντιπρόσωπο του τμήματός του, κάτι που επιτυγχάνεται με την προσκόμιση της αστυνομικής ταυτότητας ή προσωρινής βεβαίωσης της αρμόδιας αρχής, το διαβατήριο, την άδεια οδήγησης ή το βιβλιάριο υγείας. Δεκτή γίνεται και η ψηφιακή ταυτότητα. Κάθε ψηφοφόρος έχει το δικαίωμα να δηλώσει την προτίμησή του σε υποψηφίους, τοποθετώντας έναν σταυρό δίπλα από το όνομα εκείνου που επιθυμεί. Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης, όμως, διαφέρει σε κάθε Εκλογική Περιφέρεια. Αφού τοποθετηθεί το ψηφοδέλτιο στον φάκελο, ο οποίος πρέπει να σφραγιστεί, μπορεί να τον ρίξει στην κάλπη κι έτσι έχει ασκήσει το εκλογικό του δικαίωμα.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι 9.810.040 πολίτες, μεταξύ των οποίων βρίσκονται 438.595 νέοι, ηλικίας από 17 έως 21 ετών, οι οποίοι καλούνται να ψηφίσουν για πρώτη φορά. Οι ετεροδημότες μπορούν να ψηφίσουν από τον τόπο διαμονής τους, εφόσον είχαν υποβάλει αίτηση έως τις 28 Φεβρουαρίου 2023 και έχουν συμπεριληφθεί σε ειδικούς εκλογικούς καταλόγους. Οι εκλογείς που υπηρετούν στην Ελληνική Αστυνομία, στις Ένοπλες Δυνάμεις, στο Πυροσβεστικό Σώμα και στο Λιμενικό Σώμα ψηφίζουν στον τόπο υπηρεσίας τους, επιλέγοντας υποψηφίους της Εκλογικής Περιφέρειας στην οποία υπηρετούν. Δυνατότητα ψήφου από τον τόπο κατοικίας τους, για πρώτη φορά, έχουν οι Έλληνες του εξωτερικού, οι οποίοι ψηφίζουν σήμερα. Από τις ψήφους τους, όπως προαναφέρθηκε, θα κατανεμηθούν στα κόμματα 3 έδρες, χωρίς, όμως, να βάλουν σταυρό προτίμησης, καθώς ψηφίζουν με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας. Για τη διευκόλυνση των πολιτών με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα έχει προβλεφθεί να υπάρχει ειδικός χώρος με εύκολη πρόσβαση, ώστε να αποφευχθεί η ταλαιπωρία τους.
Με το κλείσιμο της κάλπης στις 19:00, θα γίνουν γνωστά τα στοιχεία των exit poll. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία της ψηφοφορίας, ακολουθεί η καταμέτρηση των ψήφων και η ανακοίνωσή τους. Με αρωγό την τεχνολογία και, ειδικότερα, με τη χρήση tablet, ο δικαστικός αντιπρόσωπος του κάθε εκλογικού τμήματος θα μεταδώσει τα αποτελέσματα στο Υπουργείο Εσωτερικών. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις, στις 20:00 θα έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα στο 25% της Επικράτειας, ενώ στις 21:30 για το 80%.
Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα δώσει εντολή σχηματισμού Κυβέρνησης στον αρχηγό του κόμματος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο ποσοστό. Εάν αυτό δεν καταστεί δυνατό, η διερευνητική εντολή περνά στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος και αν, επίσης, δεν σχηματιστεί Κυβέρνηση σε αυτόν του τρίτου σε δύναμη κόμματος. Αν σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις δεν προκύψει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τότε θα διεξαχθούν Επαναληπτικές Εκλογές –με διαφορετικό εκλογικό σύστημα- εντός 30 ήμερων, όπως ορίζει το Σύνταγμα. Στο διάστημα αυτό τα ηνία του κράτους θα αναλάβει υπηρεσιακή κυβέρνηση, με Πρωθυπουργό έναν από τους Προέδρους των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας: του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Είναι πολύ σημαντικό όλοι οι πολίτες να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, καθώς το φαινόμενο της αποχής που παρατηρείται στις εκλογικές αναμετρήσεις των τελευταίων 15 ετών δεν είναι η λύση. Ραντεβού στις κάλπες!