Της Νεφέλης Τσιλοπούλου,
Όταν σε μία κουβέντα ρωτήθηκε ο Ρένος Χαραλαμπίδης γιατί έγινε σκηνοθέτης, η απάντησή του ήταν γιατί ήθελε να γίνει πρωταγωνιστής, αλλά δεν τον διάλεγε κανένας. Έτσι, αποφάσισε να σκηνοθετήσει ο ίδιος τον εαυτό του.
Ο Ρένος Χαραλαμπίδης έχοντας στο δυναμικό του τέσσερις ταινίες μεγάλου μήκους με αφετηρία το 1997, άνοιξε τον δρόμο για μία νέα σχολή κινηματογράφου στην Ελλάδα, του επονομαζόμενου Ανεξάρτητου. Οι ταινίες που ανήκουν σε αυτή τη φιλοσοφία είναι τις περισσότερες φορές παραγωγές χαμηλού budget και δεν υπάγονται σε κάποια μεγάλη κινηματογραφική εταιρεία. Χαρακτηρίζονται από το αφηρημένο τους σενάριο, το οποίο ακολουθεί το όραμα του σκηνοθέτη και όχι την επίτευξη την τελείωσης. Έτσι, ο 26χρόνος τότε αυτοδίδακτος Ρένος συστήθηκε στο κοινό με την ταινία No Budget Story.
Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης παίχτηκε για πρώτη φορά η ασπρόμαυρη ταινία, με το σενάριό της να περιγράφεται πετυχημένα ήδη από τον τίτλο. Πρόκειται για την προσπάθεια του νεαρού ερασιτέχνη σκηνοθέτη Ειρηναίου να γυρίσει μία ταινία με μικρό budget, συγκεκριμένα 15.000 δολάρια. Για χορηγό βρίσκει τον Τόλη, έναν ανορθόδοξο παραγωγό που ασχολείται με ταινίες ενηλίκων. Η ατόφια νιότη του Χαραλαμπίδη παρέδωσε μία ταινία που ξεχώρισε εκείνη την εποχή στο Φεστιβάλ και έγειρε την περιέργεια στις καλλιτεχνικές συζητήσεις. Τα συστατικά του σεναρίου που σκηνοθετεί στην ταινία είναι ο έρωτας και το διάστημα, με τρόπο όμως που στο σύμπαν του Χαραλαμπίδη καταλήγει να γίνεται ποιητικός. Αυτή η ταινία παραμένει ιστορική για την κινηματογραφική ιστορία της χώρας αφού πέρα από αφετηρία, αποτελεί και ένα σημείο αναφοράς καθώς είναι η πρώτη που επανακυκλοφόρησε με διαφορετική μουσική. Ο ίδιος ο Χαραλαμπίδης βίωσε την πληρότητα αφού ένιωθε πως είχε μείνει ανολοκλήρωτη χωρίς τη δική της πρωτότυπη μουσική. Από το 2023, το No Budget Story έχει το δικό του soundtrack, γραμμένο από τον ίδιο.
Σωτήριο έτος 2000. Νέος αιώνας, νέα δεκαετία και μία νέα ταινία. Τα Φθηνά Τσιγάρα συστήνονται στο κοινό τον Νοέμβριο του ίδιου έτους στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Το παράδοξο με αυτή την ταινία είναι πως έπρεπε να περιμένει περίπου 20 χρόνια για να βιώσει την επιτυχία, αφού στην εποχή της δεν κατάφερε να συγκινήσει όσο τώρα. Ο κύριος λόγος είναι πως, άθελά τους, τα Φθηνά Τσιγάρα, όταν πήραν μία απόσταση από το δικό τους παρόν, έγιναν το κύκνειο άσμα μία ολόκληρης εποχής. Γυρισμένη ακριβώς στην τομή του νέου αιώνα, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει με ακρίβεια την τροπή που θα έπαιρνε η ζωή με το πέρας του χρόνου. Έτσι, το καρτοτηλέφωνο, οι σημειωμένοι τηλεφωνικοί αριθμοί, η άδεια Αθήνα του Δεκαπενταύγουστου συνθέτουν ένα κάδρο μίας Ελλάδας που πλέον μας έχει αποχαιρετήσει.
Στο ερώτημα γιατί οι νέοι επιμένουν να βλέπουν την ταινία Φθηνά Τσιγάρα, ο ίδιος απάντησε λόγω της βραδύτητας με τον οποία παρουσιάζεται το φλερτ. Η διαδικασία του να γνωρίσεις κάποιον και να αποσπάσεις όσες πληροφορίες μπορείς, έχοντας πάντα στο νου πως ίσως να μην το ξανά δεις. Το να μην έχεις την επιλογή να ψάξεις κάποιον στο μέσα κοινωνική δικτύωσης, να μην μπορείς να του στείλεις μήνυμα αλλά να πρέπει να περιμένεις το τηλεφώνημα ή τη συνάντηση.
Η καρδιά του κτήνους, 2004. Το ομώνυμο βιβλίο του Πέτρου Τατσόπουλου περιγράφει την ιστορία του Στέφανου Τζουτζέ ενός υπερόπτη τυχοδιώκτη άνδρα, ο οποίος μετά τον θάνατο της μητέρας του συνάντα έναν μυστήριο τύπο που του ζητάει να συνεργαστούν. Το βιβλίο είναι εξαιρετικό –και αναμφισβήτητα προτείνεται προς ανάγνωση καθώς η γραφή του Τατσόπουλου προσφέρει γέλιο αλλά και συγκίνηση– και ο Χαραλαμπίδης παίρνοντας πάντα έμπνευση από χαρακτήρες που φέρουν γνωρίσματα όπως ο Τζουτζές, αποφάσισε να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη. Η ταινία είναι μία διαδρομή προς την ενηλικίωση, την ωριμότητα και τη συνειδητοποίηση της πραγματικής ζωής. Ο Τζουτζές θα εμπλακεί σε γεγονότα κατακριτέα μέχρι πρότινος για αυτόν και θα ανακαλύψει πως κρύβει μέσα του «την καρδιά του κτήνους».
Η τελευταία ολοκληρωμένη δουλειά του Ρένου Χαραλαμπίδη ήρθε στο φως το 2010 και φέρει την ονομασία 4 Μαύρα Κουστούμια. Πρωταγωνιστές είναι τέσσερις χρεοκοπημένοι νεκροθάφτες. Έχοντας πάντα ως πηγή έμπνευσης τη ματαιότητα της ίδιας της ζωής, αφού όλοι οι χαρακτήρες που πλάθει περιδιαβαίνουν στον πλανήτη χωρίς ουσιαστικό σκοπό, έρχεται με αυτή την ιστορία να παρουσιάσει μία διαδρομή αυτογνωσίας. Οι 4 νεκροθάφτες επιθυμώντας να αποσυρθούν από το επάγγελμα, δέχονται να φέρουν εις πέρας μία τελευταία δουλειά, η οποία θα εξελιχθεί σε μία μεγάλη περιπέτεια.
Η φυσιογνωμία του Ρένου Χαραλαμπίδη μέσα στο χρόνια ωρίμασε, ως μία εμβληματική φιγούρα του εγχώριου κινηματογράφου. Σχεδόν δέκα χρόνια από την κυκλοφορία της τελευταίας του ταινίας, ετοιμάζει την πέμπτη στη σειρά σκηνοθετική του δημιουργία που φέρει τον τίτλο Νυχτερινός Εκφωνητής.
«Τι μου λείπει από εκείνον τον εαυτό μου; Η απόλυτη αλλά και με στρατηγική ελευθερία. Η ορμή του ονείρου. Η ανάγκη να πραγματοποιήσω έναν άθλο. Η ανάγκη να πω μια προσωπική ιστορία χωρίς να με νοιάζει αν έχω λεφτά ή έστω μια επαγγελματική κάμερα. Ήμουν έτοιμος να πηδήξω στο κενό. Και πήδηξα. Και όλα έγιναν όπως έπρεπε να γίνουν». Ο Ρένος Χαραλαμπίδης για το No Budget Story, την αρχή των πάντων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Renos Haralambidis, imdb.com, διαθέσιμο εδώ
- No Budget Story – Full Movie, youtube.com, διαθέσιμο εδώ
