Της Αγγελίνας Στύλα,
Αν είχατε τη δυνατότητα να επιλέξετε να «παγώσετε» το σώμα σας μετά τον θάνατό σας στον βωμό της μεταθανάτιας ζωής και της αιωνιότητας θα το επιλέγατε;
Η κρυογονική είναι ένα σχετικά νέο τεχνολογικό κίνημα, που προσφέρει, σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα, να καταψύξουν το σώμα τους με την ελπίδα της μελλοντικής αναβίωσης, όταν φτάσουν στο τέλος της ζωής τους. Πρόκειται, σε ένα γενικό πλαίσιο, για μια διαδικασία ψύξης, που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία χαμηλών θερμοκρασιών σε αέρια, υγρά και στερεά υλικά. Η κρυογονική χρησιμοποιείται, συνήθως, στη βιομηχανία για τη διατήρηση τροφίμων και φαρμάκων σε χαμηλές θερμοκρασίες, στην ιατρική για τη διατήρηση ιστών και οργάνων, κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και της αποθήκευσής τους, καθώς και στην έρευνα για την κατάψυξη και ανάλυση δειγμάτων. Μπορεί να πραγματοποιηθεί με διάφορους τρόπους, όπως με τη χρήση υγρού αζώτου ή διοξειδίου του άνθρακα, καθώς και με χρήση κρυογονικών αερίων, όπως το υγρό αέριο ή το υγρό ήλιο. Στην περίπτωση διατήρησης των πτωμάτων, αυτά αφήνονται να κρυώσουν και στη συνέχεια ρίχνονται σε υγρό άζωτο για απεριόριστη διατήρηση στους -200°C.
Πιο αναλυτικά, η διαδικασία περιλαμβάνει τρία βασικά βήματα από τη στιγμή που κάποιος έχει κηρυχθεί νομικά νεκρός, σύμφωνα με το Cryonics Institute. Το πρώτο περιλαμβάνει την άμεση τοποθέτηση του σώματος σε παγόλουτρο, ενώ, ταυτόχρονα, χρησιμοποιείται μια μάσκα αερισμού, για να συνεχιστεί η παροχή οξυγόνου στα όργανα του σώματος –ιδιαίτερα στον εγκέφαλο–, ενώ παράλληλα, η αντιπηκτική ηπαρίνη και η αυτόματη CPR χρησιμοποιούνται για τη διατήρηση της ροής του αίματος. Κατά τη διάρκεια των διαδικασιών, η θερμοκρασία του σώματος παρακολουθείται, για να διασφαλιστεί η σταδιακή μείωση.
Στη συνέχεια, το σώμα «υαλοποιείται», που σημαίνει ότι τα κύτταρα και τα όργανά του είναι προετοιμασμένα για τις εξαιρετικά χαμηλές θερμοκρασίες που θα βιώσουν σύντομα, ενώ ο εγκεφαλικός ιστός μπορεί να ψυχθεί σε κρυογονικές θερμοκρασίες, χωρίς να σχηματίσει πάγο. Αυτό περιλαμβάνει την αντικατάσταση των υγρών του σώματος με ενέσιμους κρυοπροστατευτικούς παράγοντες, που λειτουργούν ως αντιψυκτικό, προστατεύοντας το σώμα από τη ζημιά που προκαλεί η κατάψυξη. Από τη στιγμή που το σώμα είναι προετοιμασμένο για το κρύο, ξεκινά η διαδικασία της ελεγχόμενης ψύξης. Αυτό είναι το τελευταίο βήμα πριν από τη μακροχρόνια αποθήκευση και περιλαμβάνει αργή περαιτέρω ψύξη του σώματος. Το σώμα, στο τελικό στάδιο της διαδικασίας αυτής, τοποθετείται μέσα σε μια προστατευτική μονωτική σακούλα και στη συνέχεια μέσα σε ένα κουτί ψύξης, όπου τροφοδοτείται υγρό άζωτο με σταθερό ρυθμό. Αυτό γίνεται αργά, για αρκετές ημέρες, μέχρι το σώμα να φτάσει σε θερμοκρασία -200 βαθμών Κελσίου.
Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες είναι απαραίτητες, καθώς δημιουργούν συνθήκες που μπορούν να διατηρήσουν τον ιστό για αιώνες, συμπεριλαμβανομένου πιθανότατα και του νευρωνικού πλαισίου του ανθρώπινου εγκεφάλου. Μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται υαλοποίηση, ο εγκεφαλικός ιστός, όπως προαναφέρθηκε, μπορεί να ψυχθεί σε κρυογονικές θερμοκρασίες, χωρίς να σχηματίζει πάγο. Υπό ιδανικές συνθήκες, το χρονικό διάστημα μεταξύ της έναρξης του κλινικού θανάτου και της έναρξης των κρυγονικών διαδικασιών μπορεί να μειωθεί σε λιγότερο από 1 λεπτό, αλλά μεγαλύτερες καθυστερήσεις θα μπορούσαν, επίσης, να είναι συμβατές με την τελική επιβίωση.
Μεταξύ των επιχειρημάτων κατά της χρήσης αυτής της τεχνολογίας αποτελεί η δημοφιλής άποψη ότι είναι «εναντίον της φύσης» και θα άλλαζε την ίδια την έννοια του θανάτου. Επιπλέον, όσοι επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν κρυογονική μπορεί να μην ζήσουν στο έπακρο, επειδή θα κάνουν οικονομία για να αντέξουν τα δαπανηρά έξοδα, που θα αντιμετωπίζουν ακόμα και μετά τον θάνατό τους και, τέλος, η κρυογονική θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόωρη ευθανασία, προκειμένου να μεγιστοποιηθούν οι πιθανότητες επιτυχίας.
Επιπλέον, η επιστήμη μπορεί να μην προχωρήσει αρκετά, ώστε να επιτρέψει ποτέ την αναζωογόνηση των πτωμάτων και η ίδια μπορεί, εν τέλει, να μην λάβει χώρα, εξαιτίας κοινωνικοπολιτικών ή και περιβαλλοντικών λόγων. Τα επιχειρήματα που προβάλλονται από τους υποστηρικτές της κρυογονικής περιλαμβάνουν το πιθανό όφελος για την κοινωνία, την ικανότητα εξαπάτησης του θανάτου για τουλάχιστον μερικά ακόμη χρόνια και την προοπτική της αθανασίας, εάν η αναβίωση είναι επιτυχής.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, η ιδέα της κρυογονικής είναι τα πτώματα να διατηρηθούν για αόριστες περιόδους μέχρι να είναι διαθέσιμη η τεχνολογία για να τα αναζωογονήσει, να τα επαναφέρει στη ζωή και ίσως να θεραπεύσει την παθολογική κατάσταση, που ήταν η αιτία θανάτου τους. Τέτοια τεχνολογία, ωστόσο, δεν υπάρχει ακόμη. Η κρυογονική αναβίωση απαιτεί εξελίξεις σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων της ιατρικής, της τεχνολογίας και της βιολογίας και η πρόοδος σε αυτούς τους τομείς είναι ακόμη ανεπαρκής για να επιτρέψει την εφαρμογή αυτής της τεχνικής στην πράξη. Για τον σκοπό αυτό, οι θερμοί υποστηρικτές της τεχνολογίας αυτής οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις δοκιμαστικές κλινικές, που εμπιστεύονται για την «αιώνια διατήρηση της σωματικής τους υπόστασης».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Cryoethics: seeking life after death, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- Scientific Justification of Cryonics Practice, PubMed. Διαθέσιμο εδώ
- What is cryogenic preservation?, CNN. Διαθέσιμο εδώ
