Της Ανθής Ντόλα,
Ένταση έχει προκαλέσει στις σχέσεις Ελλάδας-Αλβανίας η σύλληψη του υποψηφίου Δημάρχου Χειμάρρας Διονύση-Φρέντι Μπελέρη. Η σύλληψη πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 11 Μαΐου, 48 ώρες πριν τις δημοτικές εκλογές στη γειτονική χώρα.
Σε βίντεο που κυκλοφόρησε στα social media, ο Διονύσης-Φρέντι Μπελέρης φαίνεται να συνομιλεί με συνεργάτες του έξω από το εστιατόριό του στον κεντρικό δρόμο στη Χειμάρρα, μέχρι τη στιγμή που άνδρες της ασφάλειας τους πλησιάζουν και τους συλλαμβάνουν ταχύτατα. Μετά τη σύλληψή τους, μεταφέρθηκαν στις εγκαταστάσεις του αρχηγείου της αστυνομίας στην Αυλώνα, με την κατηγορία της εξαγοράς ψηφοφόρων.
Ο Διονύσης-Φρέντι Μπελέρης αφέθηκε ελεύθερος, το πρωί της Παρασκευής 12 Μαΐου, κατόπιν έντονων διαμαρτυριών από την ελληνική πλευρά και από τους φορείς της μειονότητας. Το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του σχετικά με την υπόθεση αναφέρει πως «Η σημερινή απόφαση του δικαστηρίου στην Αυλώνα, αν τα στοιχεία δεν είναι αδιάσειστα είναι σκανδαλώδης» και προσθέτει πως «Η σύλληψη υποψηφίου Δημάρχου δύο ημέρες πριν τις εκλογές δεν συνιστά κράτος δικαίου». «Η απόφαση για προφυλάκιση του υποψηφίου Δημάρχου επιφέρει πλήρη ανατροπή των κανόνων ισονομίας στις δημοτικές εκλογές στη Χειμάρρα, σημαντικότατο κέντρο της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία». Η ελληνική πλευρά τονίζει τη σημασία που έχει αυτή η κίνηση για την ευρωπαϊκή προοπτική της βαλκανικής χώρας, αναφέροντας πως «Μια τέτοια απόφαση θα έχει επιπτώσεις και στις σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Αλβανία, καθώς προϋπόθεση της ευρωπαϊκής αυτής πορείας είναι η προσήλωση των υποψηφίων προς ένταξη χωρών στους ευρωπαϊκούς κανόνες και στις αρχές του κράτους δικαίου», αλλά και ότι «Αποφάσεις σαν τη σημερινή, οι οποίες παραβιάζουν τις ανωτέρω αρχές, σημαίνουν ότι στην πράξη η Αλβανία δεν ακολουθεί τον ευρωπαϊκό δρόμο».
Το μειονοτικό κόμμα ΚΑΕΔ (Κόμμα Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων) έχει εκδώσει ανακοίνωση κατά του Αλβανού Πρωθυπουργού, Έντι Ράμα, κατηγορώντας τον για πόλωση του κλίματος στην περιοχή της Χειμάρρας, γεγονός για το οποίο είχε κατηγορηθεί παλαιότερα και από τον Μπελέρη, ο οποίος υποστήριξε πως η κυβέρνηση του Εντι Ράμα προσπαθεί να διώξει την ελληνική μειονότητα από την περιοχή. Ο Έλληνας ομογενής είχε δεχτεί επιθέσεις από μερίδα του Τύπου, αλλά και από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, ο οποίος, λίγο πριν τη σύλληψή του, δήλωσε σε τηλεοπτικό σταθμό, πως την επομένη των εκλογών θα «λογαριαστεί προσωπικά» μαζί του.
Η ελληνική μειονότητα κατεβαίνει σε 3 δήμους (Χειμάρρα, Δρόπολη & Φοινίκη) με διαφορετικούς κομματικούς συνασπισμούς, οι οποίοι δεν συσχετίζονται μεταξύ τους. Ενώ, σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τον Φρέντι Μπελέρη, υποστηρίζεται από το κόμμα ΚΑΕΔ και την ΟΜΟΝΟΙΑ, όσο και από τον συνασπισμό της αντιπολίτευσης, του οποίου ηγείται το Δημοκρατικό Κόμμα του Σαλί Μπερίσα και το Κόμμα Ελευθερίας του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Ιλίρ Μέτα.
Το γεγονός αυτό οδήγησε στην όξυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο γειτονικών κρατών σε μία περίοδο νηνεμίας. Μπορεί να έγινε προσπάθεια από τον Αλβανό Πρωθυπουργό, αλλά και από την Υπουργό Εξωτερικών της χώρας, να παραπέμψουν την υπόθεση σε καθαρά δικαστικό επίπεδο, αλλά η προσπάθεια δεν στέφθηκε με επιτυχία. Άλλωστε, οι επιθέσεις προς το πρόσωπο του Έλληνα υποψηφίου από τον ίδιο τον Έντι Ράμα δεν θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν τους ισχυρισμούς του Αλβανού πρωθυπουργού.
Ο Έντι Ράμα προσπαθεί να τοποθετήσει τη χώρα του μέσα στα ευρωπαϊκά πλαίσια, αλλά η αλλαγή είναι μεγάλη για την Αλβανία και οι παλιές συνήθειες δύσκολα μεταβάλλονται. Είναι σημαντικό να καταλάβει η γειτονική χώρα πως η διαδικασία των εκλογών πρέπει να είναι ανεξάρτητη από πολιτικές σκοπιμότητες και αντιπαλότητες και να πραγματοποιηθεί μέσα σε κλίμα ευγενούς άμιλλας. Η δημιουργία νέων προβλημάτων στην ελληνική μειονότητα με την εργαλειοποίηση της δικαιοσύνης, το μόνο που μπορεί να προκαλέσει είναι εντάσεις, οι οποίες θα απομακρύνουν την Αλβανία από το στόχο της ένταξης στην Ε.Ε και θα φέρουν ρήξη στις σχέσεις της με ένα γειτονικό κράτος-μέλος της Ε.Ε.. Το παιχνίδι των εθνικισμών πρέπει να λάβει τέλος, αν η γειτονική χώρα θέλει πραγματικά να εισέλθει στους ευρωπαϊκούς κύκλους. Οι κινήσεις της αλβανικής κυβέρνησης αμφισβητούν την ικανότητά της να οδηγήσει τη χώρα στον ευρωπαϊκό δρόμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ενταση στις σχέσεις Αθήνας – Τιράνων, διαθέσιμο εδώ
- Αλβανία: Στην τελική ευθεία για τις δημοτικές εκλογές της 14ης Μαΐου, διαθέσιμο εδώ
