Της Μαρίας Βέργου,
Τα πρότυπα ομορφιάς έχουν αποτελέσει και θα συνεχίσουν να αποτελούν ένα αναπόσπαστο, πολιτισμικό σύμβολο των κοινωνιών. Η ιστορία τους ξεκινάει από τη δημιουργία του ανθρώπου και ως έννοια υποδηλώνουν το αισθητικά όμορφο, που υποκινεί την έλξη και προκαλεί συναισθηματική ευημερία –ή μήπως όχι; Τα πρότυπα ομορφιάς είναι «ζωντανοί οργανισμοί», καθώς αλλάζουν και εξελίσσονται με την πάροδο του χρόνου, καθοδηγούμενα από την εποχή, τις αντιλήψεις που επικρατούν, την κοινωνική θέση και την οικονομική κατάσταση του κάθε ανθρώπου. Πού έχουμε φτάσει, όμως, με αυτά τα πρότυπα;
Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ πώς μας επηρεάζουν οι εικόνες του «ιδανικού» προτύπου ομορφιάς που συνηθίζουμε να βλέπουμε καθημερινά στην τηλεόραση, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα περιοδικά; Έχουμε αναλογιστεί τις επιπτώσεις που έχουν τα υποκινούμενα από την κοινωνία πρότυπα στη ψυχολογία μας και πώς αυτά μπορούν να επιδράσουν καταστροφικά στην αυτοπεποίθηση και τον αυτοσεβασμό μας; Πλέον, η «βιομηχανία του ωραίου» έχει ξεπεράσει τα όρια του ανθρώπινου και στρέφεται στο πλασματικό. Καθημερινά βλέπουμε εικόνες από αντρικά και γυναικεία πρότυπα που εμφανώς δεν συμβαδίζουν με την πραγματικότητα, αλλά προβάλλονται ως το «ιδανικό», ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι η κοινωνία παρουσιάζει αυτήν τη ψευδή εικόνα ως κάτι απολύτως φυσικό και αξιομίμητο από όλους.
Πώς, λοιπόν, ένα παιδί, ένας έφηβος, ένας άνθρωπος γενικότερα, μπορούν να αγαπήσουν και να σεβαστούν τον εαυτό τους, όταν αυτό που βλέπουν να επικρατεί ως πρότυπο στην κοινωνία απέχει –και φυσιολογικό είναι να συμβαίνει αυτό– από τη δική τους εικόνα; Ο άνθρωπος με το τέλειο, αψεγάδιαστο και καθαρό πρόσωπο, τις «σωστές» αναλογίες σώματος που υποδεικνύονται, το ιδανικό ύψος, χρώμα μαλλιών και ματιών, έχει «καταλάβει» το μυαλό όλων μας. Έχουμε την τάση, πλέον, να κατακρίνουμε οι ίδιοι τους εαυτούς μας, επειδή δεν του μοιάζουμε και να του ασκούμε μεγάλες πιέσεις για να ταυτιστούμε με το σύγχρονο «καλούπι» ομορφιάς.
Φτάσαμε, λοιπόν, στο σημείο που τα πρότυπα παύουν πλέον να είναι υγιή και να προωθούν τα σωστά για την κοινωνία και τον άνθρωπο μηνύματα και έχουν καταλήξει να κατακλύζονται από τοξικότητα, η οποία οδηγεί τον άνθρωπο σε ένα τέλμα, χωρίς ίχνος από αυτοσεβασμό και αγάπη για την πραγματική του εικόνα. Οι άνθρωποι έχουν εμμονή με τη μίμησή τους και ξεχνούν να επενδύσουν στον εαυτό τους, με αποτέλεσμα φαινόμενα όπως η κατάθλιψη και άλλα προβλήματα με ψυχολογικό υπόβαθρο, όπως οι διατροφικές διαταραχές, οι τάσεις αυτοκτονίας, και το bullying απέναντι σε άλλους λόγω ανασφάλειας, να βρίσκονται σε έξαρση.
Για να αντιμετωπίσουμε τη μάστιγα των προτύπων και των στερεοτύπων που επικρατούν, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η χαρά και η ευτυχία δεν πηγάζουν από αυτά. Ό,τι βλέπουμε δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το σημαντικό στη ζωή μας είναι να εστιάσουμε στον εαυτό μας και να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε γι’ αυτόν. Αν θέλουμε να γυμναστούμε και να κάνουμε καλή διατροφή, ας το κάνουμε για εμάς και όχι για να μοιάσουμε στο μοντέλο που βλέπουμε στην τηλεόραση. Αν θέλουμε να αλλάξουμε το οτιδήποτε στην εξωτερική μας εμφάνιση, ας το κάνουμε επειδή εμείς θα νιώσουμε καλύτερα, όχι για να αποδείξουμε κάτι στον κόσμο που θα μας δει.
Η ομορφιά είναι πάντοτε υποκειμενική και αν πρώτα εμείς δεν αγαπήσουμε και δεν θαυμάσουμε τον εαυτό μας, δεν έχει νόημα να το κάνει κανένας άλλος, γιατί ποτέ δεν θα μας είναι αρκετό και δεν θα μας γεμίζει. Τα πρότυπα, από την άλλη, υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν στον κόσμο. Αυτό που πρέπει εμείς να μάθουμε, είναι να τα «φιλτράρουμε» με κριτική σκέψη και να μην προσπαθούμε να τα μιμηθούμε στα τυφλά, γιατί στο τέλος της μέρας δεν είμαστε και δεν μπορούμε να είμαστε όλοι ίδιοι. Και αυτό είναι αυτό που κάνει τον καθένα μας ξεχωριστό και τον κόσμο πολύ πιο ενδιαφέρον.
