Της Μαρίας Μπότη,
Smartphones, laptops, tablets και άλλες «έξυπνες» συσκευές έχουν «κατακτήσει» ένα σημαντικό μέρος της ζωής μας και έχουν «κερδίσει» την αφοσίωσή μας για αρκετές ώρες καθημερινά. Τα σύγχρονα μέσα έχουν μεταβάλλει τον τρόπο ενημέρωσης και επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, θέτοντας νέα θεμέλια. Οι εξελίξεις «τρέχουν» και οι ειδήσεις μεταδίδονται πλέον αστραπιαία, χάρις στη δύναμη της τεχνολογίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που εάν αργήσουμε να ενημερωθούμε για κάτι, νιώθουμε απομονωμένοι από την επικαιρότητα.
Τον τελευταίο καιρό, χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ο όρος “chronically online”, για να περιγράψει όσους περνούν σημαντικό χρόνο στο διαδίκτυο. Αναμφίβολα, τόσο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και γενικά ο χαοτικός κόσμος του διαδικτύου έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει τη δυναμική του και τη σημαντική προσφορά στον σύγχρονο κόσμο, ωστόσο αρκετές φορές προκαλεί εξάρτηση.
Σε έναν κόσμο που τα σύγχρονα μέσα «ανθίζουν», ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να «αποσυνδεθούν» από τον διαδικτυακό κόσμο και τη συνεχή ενημέρωση και επικοινωνία. Ζουν περισσότερο στον διαδικτυακό κόσμο παρά στον πραγματικό, ενώ η μοναδική –σχεδόν– ασχολία τους είναι η ενασχόληση με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άλλες διαδικτυακές πλατφόρμες.
Οι συνέπειες της διαρκούς σύνδεσης στο διαδίκτυο μπορούν να επηρεάζουν σημαντικά την ψυχική υγεία. Αρχικά, ο υπερβολικός χρόνος που δαπανούμε μπροστά σε οθόνες μπορεί να οδηγήσει σε έλλειψη κοινωνικοποίησης και κοινωνικής αλληλεπίδρασης, καθώς και σε συναισθήματα απομόνωσης. Παράλληλα, οι πλατφόρμες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συχνά δημιουργούν μια διαστρεβλωμένη άποψη της πραγματικότητας, δημιουργώντας μη ρεαλιστικές προσδοκίες. Χαμηλή αυτοεκτίμηση και προβλήματα αυτοπεποίθησης είναι οι άμεσες συνέπειες.
Αναμφίβολα, ο καταιγισμός πληροφοριών και ειδήσεων μπορεί να προκαλέσει άγχος, πίεση και εξάντληση. Η διαρκής επαφή με τον πραγματικό κόσμο φέρνει στην επιφάνεια σημαντικά κοινωνικά προβλήματα, που πολλές φορές προσπερνάμε όταν δεν είμαστε «συνδεδεμένοι». Η συνεχής ενημέρωση –που κατά βάση στις μέρες μας έχει αρνητικό πρόσημο, δυστυχώς– επηρεάζει την ψυχολογία και μας δημιουργεί μη επιθυμητά συναισθήματα.
Ακόμα, η υπερπροβολή της προσωπικής ζωής διαφόρων ανθρώπων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργεί αισθήματα κατωτερότητας και κοινωνική πίεσης, όταν οι χρήστες νιώθουν ότι δεν έχουν όλα όσα βλέπουν στα stories και στα posts.
Πώς μπορούμε να αποφύγουμε ή –έστω– να ελαττώσουμε αυτές τις επιπτώσεις;
Πολλές μελέτες έχουν διεξαχθεί προκειμένου να βρεθούν τρόποι και να διαδοθούν συμβουλές, προκειμένου να «αποσυνδεθούμε» έστω και για λίγο από τον online κόσμο. Πρώτο και σημαντικότερο είναι να αφήνουμε τις ηλεκτρονικές συσκευές μακριά ή στο αθόρυβο όταν έχουμε να ασχοληθούμε με κάτι σημαντικό που δεν πρέπει να μας αποσπάσει την προσοχή. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η σίγαση ειδοποιήσεων ή συνομιλιών.
Επιπλέον, η αποφυγή χρήσης ηλεκτρονικών συσκευών στο κρεβάτι το βράδυ βοηθάει στη χαλάρωση και στην καλύτερη ποιότητα ύπνου. Πολλοί επιλέγουν να αφήσουν το κινητό τους ακόμη και εκτός υπνοδωματίου, προκειμένου να ενισχύσουν τα οφέλη για την υγεία.
Η δημιουργική απασχόληση και η αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μακριά από οθόνες είναι το «κλειδί της επιτυχίας» ενός «αποσυνδεδεμένου» ατόμου. Μία βόλτα στη φύση ή ένα βιβλίο είναι δραστηριότητες που λιγοστεύουν όσο το Netflix και το TikTok «κατακτούν τον κόσμο». Η αποσύνδεση από το Wi-Fi είναι ένα σημαντικό βήμα για την επίτευξη αυτής της προσπάθειας.
Δεν είναι εύκολο να πατήσουμε ‘‘pause’’ σε έναν κόσμο που οι εξελίξεις συνεχώς «τρέχουν». Ωστόσο, πρέπει να βρούμε τη δύναμη να το κάνουμε, καθώς η ζωή μας δεν πρέπει να καθορίζεται από μία οθόνη και όλα όσα κρύβει από πίσω. Η ζωή είναι οι στιγμές που ζούμε, τα συναισθήματα που νιώθουμε, τα άτομα που τα μοιραζόμαστε. Είναι όλα όσα μας «ολοκληρώνουν» και μας κάνουν να αισθανόμαστε συναισθήματα πληρότητας. Είναι από την πιο μικρή έως την πιο σημαντική στιγμή που θα θυμόμαστε για πάντα. Και συνήθως, δεν είναι αποτυπωμένη σε μία οθόνη, αλλά στο μυαλό. Στο μυαλό που είναι «αποσυνδεδεμένο» από το διαδίκτυο και «συνδεδεμένο» με όλα όσα αγαπάμε!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- 13 Ways for the Chronically Connected to Disconnect, themuse.com, διαθέσιμο εδώ
- Chronically Online, later.com, διαθέσιμο εδώ
