Της Κωνσταντίνας Μερλέμη,
Η υπόθεση της «σφαγής της Shakahola» συγκλονίζει την Κένυα εδώ και εβδομάδες. Στα μέσα περίπου του Απριλίου, βρέθηκε ομαδικός τάφος νεκρών στο δάσος της Shakahola (κοντά στην παραλιακή πόλη Malindi), όπου έχει την έδρα της η ευαγγελική αίρεση «Διεθνής Εκκλησία της Χαρμόσυνης Είδησης» (Good News International Church), με επικεφαλής τον Paul Mackenzie Nthenge. Από τους 109 νεκρούς, που έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής, κάποιοι ήταν ακόλουθοι αυτής της αίρεσης, ενώ οι αρχές της Κένυας υποψιάζονται ότι κάποιοι ανήκαν στην αίρεση «Νέα Ζωή- Κέντρο Προσευχής και Εκκλησία» (New Life Prayer Center and Church), με αρχηγό τον πάστορα Ezekiel Odero.
Ποιοι είναι αυτοί οι πάστορες, όμως, και γιατί κατηγορούνται για τη μαζική δολοφονία των ακολούθων τους; O Mackenzie είναι ένας πρώην οδηγός ταξί, ο οποίος το 2003 αυτοανακηρύχθηκε σε πάστορας, ιδρύοντας μία εκκλησία με πάνω από 3.000 μέλη, θέτοντας ως στόχο την προετοιμασία για τη Δευτέρα Παρουσία, μέσω της διδασκαλίας και του ευαγγελισμού. Το 2017 ξεκίνησε ένα κανάλι στο YouTube, στο οποίο μετέδιδε τα κηρύγματά του, προτρέποντας τους πιστούς να μη φορούν περούκες, να συναλλάσσονται μόνο με μετρητά και να μην πηγαίνουν σχολείο, καθώς αυτά είναι πράγματα του «δαίμονα» και που δεν αναγνωρίζονται στην Αγία Γραφή.
Ο Odero, πρώην ψαράς, αυτοανακηρύχθηκε σε πάστορα πριν από 15 χρόνια και έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πάστορες με τη μεγαλύτερη επιρροή στη χώρα του, προσελκύοντας στην εκκλησία του μέχρι και 40.000 ακολούθους. Συνήθιζε να πραγματοποιεί συγκεντρώσεις, στις οποίες πουλούσε «αγιασμό» και κομμάτια υφάσματος, που υποτίθεται θεράπευαν κάθε ασθένεια.
Ο Mackenzie προέτρεπε τους πιστούς σε νηστεία μέχρι θανάτου, ώστε να «συναντήσουν τον Ιησού», καθώς προειδοποιούσε ότι το τέλος του κόσμου φτάνει μέσα στους επόμενους μήνες και η νηστεία ήταν ο μόνος τρόπος για τη σωτηρία τους. Σύμφωνα με τις ιατροδικαστικές έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ως τώρα, οι περισσότεροι από τους 109 νεκρούς που βρέθηκαν, είτε θαμμένοι μαζικά σε ρηχούς τάφους είτε απλά να κείτονται στο δάσος της Shakahola, ήταν κυρίως παιδιά και η αιτία θανάτου τους ήταν η ασιτία. Ωστόσο, νεκροψίες, που πραγματοποιήθηκαν στις 2 Μαΐου, έφεραν στο φως και περιπτώσεις άγριων δολοφονιών. Σύμφωνα με τον Johansen Oduor, αξιωματούχο της ιατροδικαστικής υπηρεσίας της Κένυας, σε κάποιους βρέθηκαν κακώσεις στο κεφάλι, ενώ σε άλλους εμφανή σημάδια στραγγαλισμού και σπασμένα οστά στο λαιμό, οδηγώντας σε θάνατο από ασφυξία.
Ο Ηussein Κhalid, διευθυντής της μη κυβερνητικής οργάνωσης Ηaki Αfrica, δήλωσε ότι ο Mackenzie σκόπευε να οδηγήσει στον θάνατο πρώτα τα παιδιά, έπειτα τις γυναίκες και τους άντρες και τέλος τον εαυτό του, ώστε «να κλείσει ο ίδιος την πύλη που οδηγεί στον παράδεισο». Ο πάστορας βρίσκεται υπό κράτηση, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες για τρομοκρατία. Ωστόσο, οι δικηγόροι του αρνούνται να προβούν σε περαιτέρω δηλώσεις.
Τη σύλληψη και του Odero είχαν διατάξει οι εισαγγελικές αρχές, καθώς, δεδομένης της τεράστιας επιρροής του, θα μπορούσε ήδη να έχει επηρεάσει ή να επηρεάσει μελλοντικά πιστούς να ακολουθήσουν αυτή τη νηστεία αυτοκτονίας. Έντονες υποψίες κινούν, επίσης, οι σχέσεις των δύο παστόρων, με τον Odero να αγοράζει από τον Mackenzie τηλεοπτικό δικαίωμα, που χρησιμοποιήθηκε για τη «μετάδοση ακραίων μηνυμάτων». Το δικαστήριο έκρινε ελλιπή τα στοιχεία και ο Odero αποφυλακίστηκε με καταβολή εγγύησης 1,5 εκατομμυρίων σελίνιων (περίπου 10.000 ευρώ).
Η ύπαρξη αιρέσεων σε χώρες αναπτυσσόμενες, όπως η Κένυα, δεν είναι ούτε σπάνιο ούτε καινούργιο φαινόμενο. Το χαμηλό επίπεδο οικονομικής και τεχνολογικής ανάπτυξης, το οποίο αδυνατεί να στηρίξει αξιοπρεπείς όρους διαβίωσης και η φτώχεια, κάνει τους ανθρώπους ευάλωτους σε υποσχέσεις σωτηρίας ή έστω μιας καλύτερης ζωής. Αυτή την ελπίδα εκμεταλλεύονται άνθρωποι, που με την πειθώ τους και με την πρόφαση ενός θεόσταλτου μηνύματος, χειραγωγούν και παγιδεύουν τα θύματα τους, οδηγώντας τα ακόμα και σε (αυτό)καταστροφικές συμπεριφορές, με απώτερο στόχο την ικανοποίηση κάθε είδους ιδίων συμφερόντων, είτε αυτά είναι οικονομικής φύσης είτε ένας τρόπος να δικαιολογήσουν τη διαστροφή και τα εγκλήματά τους.
Ο Πρόεδρος της Κένυας, William Ruto, δήλωσε, πάντως, ότι «θα λάβει μέτρα κατά των αυτοαποκαλούμενων παστόρων, που θέλουν να χρησιμοποιήσουν τη θρησκεία για να προωθήσουν μια ψευδή και απαράδεκτη ιδεολογία». Στη συγκεκριμένη υπόθεση, όμως, οι φρικαλεότητες της αίρεσης έχουν ήδη τελεστεί. Αναγκαίο είναι να τεθούν εξ αρχής μέτρα πρόληψης εγκληματικών πρακτικών, που ντύνονται με το ένδυμα μιας θρησκευτικής ομάδας. Και αυτό δεν αφορά μόνο τον αναπτυσσόμενο κόσμο, αλλά και τη διεθνή κοινότητα στο σύνολό της. Απαιτούνται, λοιπόν, συντονισμένες προσπάθειες, τόσο από την ίδια τη χώρα όσο και από τον αναπτυγμένο δυτικό κόσμο, ώστε ο λαός να μορφωθεί για να αντιμετωπίσει την πνευματική του ένδεια και να μην είναι ευάλωτος στη θρησκευτική χειραγώγηση ενός «θεόσταλτου ποιμένα». Αυτό, βέβαια, σε συνδυασμό με ένα ισχυρό νομοθετικό πλαίσιο και κοινή δραστηριοποίηση διεθνών φορέων για πρόληψη εγκληματικών ενεργειών, με σεβασμό πάντα στο δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης και πρακτικής άσκησης της θρησκευτικής συνείδησης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Inside a Kenyan starvation cult and its tragic end in a forest of death, Reuters.com, διαθέσιμο εδώ
- Kenyan cult leader accused of inciting children to starve to death, The Guardian,διαθέσιμο εδώ
