Toυ Ελευθέριου Χονδρού,
O Βασιλιάς Κάρολος Γ’ στέφθηκε επίσημα, το Σάββατο, σε μια πανηγυρική τελετουργία, που χρονολογείται πάνω από 1000 χρόνια πίσω, αλλά εκτυλίσσεται με πολλαπλές παραχωρήσεις στη σύγχρονη εποχή. Η στέψη, η πρώτη μετά τη Βασίλισσα Ελισάβετ Β’, το 1953, ήταν ένα βασιλικό θέαμα του είδους, που μόνο η Βρετανία εξακολουθεί να διοργανώνει: τέσσερις ώρες επίδειξης, με τον Κάρολο να παρακολουθεί την «παράσταση» από το μπαλκόνι, έχοντας τη Bασίλισσα Καμίλα στο πλάι του, η οποία στέφθηκε λίγο μετά από αυτόν.
Ωστόσο, αυτή ήταν μια στέψη για μια ριζικά διαφορετική χώρα από ότι όταν η Ελισάβετ φορούσε για πρώτη φορά το στέμμα. Άνθρωποι όλων των πίστεων χαιρέτησαν τον Κάρολο, καθώς έφευγε από το Αβαείο του Γουέστμινστερ και έγιναν διάφορες προσπάθειες –όχι πάντα επιτυχημένες– να γίνει ένα μεσαιωνικό τελετουργικό πιο περιεκτικό και δημοκρατικό. Γυναίκες επίσκοποι από την Εκκλησία της Αγγλίας συμμετείχαν στη λειτουργία, ενώ ύμνοι τραγουδήθηκαν στα Ουαλικά, Σκωτσέζικα και Ιρλανδικά Γαελικά. Και όταν ο Κάρολος, 74 ετών, έδωσε έναν ιερό όρκο να υπερασπιστεί την προτεσταντική πίστη, προσέφερε, επίσης, μια προσωπική προσευχή, στην οποία υποσχέθηκε να είναι ένας πλουραλιστής μονάρχης για μια διαφορετική κοινωνία. «Δεν έρχομαι για να με εξυπηρετήσουν, αλλά για να υπηρετήσω», είπε ο Κάρολος.
Μεταξύ εκείνων που συμμετείχαν στο ακροατήριο των 2.200 ήταν αρχηγοί κρατών, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της Γαλλίας Emmanuel Macron και της πρώτης κυρίας των Ηνωμένων Πολιτειών, Jill Biden. Έξω, χιλιάδες θεατές παρατάχθηκαν στους δρόμους, αλλά θα μπορούσε κανείς να πει ότι λίγος ήταν ο ενθουσιασμός που τους είχε «ηλεκτρίσει» μετά τους βασιλικούς γάμους ή τη θλίψη που πλημμύρισε τους πενθούντες κατά τη διάρκεια της κηδείας της Βασίλισσας, τον Σεπτέμβριο.
Στην πιο οικεία στιγμή της τελετής, ο Κάρολος χρίστηκε με ιερό λάδι, που μαζεύτηκε από το Όρος των Ελαιών και μόνασε στην Εκκλησία του Παναγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ. Ο Αρχιεπίσκοπος διεξήγαγε το τελετουργικό κρυφά, συμβολίζοντας την ιδιωτικότητα αυτού που προορίζεται ως σχεδόν θεϊκή συνάντηση μεταξύ του ηγεμόνα και του Θεού. Ωστόσο, η –κάποιοι θα έλεγαν αναχρονιστική– φύση της τελετής αποτέλεσε πρόκληση για τους διοργανωτές, συμπεριλαμβανομένου του βασιλιά, ο οποίος μίλησε για την αποφασιστικότητά του να κάνει τη μοναρχία πιο προνοητική, σύγχρονη και περιεκτική. Ως μέρος του όρκου του, ο Κάρολος ορκίστηκε να υποστηρίξει την Εκκλησία της Αγγλίας, επιβεβαίωσε την προτεσταντική πίστη του και υποσχέθηκε ότι όλοι οι μελλοντικοί μονάρχες θα ήταν προτεστάντες. Επιδιώκοντας να βάλει αυτά τα λόγια σε ένα σύγχρονο πλαίσιο, ο Αρχιεπίσκοπος Welby είπε ότι η εκκλησία προσπάθησε «να καλλιεργήσει ένα περιβάλλον, στο οποίο άνθρωποι όλων των θρησκειών και πεποιθήσεων μπορούν να ζουν ελεύθερα».
Ωστόσο, η όλη διαδικασία της στέψης δεν ήταν και τόσο ρόδινη, ειδικά πριν ξεκινήσει επίσημα. Πιο συγκεκριμένα, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολιτικοί στη Βρετανία επικρίνουν την απάντηση των αρχών επιβολής του νόμου στη στέψη του βασιλιά Καρόλου Γ’, μετά τις συλλήψεις δεκάδων διαδηλωτών από τη Μητροπολιτική Αστυνομία (ΜΕΤ), κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης του Σαββάτου. Εκατοντάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί στην πλατεία Τραφάλγκαρ, ενόψει της πομπής του βασιλιά προς και από το Αβαείο του Γουέστμινστερ, για να ζητήσουν την κατάργηση της μοναρχίας και την αντικατάσταση του εκλεγμένου αρχηγού κράτους. Οι διαδηλωτές στέκονταν για ώρες εν μέσω βροχής, κρατώντας πινακίδες που χλεύαζαν τη βασιλική οικογένεια και επέκριναν τα έξοδα της στέψης εν μέσω της κρίσης του κόστους ζωής. Πολλοί, μάλιστα, φώναζαν συνθήματα όπως “Not My King” ή “Down With the Crown”.
Η Republic, μια αντιμοναρχική ομάδα που οργάνωσε μια διαδήλωση στο κέντρο του Λονδίνου κατά τη διάρκεια της στέψης, είπε ότι η αστυνομία συνέλαβε έξι από τα μέλη της, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη της, Graham Smith, και κατέσχεσε εκατοντάδες πλακάτ, πριν καν ξεκινήσει η στέψη. Ο Graham Smith, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος από την αστυνομία αργότερα εκείνη την ημέρα, δήλωσε ότι δεν υπάρχει πλέον δικαίωμα για ειρηνικές διαμαρτυρίες στο Ηνωμένο Βασίλειο και πρόσθεσε: «Μου έχουν πει πολλές φορές ότι ο μονάρχης είναι εκεί για να υπερασπιστεί τις ελευθερίες μας. Τώρα οι ελευθερίες μας δέχονται επίθεση στο όνομά του».
Η Jasmin Ahmed, διευθύντρια του Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Ηνωμένο Βασίλειο, χαρακτήρισε απίστευτα ανησυχητικές τις αναφορές για άτομα που συνελήφθησαν, επειδή διαδήλωσαν ειρηνικά (κατά) τη στέψη. Mάλιστα, ενδιαφέρον έχει η φράση της, στην οποία δήλωσε πως αυτές είναι σκηνές που θα περίμενε να δει κανείς στη Ρωσία και όχι στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δεν είναι σαφές πόσες από τις συλλήψεις ήταν υπόνοιες για παραβίαση του Νόμου για τη Δημόσια Τάξη, ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που έγινε νόμος λίγες μέρες πριν από τη στέψη και έδωσε στις αρχές νέες εξουσίες να περιορίσουν τις διαδηλώσεις.
Ο νόμος αυτός περιορίζει αυστηρά τις τακτικές διαμαρτυρίες και θεωρεί πλέον έγκλημα, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση έως και έξι μήνες ή/και υπέρογκο πρόστιμο, για τους διαδηλωτές να προσκολλώνται σε «άλλους, αντικείμενα ή κτίρια για να προκαλέσουν σοβαρή αναστάτωση». Το νομοσχέδιο εξουσιοδοτεί, επίσης, την αστυνομία, υπό ορισμένες συνθήκες, να σταματά και να ψάχνει διαδηλωτές για αντικείμενα, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη διάπραξη αδικήματος που σχετίζεται με διαμαρτυρίες «χωρίς να υπάρχει η ανάγκη υποψίας», ότι οι διαδηλωτές σκοπεύουν να διαπράξουν αδίκημα, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Ο Ύπατος Αρμοστής του Ο.Η.Ε. για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Volker Turk, είπε ότι ο νόμος «επιβάλλει σοβαρούς και αδικαιολόγητους περιορισμούς» στα δικαιώματα των ανθρώπων να μιλούν, να συνέρχονται και να συναναστρέφονται ελεύθερα «που δεν είναι ούτε απαραίτητα ούτε αναλογικά για την επίτευξη ενός νόμιμου σκοπού, όπως ορίζεται από το Διεθνές Δίκαιο». Οι συλλήψεις για τη στέψη του Σαββάτου προκάλεσαν, επίσης, κριτική από Βρετανούς πολιτικούς. Η βουλευτής των Εργατικών, Zara Sultana, είπε: «Ό,τι κι αν πιστεύετε για τη μοναρχία, το δικαίωμα στην ειρηνική διαμαρτυρία είναι θεμελιώδες για τη δημοκρατία. Αυτή είναι μια ανατριχιαστική παραβίαση αυτού του δικαιώματος».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Charles III Is Crowned King, Τhe New York Times, διαθέσιμο εδώ
- ‘Something out of a police state’: Anti-monarchy protesters arrested ahead of King Charles’ coronation, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Police arrest 52 including republicans during King Charles’ coronation, Reuters, διαθέσιμο εδώ