Της Δανάης-Βασιλικής Γαζή,
Την τελευταία δεκαετία, το ζήτημα της σύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας αποτελεί ένα κομβικό σημείο για τη βελτίωση της οικονομίας της χώρας και όχι μόνο. Αναλυτικότερα, τόσο οι τελειόφοιτοι φοιτητές όσο και οι επιχειρηματίες εκφράζουν έντονους προβληματισμούς, σχετικά με τη στασιμότητα και την αδράνεια που επικρατεί σε αυτόν τον τομέα. Αρκετές μελέτες, μάλιστα, παρουσιάζουν τη χώρα μας να σημειώνει πολύ χαμηλά ποσοστά, όσον αφορά τα προγράμματα κατάρτισης των επιχειρήσεων, σε σύγκριση με άλλες χώρες της Ε.Ε. Το πρόβλημα της μη ύπαρξης ανταπόκρισης των πανεπιστημίων στον χώρο εργασίας φαίνεται να εντοπίζεται, κατά μεγάλη κλίμακα, στις επιχειρήσεις, αλλά και, κατά ένα μικρότερο μέγεθος, στα ίδια τα πανεπιστήμια.
Είναι ευρύτατα γνωστό ότι στην Ελλάδα οι επιχειρήσεις είναι, κατά κύριο λόγο, μικρές και όχι μεγάλες. Αυτό σημαίνει ότι οι μικρές επιχειρήσεις δύσκολα θα μπορέσουν να οργανωθούν, ώστε να δημιουργήσουν τέτοια προγράμματα διασύνδεσης, αλλά και δύσκολα θα μπορέσουν να απορροφήσουν σημαντικό ποσοστό των φοιτητών. Επιπλέον, ο κ. Παπαλεξόπουλος, ο οποίος είναι Πρόεδρος του Σ.Ε.Β., ανέφερε σε συνέντευξή του ότι «μόνο 20% των ελληνικών επιχειρήσεων παρέχουν οργανωμένα προγράμματα εκπαίδευσης στους εργαζομένους τους, έναντι 67% του μέσου όρου στην Ε.Ε». Οι επιχειρήσεις, δηλαδή, που μπορούν να αναπτύξουν τέτοια προγράμματα είναι ελάχιστες.
Φυσικά, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, μερίδιο ευθύνης έχουν σίγουρα και τα πανεπιστήμια. Εάν, δηλαδή, τα πανεπιστήμια λειτουργούσαν αυτόνομα και ήταν περισσότερο ανεξάρτητα από τον κρατικό φορέα, θα μπορούσε να αναπτυχθεί καλύτερη διασύνδεση με τις επιχειρήσεις. Ουσιαστικά, θα αναπτυσσόταν ένας υγιής ανταγωνισμός μεταξύ των πανεπιστημίων, ώστε να έχουν καλύτερη κατάταξη, όσον αφορά την επαφή τους με τον επιχειρηματικό κόσμο. Για αυτόν το λόγο, μάλιστα, τα περισσότερα πανεπιστήμια του εξωτερικού σημειώνουν τεράστια διαφορά, σχετικά με το εύρος των διασυνδέσεων που αυτά πετυχαίνουν με την αγορά εργασίας.
Επιπλέον, για να επιτευχθεί η αυτονομία των πανεπιστημίων, ώστε να δημιουργηθεί ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα σύνδεσης με τις επιχειρήσεις, πρέπει να αλλάξει ο τρόπος εισαγωγής σε αυτά. Αναλυτικότερα, οι μαθητές αναγκάζονται από μικρή ηλικία να επιλέξουν τον κλάδο απασχόλησής τους, ενώ δεν έχουν κατασταλάξει ακόμη για το τι πραγματικά τους ενδιαφέρει, με αποτέλεσμα πολλοί να αδιαφορούν για το επάγγελμα που έχουν επιλέξει να σπουδάσουν και να στρέφονται σε εναλλακτικές λύσεις. Η επιλογή του επαγγέλματος θα πρέπει, δηλαδή, να ανήκει εξ ολοκλήρου στον σπουδαστή και να εισέρχεται στη σχολή με τις ανάλογες εξετάσεις που αυτή απαιτεί, ώστε όχι μόνο να είναι κατάλληλα καταρτισμένος, αλλά και να έχει βεβαιωθεί για την επιλογή του.
Από την άλλη πλευρά, το ζήτημα της έλλειψης προσωπικού στις μεγάλες εταιρείες είναι ένα φαινόμενο που παρουσιάζεται εδώ και πολλά χρόνια σε όλη την Ε.Ε. και όχι μόνο στην Ελλάδα. Οι εταιρείες, δηλαδή, θα πρέπει να προσπαθήσουν και αυτές από την πλευρά τους να αναπτύξουν νέα μοντέλα προσέλκυσης εργατικού δυναμικού, να δημιουργήσουν συστήματα κινήτρων, καθώς και νέα μοντέλα εργασίας. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι σημερινοί νέοι είναι μια ιδιαίτερη γενιά και να δημιουργήσουν τέτοια προγράμματα που θα έχουν πραγματική ζήτηση στο άμεσο μέλλον και θα μπορούν οι νέοι να επενδύσουν πάνω σε αυτά. Όλα αυτά, βέβαια, θα μπορέσουν να επιτευχθούν μόνο αν υπάρξει μια σύμπραξη μεταξύ των επιχειρήσεων, του πανεπιστημίου, αλλά και του κρατικού φορέα.
Συνοψίζοντας, μπορούμε να επισημάνουμε ότι το ζήτημα της σύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας θα πρέπει να αφυπνίσει όλους τους αρμόδιους φορείς, σε συνεργασία με τον επιχειρηματικό κόσμο, ώστε να βρεθεί μια ουσιαστική λύση. Πρόκειται για μία καίρια κατάσταση, που με την κατάλληλη προσπάθεια και συνεργασία θα μπορέσει να συμβάλλει ιδιαιτέρως στον εκσυγχρονισμό των πανεπιστημίων, αλλά και στην παράλληλη άνοδο της οικονομίας, μέσω της βελτιστοποίησης της αγοράς εργασίας. Θα λυθεί το πρόβλημα εύρεσης του κατάλληλου προσωπικού, ενώ συγχρόνως οι νέοι θα έχουν κίνητρα, ώστε να εξειδικευτούν και να εργαστούν με ζήλο, ενισχύοντας τη μέση παραγωγικότητα της εθνικής οικονομίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τσακλόγλου: Προτεραιότητα η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, newmoney.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αναγκαία η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πώς θα συνδεθούν τα πανεπιστήμια με την αγορά εργασίας, moneyreview.gr, διαθέσιμο εδώ