Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Πριν από λίγες ημέρες, έγινε γνωστή μία δράση που σκοπό είχε τη δημιουργική απασχόληση των κρατουμένων, δίνοντάς τους μια διέξοδο από την πραγματικότητα. Ο λόγος γίνεται για τη λειτουργία βιβλιοθήκης στις φυλακές της Λάρισας. Ειδικότερα, η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λάρισας «Κωνσταντίνος Κούμας» σε συνεργασία με το 2ο Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) των φυλακών της Λάρισας, προχώρησαν στη δημιουργία παραρτήματος, ώστε να αξιοποιήσουν την ανάγνωση για τον ελεύθερο χρόνο των κρατουμένων.
Τα βιβλία και κατ΄ επέκταση μια βιβλιοθήκη, στο μυαλό πολλών ανθρώπων είναι συνδεδεμένη με τη διαδικασία της μελέτης και της στείρας αποστήθισης, εξαιτίας της νοοτροπίας που υπάρχει από τα σχολικά χρόνια με γνώμονα την «επιτυχία». Όμως, ο ρόλος της δεν είναι μόνο αυτός, καθώς πρόκειται για τη «στέγη» του πολιτισμού, με διάφορες εκδηλώσεις και εκθέσεις να λαμβάνουν χώρα ανά περιόδους, δίνοντας τη δυνατότητα στα μέλη και σε λοιπούς ενδιαφερόμενους να ανακαλύψουν νέους δρόμους.
Ανάλογες προσπάθειες έχουν παρατηρηθεί και κάποιες δεκαετίες νωρίτερα, όταν άρχισαν να ιδρύονται οι Δημοτικές ή Κοινοτικές Βιβλιοθήκες, με στόχο να φέρουν σε επαφή όλους όσοι δεν είχαν για διάφορους λόγους τη δυνατότητα της πρόσβασης στα βιβλία ή ήθελαν να ασχοληθούν με μία ευρύτερη γκάμα. Αποτελούν αναμφισβήτητα μια «κυψέλη» πολιτισμού, γνώσης, επικοινωνίας και διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην τοπική κοινωνία.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο θεσμός της λειτουργίας των σχολικών δανειστικών βιβλιοθηκών υλοποιήθηκε μετά από πολλά αιτήματα και αποτελεί για τους περισσότερους ανθρώπους την πρώτη επαφή με βιβλιοθήκη. Εκεί μαθαίνουν πώς λειτουργούν και πώς εκείνοι ως χρήστες της πρέπει να ενεργούν, να είναι προσεκτικοί με αυτά που επιλέγουν είτε να διαβάσουν εκεί είτε να τα δανειστούν και να είναι τυπικοί με την ημερομηνία επιστροφής.
Πριν από λίγα χρόνια, στη Θέρμη, υλοποιήθηκε η ιδέα «Πάρε ένα βιβλίο, άφησε ένα βιβλίο». Έτσι, τοποθετήθηκαν μικρές βιβλιοθήκες σε διάφορα σημεία, όπου ο καθένας είχε τη δυνατότητα να δανείσει κάποια από τα βιβλία του και να δανειστεί νέα. Ανάλογη κίνηση πραγματοποιήθηκε στο παρελθόν στη Θεσσαλονίκη, όταν δημιουργήθηκε μια βιβλιοθήκη σε στάση λεωφορείου, τα βιβλία της οποίας συνόδευαν τους επιβάτες στη διάρκεια της διαδρομής τους και όχι μόνο.
Συχνά, η δημιουργία μιας βιβλιοθήκης είναι αποτέλεσμα της φιλοτιμίας -ειδικά σε περιοχές που βρίσκονται μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα- και προσδίδει στους πολίτες μία πνευματική διέξοδο. Τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε κάποιες ευχάριστες εκπλήξεις σε καφετέριες, για παράδειγμα, όπου εκτός από έναν καλό καφέ ή μια συζήτηση με τους φίλους μας, μπορούμε να απολαύσουμε τη «συντροφιά» ενός βιβλίου, από τις μικρές μα θαυματουργές βιβλιοθήκες που βρίσκονται εκεί.
Η ύπαρξη βιβλιοθηκών στα σχολεία, σε δημοτικά κτίρια, ακόμα και σε χώρους εστίασης, όπως σε καλαίσθητα καφέ, μόνο οφέλη μπορεί να προσφέρει. Από την αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου μέχρι την καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας και τη διεύρυνση λιγότερο ή περισσότερο του ορίζοντα του καθενός από εμάς. Το θετικό είναι ότι τις περισσότερες φορές οι κινήσεις αυτές δέχονται την «αγκαλιά» των πολιτών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Μια βιβλιοθήκη στις φυλακές Λάρισας δίνει πρόσβαση στη γνώση, cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πρωτότυπες βιβλιοθήκες σε στάσεις λεωφορείων στη Θεσσαλονίκη, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ