Του Χάρη Κουρή,
Πολλές είναι οι χώρες του πλανήτη, οι οποίες έχουν συνοριακά προβλήματα με κάποια από τις γειτονικές τους. Σίγουρα αυτή η κατάσταση δημιουργεί μεγάλη αβεβαιότητα όχι μόνο στους υπηκόους της χώρας, αλλά και στην Κυβέρνηση αυτής. Άλλωστε, έχουμε αυτή την εμπειρία, ζώντας στην Ελλάδα. Υπάρχει όμως χώρα, η οποία ταυτόχρονα και απειλείται από μία παγκόσμια, αν όχι την πλέον, παγκόσμια υπερδύναμη, αλλά απειλείται να βρεθεί σε ιδιαίτερα δυσμενή και επικίνδυνη θέση, εφ’ όσον βρίσκεται ανάμεσα σε δύο αντίπαλες δυνάμεις; Η απάντηση είναι θετική και αυτή η χώρα, δεν είναι άλλη από του Μπουτάν, το μικρό βασίλειο της Ανατολικής Ασίας, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στην εχθρική γι’ αυτό Κίνα και την φιλική Ινδία.
Οι δύο πιο πολυπληθείς χώρες του κόσμου, έχουν αρκετά συνοριακά προβλήματα, των οποίων η απαρχή βρίσκεται στο 1962, όταν κινεζικές στρατιωτικές δυνάμεις κατέλαβαν κάποιες συνοριακές περιοχές, το λεγόμενο “Aksai Chin”, κομμάτι της ευρύτερης περιοχής Jammu-Kashmir, με αμφισβητούμενα σύνορα μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν. Παράλληλα, η Ινδία με την Κίνα έχουν άλλη μία συνοριακή διαφορά, στην περιοχή Arunachal Pradesh, μία άριστη φυσική οχύρωση για τις ανατολικές περιοχές της Ινδίας. Οι διασυνοριακές εντάσεις πολλές φορές εξελίσσονται και σε πολύνεκρα θερμά επεισόδια, με το πιο πρόσφατο να εντοπίζεται τον Δεκέμβριο του 2022. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι συνοριοφύλακες των δύο πλευρών είναι υποχρεωμένοι να μην φέρουν πυροβόλα όπλα, βάσει μίας συνθήκης που υπεγράφη το 1996 (αν και πολλές φορές κάποιοι αγνοούν αυτήν την απαγόρευση).
Εξαιτίας της τεταμένης κατάστασης και από το γεγονός ότι η Κίνα είναι ανερχόμενη δύναμη, μπορεί κανείς να καταλάβει, γιατί το Μπουτάν προσδοκά στην επίλυση του προβλήματος. Συγκεκριμένα, τα αμφισβητούμενα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών βρίσκονται σε διάφορα σημεία, με ένα από αυτά να είναι το οροπέδιο του Doklam, κοντά στο σημείο όπου οι τρεις εμπλεκόμενες χώρες μοιράζονται ένα κοινό σύνορο. Η Ινδία, ως εμπορικός και στρατιωτικός εταίρος του Μπουτάν, υποστηρίζει τις εδαφικές του αξιώσεις, καθώς το Doklam βρίσκεται σε ένα αρκετά στρατηγικό σημείο, το οποίο μπορεί να φυλάξει ευκολότερα τον στενό διάδρομο που συνδέει την Ινδία με τις ανατολικές περιοχές της.
Πρόσφατα, στις 25 Μαρτίου, ο Πρωθυπουργός του Μπουτάν, Lotay Tshering, έδωσε συνέντευξη στη βελγική εφημερίδα “La Libre”, εξηγώντας τη θέση της χώρας του. Σύμφωνα με τον ίδιο, η επίλυση του προβλήματος δεν εξαρτάται μόνο από το Μπουτάν. Όταν οι άλλες δύο χώρες είναι έτοιμες, τότε θα μπορέσει να υπάρξει διάλογος. Επίσης, εξέφρασε την ελπίδα του ότι αυτή η συνοριακή διαφορά θα λυθεί μετά από μία ή δύο συναντήσεις με την Κίνα. Όμως, η ινδική κυβέρνηση έχει θορυβηθεί από αυτό το σχόλιο, για τον λόγο ότι αρκετοί σχολιαστές υποπτεύονται, ότι το Μπουτάν δεν πιέζει αρκετά για τις περιοχές που θέλει, ενώ η Κίνα έχει ως απώτερο σκοπό να παρενοχλήσει την Ινδία, ώστε να την αναγκάσει σε συζήτηση.
Η Κίνα από την πλευρά της, έχει προτείνει στο Μπουτάν μία λύση. Το Μπουτάν θα διαφυλάξει τις βόρειες αμφισβητούμενες περιοχές, και ως αντάλλαγμα θα παραχωρήσει στην Κίνα το Doklam (όπου, παρά τη διαβεβαίωση του Πρωθυπουργού Tshering ότι η Κίνα δεν προσπαθεί επειγόντως να το πάρει, έχουν σημειωθεί περιστατικά κατασκευής κινεζικών οχυρώσεων –οι γνωστές ως «τακτικές σαλαμιού»–). Παρ’ όλα αυτά, ίσως κάτι τέτοιο να μη γίνει, όπως άλλωστε διαβεβαίωσαν κάποιες πιο πρόσφατες δηλώσεις του Tshering και η επίσκεψη, στις 3 Απριλίου, του βασιλιά του Μπουτάν, Jigme Khesar Namgyel Wangchuk, στο Νέο Δελχί.
Ανακεφαλαιώνοντας, προφανώς το Μπουτάν βρίσκεται σε μία δύσκολη κατάσταση. «Σφηνωμένο» μεταξύ των δύο πολυπληθέστερων χωρών, προσπαθεί να λύσει τα προβλήματά του όσο πιο ειρηνικά γίνεται. Κάτι τέτοιο είναι απολύτως δικαιολογημένο, αφού, όπως έχει δει κανείς και σε ντοκιμαντέρ, μία σύγκρουση μεταξύ «ελεφάντων» μπορεί να φέρει σε κίνδυνο και τους «βατράχους». Αυτό που μπορεί το μικρό ασιατικό βασίλειο να κάνει, είναι να ελπίζει στην όσο γίνεται ειρηνική συνύπαρξη των γειτόνων του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Anbarasan Ethirajan, Bhutan wants a border deal with China: Will India accept?, BBC News. Διαθέσιμο εδώ
- Nachiket Deuskar, Explained: China’s ‘package deal’ for Bhutan that worries India, Scroll.in. Διαθέσιμο εδώ
- India-China dispute: The border row explained in 400 words, BBC News. Διαθέσιμο εδώ
