Της Ρομίνας Κούκο,
Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες «άνοιξαν» τα σύνορά τους στα ουκρανικά γεωργικά προϊόντα, μετά από σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κάποιες από αυτές τις χώρες είναι η Ρουμανία και η Πολωνία, καθώς ορισμένα ουκρανικά προϊόντα μεταφέρθηκαν στην Ολλανδία, την Παρασκευή μέσω της Πολωνίας. Οι σχετικές διατάξεις τέθηκαν σε ισχύ σχεδόν μια εβδομάδα πριν. Στο μεταξύ, η Ρουμανία ενθαρρύνει και άλλες χώρες για την άρση των περιορισμών με το επιχείρημα, ότι το Κίεβο θα εξασφαλίσει τη μεταφορά γεωργικών με ασφάλεια.
Ποιες χώρες απαγορεύουν τις εισαγωγές;
Αυτήν την εβδομάδα, χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία, αλλά και η Βουλγαρία –δηλαδή χώρες κυρίως της Κεντρικής Ευρώπης– επέβαλλαν απαγορεύσεις εισαγωγών γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία. Αιτία ήταν η προστασία της εγχώριας παραγωγής τους, καθώς οι υπερβολικές εισαγωγές φτηνών γεωργικών προϊόντων από την Ουκρανία είχαν προκαλέσει πλήγματα στους αγρότες, αλλά και οι τιμές για τους τοπικούς παραγωγούς έχουν μειωθεί δραματικά. Για τις χώρες που αντιμετώπισαν αυτό το πρόβλημα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συνεχίσει τις συνομιλίες για την εύρεση λύσεων των ζητημάτων των χωρών αυτών.
Οι αντιδράσεις υπήρξαν έντονες. Στη Βουλγαρία, πολλοί γεωργοί να ανησυχούν για τον ανταγωνισμό με τα ουκρανικά σιτηρά, ενώ, ταυτόχρονα, δεν επωφελούνται από τις αποφάσεις των Βρυξελλών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Βούλγαρος γεωργός Ανγκελ Βουκοντίνοφ. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι «η κατάσταση δεν είναι βιώσιμη» και ότι η οικονομική βοήθεια από την Ε.Ε. δεν επαρκεί. Επιπλέον, η Βουλγαρία, η οποία παράγει μεγάλες ποσότητες ηλιέλαιου, εισήγαγε από την Ουκρανία 940.000 τόνους σπόρων, τη μισή ποσότητα που εξήγαγε το Κίεβο τον περασμένο χρόνο προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά τη Βουλγαρία ακολουθεί η Ρουμανία, η οποία εισήγαγε 360.000 τόνους, προκαλώντας, στις αρχές του Απριλίου, διαμαρτυρίες γεωργών, με αποτέλεσμα να κλείσουν τους δρόμους στα σύνορα με τα τρακτέρ τους. Έντονοι ξεσηκωμοί υπήρχαν, επίσης, και στην Πολωνία, ενώ οι πολυάριθμες διαδηλώσεις οδήγησαν τον Υπουργό Γεωργίας σε παραίτηση. Εκτός από τη Βουλγαρία, και άλλες χώρες, όπως προαναφέρθηκε, έχουν αγανακτήσει από τις μεγάλες εισροές σιτηρών, αλλά και άλλων προϊόντων από την Ουκρανία.
Πώς προσπαθεί η Ε.Ε. να βοηθήσει τους γεωργούς της Ουκρανίας;
Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία, δεν υπήρχαν δασμοί για τα εισαγόμενα ουκρανικά προϊόντα για σχεδόν έναν χρόνο. Οι χώρες της Ε.Ε. οργανώθηκαν με στόχο την εξαγωγή αποθεμάτων σιτηρών στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή μετά το κλείσιμο των εμπορικών δρόμων στη Μαύρη Θάλασσα. Όμως, τα αποτελέσματα δεν ήταν επιθυμητά, αφού εξαιτίας εφοδιαστικών προβλημάτων και αδυναμίας στις υποδομές, τα σιτηρά και το καλαμπόκι, λόγω των μεγάλων ποσοτήτων, άρχισαν να συσσωρεύονται. Αυτό που ακολούθησε ήταν να μειωθεί κατά πολύ η τιμή του ηλιόσπορου, δημιουργώντας πρόβλημα στην κάλυψη των βασικών εξόδων κόστους παραγωγής. Από τα 870 ευρώ μειώθηκε στα 360. Πέραν από αυτό, οι τιμές των λιπασμάτων αυξήθηκαν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην προσπάθειά της να δώσει μια «ανάσα» στους αγρότες, προσέφερε 56,3 εκατομμύρια ευρώ για τους παραγωγούς των πληγεισών χωρών της Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Πολωνίας, αλλά και την αποδέσμευση επιπλέον 100 εκατομμυρίων ευρώ. Παρ’ όλα αυτά, είναι απαραίτητο να βρεθεί μια σταθερή λύση.
Για αυτόν τον λόγο, οι συζητήσεις ακόμη συνεχίζονται στις Βρυξέλλες, μεταξύ των Υπουργών Γεωργίας των κρατών-μελών της Ένωσης. Ίσως, συγκεκριμένες χώρες θα είναι ανοιχτές ξανά στο μέλλον στην εισαγωγή των προϊόντων. Όπως για παράδειγμα, ο Gergely Gulyás, προσωπάρχης του Ούγγρου Πρωθυπουργού Viktor Orbán, τόνισε πως η στάση της χώρας θα αλλάξει, όταν η εσωτερική αγορά της χώρας επανέλθει από τις επιπτώσεις των μεγάλων ποσοτήτων των ουκρανικών σιτηρών και πραγματοποιήσουν τον πραγματικό τους σκοπό, δηλαδή, την αντιμετώπιση του λιμού στην Αφρική.
Ποια είναι η στάση της Πολωνίας;
Η Πολωνία είναι από τις χώρες οι οποίες είχαν σοβαρές επιπτώσεις στην εσωτερική οικονομία από τις ροές φθηνών ουκρανικών σιτηρών, επηρεάζοντας τις τιμές των τοπικών αγροτών. Ο Mateusz Morawiecki υποστήριξε πως παρ’ όλο που η Πολωνία θέλει να βοηθήσει την Ουκρανία να φτάσουν προϊόντα στην Αφρική, δεν ήταν υπέρ στο να εισέλθουν στην αγορά της τα προϊόντα της και να αποπροσανατολίσουν τις τοπικές πωλήσεις. Ο ίδιος ανακοίνωσε πως σκοπεύει να στείλει επιστολή στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, να αναλάβει άμεση δράση για την αντιμετώπιση της κρίσιμης κατάστασης που επικρατεί. Στην Πολωνία, ο κρατικός προϋπολογισμός θα αυξηθεί από το Υπουργείο Γεωργίας, ώστε το συνολικό ποσό για την αποζημίωση των τοπικών παραγωγών να φτάσει τα 280 εκατομμύρια ζλότι (59,6 εκατομμύρια ευρώ).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Romania and Poland lift ban on Ukrainian grain while awaiting EU decision, Euronews, Διαθέσιμο εδώ
