Της Μιχαέλας Βαλερά,
Διανύοντας τη μετά-covid εποχή, όλο και περισσότερο χρησιμοποιούμε νέες τεχνολογίες ως αποτέλεσμα του αναδυόμενου κλάδου της ψηφιακής υγείας ή κοινώς digital health. Η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση, που πριν μερικά χρόνια αποτελούσαν μια πρόκληση, πλέον έχουν εγκαθιδρυθεί στην καθημερινότητα και τη διευκολύνουν. Επομένως, η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη της ψηφιακής τεχνολογίας να αναλάβει ηγετικό προσωπείο και να βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων. Τι επανάσταση, άραγε, να έφερε με τη σειρά της η ψηφιακή υγεία;
Η κινητή υγεία (mHealth), οι φορητές συσκευές, η τηλε-υγεία, η τηλεϊατρική και η εξατομικευμένη ιατρική είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα, στα οποία βρίσκει εφαρμογή αυτός ο σπουδαίος κλάδος. Τα smartwatches, για παράδειγμα, που καταμετρούν τον αριθμό των βημάτων ή τον καρδιακό παλμό μέσω αισθητήρων είναι μια από τις καινοτομίες, που εξυπηρετούν τη βελτίωση της ατομικής υγείας. Ακόμα και τα smartphones μπορούν να συγκαταλεχθούν στην ίδια κατηγορία, μιας και προάγουν την επικοινωνία μεταξύ των ειδικών υγείας, μέχρι και σε περιθωριοποιημένες κοινότητες, ενώ, ταυτόχρονα, αποτελούν σημαντικό εργαλείο σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. Την ίδια στιγμή, παρόμοιες συσκευές μειώνουν το κόστος περίθαλψης εκατομμύρια ασθενών και προσφέρουν μια πιο άμεση και έγκυρη διάγνωση. Με όλες αυτές τις ανακαλύψεις, το μέλλον υπόσχεται ψηφιακές τεχνολογίες αρωγούς της παγκόσμιας υγείας.
Η εικονική πραγματικότητα (V.R.), που μέχρι σήμερα ήταν γνωστή αποκλειστικά στον χώρο του gaming, έρχεται να διευρύνει τους ορίζοντες της ψηφιακής υγείας. Τοποθετώντας τον κατάλληλο εξοπλισμό, μπορεί κανείς να απολαύσει μια τρισδιάστατη προσομοίωση να εξαπλώνεται μπροστά στα μάτια του. Η εκπαίδευση των ειδικών υγείας, οι χειρουργικές επεμβάσεις, η αποκατάσταση των ασθενών, αλλά και η επικοινωνία μέλλουν να αλλάξουν ριζικά.
Σε αρκετά πανεπιστήμια στον κόσμο η εικονική πραγματικότητα έχει προξενήσει θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο εκπαίδευσης των φοιτητών. Το Πανεπιστήμιο George Washington χρησιμοποιεί ένα προηγμένο εργαλείο V.R. για τη νευροχειρουργική και τη θωρακοχειρουργική, δημιουργώντας ανεκτίμητες ευκαιρίες εξάσκησης για τους χειρουργούς. Αυτή η διαδικασία είναι αξιοσημείωτη, διότι η μεταφορά στον μικρόκοσμο προτρέπει τον εκπαιδευόμενο σε μια πιο ολιστική θεώρηση του αντικειμένου του. Μια μελέτη του Harvard Business Review διαπίστωσε ότι η εκπαίδευση V.R. βελτίωσε τη συνολική χειρουργική απόδοση των συμμετεχόντων κατά 230% σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους.
Παράλειψη θα ήταν να μην αναφερθούν και τα ακουστικά εικονικής πραγματικότητας. Μια μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Washington διαπίστωσε ότι οι ασθενείς με εγκαύματα, αποσπώμενοι από τα συγκεκριμένα ακουστικά, βίωσαν σημαντικά λιγότερο πόνο κατά την ανίχνευση της εγκεφαλικής λειτουργίας με fMRI. Η διαφυγή από την πραγματικότητα συνιστά μια ευκαιρία και για ασθενείς, όπως οι γυναίκες που βιώνουν απώλεια στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης, οι οποίες μπορούν να βιώσουν μια χαλαρωτική σκηνή ή έναν καθοδηγούμενο διαλογισμό, χρησιμοποιώντας αυτά τα ακουστικά.
Λόγω των τραυματικών εμπειριών, που ταλανίζουν πολλούς ασθενείς, η καλλιέργεια της ενσυναίσθησης αποτελεί πρωτεύον μέλημα. Η V.R. μπορεί να προσομοιώσει συνθήκες υγείας για παθήσεις όπως η άνοια, η νόσος του Parkinson ή η ημικρανία. Η προσομοίωση αυτή μπορεί να ενισχύσει την ενσυναίσθηση γιατρών και μαθητών σχετικά με το πώς αντιμετωπίζει τη νόσο ο ασθενής και έτσι να του δοθεί μια πιο αντιπροσωπευτική θεραπεία.
Άλλο ένα παράδειγμα αποτελεί και η virtual exposure therapy. Για παράδειγμα, ένας ψυχολόγος μπορεί να θεραπεύσει έναν ασθενή, που έχει τραυματιστεί από ένα αυτοκινητιστικό δυστύχημα, μέσω εικονικής θεραπείας έκθεσης σε δημόσιους δρόμους ή μέσω εικονικής οδήγησης αυτοκινήτου.
Εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η M.R. (Mixed Reality). Οι χρήστες έχουν τη δυνατότητα να αλληλεπιδράσουν τόσο με τον ψηφιακό κόσμο, όσο και με τον πραγματικό. Αυτή η τεχνολογία έχει εφαρμοσθεί στις υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά και σε Μ.Ε.Θ. ενηλίκων, με σκοπό τις περιηγήσεις σε κλινικούς χώρους. Τα βίντεο, που τους παρουσιάζονται, ενισχύονται με εικονικές ψηφιακές πληροφορίες σχετικά με τον εξοπλισμό, το προσωπικό και τις διαδικασίες που ενδέχεται να συναντήσουν οι ασθενείς. Σύμφωνα με έρευνες, αυτή η πρακτική είναι αποτελεσματική για την καταπολέμηση του άγχους των παιδιών, ενώ, ταυτόχρονα, επιταχύνει και τον χρόνο ανάρρωσής τους.
Επιπρόσθετα, προσπάθειες έχουν γίνει για την αποκατάσταση των γνωστικών λειτουργιών, κυρίως ηλικιωμένων, μέσω της χρήσης V.R. Ακόμα και σε ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, κατ’ ενίσχυση των παραδοσιακών μεθόδων, χρησιμοποιείται η V.R. με απώτερο σκοπό τη διέγερση των αισθητικών ερεθισμάτων που καταφτάνουν στον εγκέφαλο.
Καταλήγοντας, είναι πρόδηλα τα άλματα της τεχνολογίας, γενικά και πόσο μάλλον οι εφαρμογές της στην υγειονομική περίθαλψη, ειδικότερα. Τα πλεονεκτήματα, που προσφέρει η V.R. είναι αναρίθμητα, τόσο σε ασθενείς όσο και στο ειδικό προσωπικό. Όσο η εικονική πραγματικότητα εξελίσσεται ταχύρρυθμα, είμαστε υποχρεωμένοι να εκπαιδευόμαστε και εμείς οι ίδιοι, εάν αποσκοπούμε στη μέγιστη δυνατή αξιοποίησή της προς όφελός μας. Το μέλλον πρόκειται να αλλάξει. Εμείς όμως;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Immersive technologies such as virtual reality have the power to improve care and change lives, digitalhealth.net. Διαθέσιμο εδώ
- How visual reality is transforming healthcare, uschamber.com. Διαθέσιμο εδώ
- Digital Health: how it is applied and implemented in mental health, ameliavirtualcare.com. Διαθέσιμο εδώ
- Virtual Reality In Healthcare, visualise.com. Διαθέσιμο εδώ
- What is digital health? fda.gov. Διαθέσιμο εδώ
- What is digital health(digital healthcare) and why is it important? techtarget.com. Διαθέσιμο εδώ