Της Βασιλικής Βραχάτη,
Τις τελευταίες μέρες τη διεθνή επικαιρότητα απασχολεί η έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στο Σουδάν. Άλλη μία κρίση ξέσπασε μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και της παραστρατιωτικής οργάνωσης RSF (Rapid Support Forces). Οι μάχες ξεκίνησαν από το Σάββατο 15 Απριλίου και την Κυριακή στρατιωτικά αεροσκάφη επιτέθηκαν στις βάσεις των δυνάμεων της RSF στην περιοχή Ομντουρμάν, δίπλα στην πρωτεύουσα Khartoum. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, οι μάχες που ξέσπασαν από την Κυριακή σε όλη τη χώρα έχουν στοιχίσει τη ζωή σε τουλάχιστον 270 ανθρώπους και έχουν τραυματιστεί πάνω από 2.600.
Οι RSF ανακοίνωσαν πως έχουν τον έλεγχο του στρατιωτικού μεγάρου, της κατοικίας, δηλαδή, του αρχηγού του στρατού, Abdel Fattah al-Burhan, αλλά και του διεθνούς αεροδρομίου της Khartoum σε μία προσπάθεια διενέργειας πραξικοπήματος, γεγονός που η διοίκηση του στρατού αρνήθηκε ότι συμβαίνει. Ταυτόχρονα, ο στρατηγός των RSF, Mohamed Hamdan Dagalo, ευρέως γνωστός ως Hemetti, κατηγόρησε τον αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων για πραξικόπημα και ισχυρίστηκε πως οι στρατιώτες του μάχονται τον στρατό ύστερα από κλιμάκωση των κρίσεων σε όλη τη χώρα. Οι μάχες είχαν ως αποτέλεσμα την αναστολή των πτήσεων από και προς τη Khartoum.
Οι δύο πλευρές, μετά τη μεσολάβηση του Νότιου Σουδάν, αποφάσισαν να κηρύξουν εκεχειρία για 24 ώρες, ώστε να απομακρυνθούν οι άμαχοι από τις εμπόλεμες ζώνες. Όμως, μετά την προγραμματισμένη έναρξη της εκεχειρίας, οι εχθροπραξίες συνεχίστηκαν κανονικά. Εκρήξεις ακούστηκαν στο κέντρο της πρωτεύουσας, γύρω από την περιοχή που είχε ανακοινώσει πως είχε τη βάση του ο αρχηγός του στρατού, χωρίς να είναι βέβαιο αν βρίσκεται ακόμη εκεί. Ισχυρή ανταλλαγή πυρών παρατηρήθηκε την ίδια μέρα και στη δυτική πλευρά της Khartoum, έξω από σπίτια που ανήκουν στην οικογένεια του Hemetti. Πεδίο έντονων μαχών αποτελεί και η περιοχή του Darfur. Η αποτυχημένη εκεχειρία είχε ως αποτέλεσμα να επικρατήσει ο φόβος για έλλειψη σε τρόφιμα και κατάρρευση του συστήματος υγείας.
Ο αρχηγός του στρατού, Burhan, διοικεί το συμβούλιο που ιδρύθηκε μετά την εκδίωξη του μονάρχη Omar al-Bashir το 2019 και το πραξικόπημα του στρατού το 2021, ενώ ο Hemetti, σύμφωνα με αναλυτές, μπορεί να διατάξει πάνω από 100.000 μαχητές. Η κρίση μεταξύ του στρατού και πολιτικών κομμάτων που υποστηρίζονταν κυρίως από πολίτες και διεθνείς οργανισμούς μετά το 2019 οδήγησε στο πραξικόπημα του στρατού το 2021, λίγο πριν από τις εκλογές, το οποίο διέκοψε μία διαδικασία εκδημοκρατισμού της χώρας που είχε ξεκινήσει δυο χρόνια νωρίτερα, με αποτέλεσμα να πραγματοποιηθούν μεγάλες διαμαρτυρίες υπέρ της δημοκρατίας σε όλη τη χώρα. Μετά το πραξικόπημα, πολλοί πολιτικοί που υπηρέτησαν την Κυβέρνηση του μονάρχη επέστρεψαν στην εξουσία με τη σύμφωνη γνώμη του Burhan, που ανήλθε και αυτός σε ηγετικές θέσεις υπό την Κυβέρνηση Bashir.
Ο στρατός αποτελεί κυρίαρχη δύναμη στο Σουδάν ήδη από την ανεξαρτησία της χώρας το 1956. Επιδίδεται κυρίως σε πραξικοπήματα, εμφύλιους πολέμους και επιβάλλει οικονομικά μέτρα που δεν βελτιώνουν την εθνική οικονομία. Η διαμάχη με τους RSF έχει αρχίσει από το 2019 και τώρα κλιμακώθηκε ξανά, ύστερα από συζητήσεις για ενσωμάτωση των RSF στον στρατό. Η αντιπαράθεσή τους οδηγεί το Σουδάν όλο και πιο μακριά από τη σταθερότητα και τη δημοκρατία, ενισχύοντας τον ανταγωνισμό Ρωσίας και Η.Π.Α. στην περιοχή. Αξίζει να σημειωθεί πως 1 στους 3 κατοίκους του Σουδάν βρίσκεται στο όριο της φτώχειας. Πόσο, λοιπόν, ακόμα μπορούν να αντέξουν οι πολίτες χωρίς ανεφοδιασμό, ενώ βρίσκονται εγκλωβισμένοι στη χώρα, αλλά και πώς μπορεί να ανατραπεί ένα στρατιωτικό καθεστώς χωρίς την αιματοχυσία που συμβαίνει τις τελευταίες μέρες;
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Zeinab Mohammed Salih & Emmanuel Igunza, Sudan: Army and RSF battle over key sites, leaving 56 civilians dead, BBC News. Διαθέσιμο εδώ
- Khalid Abdelaziz and Nafisa Eltahir, Sudan’s army pounds paramilitary bases with air strikes in power struggle, Reuters. Διαθέσιμο εδώ
- Khalid Abdelaziz and Nafisa Eltahir, New Sudan ceasefire attempt fails with vital supplies running short, Reuters. Διαθέσιμο εδώ
- How the struggle for power in Sudan created yet another military coup, ABC News (Australian Broadcasting Corporation). Διαθέσιμο εδώ
