Της Όλγας Καρύπη,
Ο Ρεϋμόν Πουανκαρέ γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1860, στην περιφέρεια της Γαλλίας. Οι οικογένειά του αποτελείτο από αρκετούς επιστήμονες με τον πατέρα του, Νικολά Πουανκαρέ, να έχει διακριθεί στη Μετεωρολογία. Το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών του Ρεϋμόν ήταν βασισμένο στις πολυτεχνικές σπουδές και μελέτες, ενώ, παράλληλα, φοίτησε και στη Νομική Σχολή. Θα μείνει στην ιστορία για την πολιτική του δράση στην Γαλλία, και όχι μόνο.
Η επαγγελματική του σταδιοδρομία του ξεκίνησε περίπου το έτος 1882, όταν πλέον και επίσημα ήταν επίτιμο μέλος του δικηγορικού σώματος. Πέντε χρόνια αργότερα και ενώ βρισκόταν στο 27ο έτος της ζωής του, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής. Αυτή η εκλογή σηματοδότησε και την έναρξη της καριέρας του στα κοινά.
Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην κυβέρνηση που σχηματίστηκε, πέρασε από διάφορες σημαντικές θέσεις κατά διαστήματα. Αρχικά, διετέλεσε Υπουργός Παιδείας και εδώ είναι σημαντικό να σημειωθεί πως ήταν ηλικιακά ο μικρότερος που λάμβανε αυτόν τον υπουργικό θώκο. Έναν χρόνο αργότερα, ανέλαβε το Υπουργείο Οικονομικών, στο οποίο η θητεία του ήταν άψογη μέχρι το 1895, όταν κλήθηκε για ακόμη μια φορά να αναλάβει τιμόνι του Υπουργείου Παιδείας.
Οι δράσεις του, μεγάλες και σημαντικές, εξυπηρετούσαν πάντα τα συμφέροντα του γαλλικού λαού. Για κάποια χρόνια θα μείνει εκτός πολιτικής αρένας. Όμως, τα σοβαρά ζητήματα της χώρας τον οδήγησαν στη Γερουσία. Επομένως, ο Πουανκαρέ επέστρεψε το 1903 για ακόμα εννέα χρόνια στην πολιτική κονίστρα. Μέσα σε αυτή την σχεδόν δεκαετία, ο Ρεϋμόν ανέλαβε εκ νέου το Υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας. Εν συνεχεία, η πρώτη του θητεία ως Πρωθυπουργός θα διαρκέσει μόλις έναν χρόνο, μέχρι το 1913, διάστημα κατά το οποίο είχε υπό την αιγίδα του και το Υπουργείο Εξωτερικών.
Αν και κάποιοι έσπευσαν σχετικά γρήγορα να τον κατηγορήσουν για τον τρόπο διοίκησής του και τις αποφάσεις που λάμβανε, ο Ρεϋμόν απτόητος συνέχισε την ανοδική του πορεία στη δημόσια ζωή, που πολλοί πολιτικοί του αντίπαλοι αλλά και φίλοι θα ζήλευαν. Έτσι, κατάφερε να εκλεγεί Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας, στις 17 Ιανουαρίου του 1913.
Λίγα χρόνια αργότερα, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Πουανκαρέ έκανε τα πάντα, ώστε να μην κινδυνέψει η ενότητα του γαλλικού λαού. Ο Ζωρζ Κλεμανσώ εμφανίστηκε πλέον στο προσκήνιο και αν και ορκισμένος εχθρός του Πουανκαρέ, ο Ρεϋμόν δεν έβαλε πάνω από το κοινό καλό του γαλλικού έθνους τα συναισθήματά του και του αναθέτει την πρωθυπουργία του κράτους, εν καιρώ πολέμου. Η θητεία του στη Βουλή έληξε το 1920, όμως ο Πουανκαρέ δεν σταμάτησε να εμπλέκεται στην πολιτική. Επανήλθε στη Γερουσία αυτή την φορά σε μια θέση κλειδί, στην επιτροπή των πολεμικών επανορθώσεων.
Μέχρι το 1922, που κράτησε ξανά το τιμόνι της πρωθυπουργίας για ακόμη δύο έτη, ανέλαβε ξανά και το χαρτοφυλάκιο του Υπουργείου Εξωτερικών. Μπορεί ο Ρεϋμόν να ήταν ένας πολιτικός που στόχο είχε το καλό της γαλλικής κοινωνίας και να το πέτυχε μέχρι ένα σημείο, αλλά ως προς την ελληνική πολεμική προσπάθεια στάθηκε αδιάφορος.
Εκείνα τα έτη και ενώ η Μικρασιατική Εκστρατεία έχει ήδη αρχίσει, ο Ρεϋμόν Πουανκαρέ συντάχθηκε με το μέρος της κεμαλικής Τουρκίας και υπερασπίστηκε τα τουρκικά συμφέροντα, βλάπτοντας τα συμφέροντα των πρώην συμμάχων της Γαλλίας, Ελλήνων. Το 1926, ανέλαβε για τρίτη και τελευταία φορά την πρωθυπουργία της χώρας του, μια θέση που σημάδεψε το όνομά του. Αυτή ήταν η τελευταία τριετία του στην πολιτική ζωή του κράτους, καθώς το 1929 θα παραιτηθεί για λόγους υγείας.
Στο Παρίσι, διαδραματίζεται η τελευταία σκηνή του βίου του, στις 15 Οκτωβρίου του 1934, καθώς ο μεγάλος πολιτικός ηγέτης της Γαλλίας απεβίωσε. Το έργο του το γνωρίζουμε τόσο από τα απομνημονεύματα που συνέγραψε λίγο πριν το τέλος του, όταν η ενασχόλησή του με την πολιτική είχε πλέον τελειώσει, όσο και από σύγχρονες πηγές. Καταληκτικά, ο Ρεϋμόν Πουανκαρέ υπήρξε μια προσωπικότητα που έμεινε στην ιστορία και σημάδεψε την πορεία της Γαλλίας στον τομέα της πολιτικής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Ρεϋμόν Πουανκαρέ, hellenicaworld.com, Διαθέσιμο εδώ
- Τούντα-Φεργάδη, Αρετή (2003), Ηγετικές μορφές του μεσοπολέμου και εξωτερική πολιτική, Αθήνα: Εκδ. Ι. Σιδέρης.
