Του Στέλιου Καραγεώργη,
Το Λονδίνο αντέδρασε στην Αμερικανική Επανάσταση, αποστέλλοντας τον μεγαλύτερο στρατό της έως τότε ιστορίας της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, αποτελούμενο από 370 μεταγωγικά πλοία, που μετέφεραν 32.00 στρατιώτες, και 73 πολεμικά πλοία του Βασιλικού Ναυτικού, με συνολικά πληρώματα 13.000 ναυτών. Τα παραπάνω, αποτελούσαν και το βασικό πλεονέκτημα των Βρετανών, αφού πέρα από τακτικό-πειθαρχημένο στρατό, συνεπικουρούμενο από Γερμανούς μισθοφόρους και ισχυρές ναυτικές δυνάμεις, διέθεταν διοικήσεις που συντίθεντο από εμπειροπόλεμους αξιωματικούς. Ωστόσο, τα βρετανικά στρατεύματα πολεμούσαν σε εχθρικό έδαφος, με εκτεταμένες γραμμές ανεφοδιασμού και υπό συνθήκες αντίθετες στην εκπαίδευση, που λαμβάνει ένας συμβατικός στρατός.
Αντίθετα, ο Ηπειρωτικός Στρατός των Αμερικανών απαρτιζόταν από απλούς πολίτες, με πενιχρούς μισθούς, που συχνά εγκατέλειπαν τη στρατιωτική τους θητεία για διάφορους λόγους. Παρόλα αυτά, οι αντάρτες Αμερικανοί πολεμούσαν σε γνώριμες για αυτούς περιοχές, βρίσκοντας στο πρόσωπο του George Washington ένα σύμβολο ενότητας. Ο Αμερικανός στρατηγός, παρά τις περιορισμένες στρατιωτικές του ικανότητες, παρέμεινε απόλυτα αφοσιωμένος στο όραμα του αγώνα, εμπνέοντάς τους υπό τα όπλα συμπατριώτες του. Θα πρέπει να σημειωθεί, ακόμα, η υποστήριξη που λάμβαναν οι επαναστάτες από τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές της Βρετανίας, όπως η Γαλλία, η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες. Η στρατηγική υποστήριξη και εθελοντές όπως ο Πρώσος στρατηγός Friedrich Wilhelm von Steuben, ο οποίος συνέβαλε στην εκπαίδευση του Ηπειρωτικού Στρατού, με την κατάρτιση ενός εγχειριδίου όπλων και ελιγμών πεδίου μάχης, έγειραν την πλάστιγγα του πολέμου υπέρ των αποίκων.
Στο θέατρο του πολέμου, οι Βρετανοί με διοικητή τον στρατηγό William Howe θα συγκεντρώσουν τις δυνάμεις τους στο Λονγκ Άιλαντ, με σκοπό να αποκόψουν τη Βιρτζίνια από τη Μασαχουσέτη. Παράλληλα, ο βρετανικός στόλος υπό την ηγεσία του ναυάρχου Richard Howe, αδελφό του William, παρέμενε σε αναμονή στις ανατολικές ακτές. Κατατροπώνοντας τον Ηπειρωτικό Στρατό του Washington σε σειρά μαχών, ο William Howe κατέλαβε τη Νέα Υόρκη, τον Σεπτέμβριο του 1776. Η πόλη αποτελούσε προπύργιο των νομιμοφρόνων/loyalists Αμερικανών, οι οποίοι παρέμειναν πιστοί στο βρετανικό Στέμμα.
Ο αγώνας της ανεξαρτησίας είχε προβληματίσει και διχάσει το σύνολο των κατοίκων της αμερικανικής ηπείρου. Χαρακτηριστικά οι Καναδοί είχαν απορρίψει την έκκληση του Κογκρέσου για βοήθεια, ενώ ο αποικιακός πληθυσμός της Καραϊβικής είχε αδιαφορήσει επιδεικτικά. Συνολικά περίπου το 20% των λευκών Αμερικανών, παρέμεινε αντίθετο στην επανάσταση για σειρά λόγων. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οικονομικοί και επαγγελματικοί λόγοι, αλλά και προσωπικές παράμετροι, όπως ο ψυχικός δεσμός με την μητρόπολη και ο φόβος του κοινωνικού χάους, που θα επικρατούσε σε ενδεχόμενη αποχώρηση των βρετανικών αρχών. Υπό την απειλή της εξορίας, και υπό το καθεστώς βίας και διώξεων τουλάχιστον 60.000 από τους νομιμόφρονες κατέφυγαν στον Καναδά και την Αγγλία. Παρόμοια μοίρα είχαν και οι Ινδιάνοι που συνεργάστηκαν με τους Βρετανούς, αλλά και μαύροι δούλοι που εντάχθηκαν στον βρετανικό στρατό, μετά την υπόσχεση του Λονδίνου, για απελευθέρωσή τους με τον τερματισμό του πολέμου. Και οι δυο αυτές πληθυσμιακές ομάδες, υπέστησαν αντίποινα από τους επαναστάτες, οι οποίοι με την σειρά τους υπέφεραν από τις βρετανικές διωκτικές αρχές και από τοπικές εμφύλιες συρράξεις με τους συμπατριώτες τους.
Οι δυνάμεις του Washington, μετά και από την κατάληψη της Νέας Υόρκης, υποχώρησαν από το Νιου Τζέρσεϊ, και διαβαίνοντας τον ποταμό Ντελαγουέρ βρέθηκαν στην Πενσυλβάνια. Τους επόμενους μήνες, οι Αμερικανοί σημείωσαν ορισμένες τοπικής εμβέλειας νικηφόρες αντεπιθέσεις κατά των Βρετανών, στο Νιου Τζέρσεϊ, που αναπτέρωσαν το ηθικό τους. Έπειτα, μέσα στο καλοκαίρι του 1777, βρετανικό εκστρατευτικό σώμα από το Κεμπέκ, υπό τον στρατηγό John Burgoyne, προήλασε μέσα από τα έλη του ποταμού Χάντσον, προς τον νότο, ώστε να ενωθεί με τις δυνάμεις του Howe και με βρετανοϊνδιανικές μονάδες που ερχόταν από τα δυτικά. Σκοπός τους ήταν να αποκόψουν τη Νέα Αγγλία.
Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, τα στρατεύματα του Howe εισήλθαν στη Φιλαδέλφεια, έχοντας προηγουμένως κατανικήσει τον Ηπειρωτικό Στρατό στο Μπράντιγουαϊν Κρικ. Ωστόσο, βορειότερα τον Οκτώβριο, το εκστρατευτικό σώμα του Burgoyne κατατροπώθηκε από τις δυνάμεις του στρατηγού Horatio Gates στη Σαρατόγκα και παραδόθηκε. Μετά από αυτήν την μεγάλη νίκη των αποίκων, οι Γάλλοι που ήδη χρηματοδοτούσαν μυστικά τον αγώνα τους, αναγνώρισαν επίσημα την ανεξαρτησία τους, και υποσχέθηκαν στρατιωτικές ενισχύσεις. Ομού με την Γαλλία, η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες αναμείχθηκαν ακόμα πιο ενεργά στον αγώνα για ανεξαρτησία των Αμερικανών. Η διπλωματική αυτή επιτυχία πιστώθηκε στον Benjamin Franklin, που είχε διαπραγματευθεί τη συμμαχία με τους Γάλλους στο Παρίσι.
Έχοντας πλέον ηττηθεί στο Βορρά, οι Βρετανοί επικεντρώθηκαν στις νότιες αποικίες. Κατά τα έτη 1778-79, ήλεγξαν όλη την επικράτεια της Τζόρτζια, καταλαμβάνοντας το 1780 το Τσάρλεστον. Τον Αύγουστου του ίδιου έτους, ο βρετανικός στρατός υπό την διοίκηση του στρατηγού Charles Cornwallis, επικράτησε των στρατευμάτων του Gates στη μάχη του Κάμντεν της Νότιας Καρολίνας. Παρά τη δυσμενή θέση των Αμερικάνων, ο στρατός του Nathanael Greene μετά από λυσσώδεις μάχες με τους Βρετανούς στα πεδία της Καρολίνας, όπου υπήρξαν και σφαγές αμάχων μετά την ανάμειξη της πολιτοφυλακής, επικράτησε των Βρετανών. Την άνοιξη της επόμενης χρονιάς, ο αποδεκατισμένος στρατός του Cornwallis οχυρώθηκε στην χερσόνησο του Γιόρκταουν της Βιρτζίνια, αναμένοντας ενισχύσεις από την Αγγλία. Στο Γιόρκταουν τα ηπειρωτικά στρατεύματα του Washington, με τη βοήθεια του γαλλικού στόλου, καθήλωσαν τις εναπομείνασες βρετανικές μονάδες. Ταπεινωμένος ο Cornwallis παραδόθηκε στις 19 Οκτωβρίου του 1781.
Εν συνεχεία, στο Παρίσι, η αμερικανική ειρηνευτική επιτροπή με επικεφαλής τους John Adams και Benjamin Franklin, προέβη σε διαπραγματεύσεις με τη βρετανική πλευρά. Προϊόν αυτών, η Συνθήκη του Παρισίου, η οποία συνομολογήθηκε στις 3 Σεπτέμβριου του 1783, και κατοχύρωνε την ανεξαρτησία των αμερικανικών αποικιών από την Βρετανία. Ως αποτέλεσμα, οι Δεκατρείς Αποικίες θα αποτελέσουν για αρκετές δεκαετίες το ιδιότυπο κράτος των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, με πολιτείες που έχαιραν σχεδόν πλήρους αυτονομίας μεταξύ τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Βερέμης, Θάνος (2017), ΗΠΑ από το 1776 έως σήμερα, Η εκδοχή ενός ταξιδιώτη, Αθήνα: Εκδόσεις Ι. Σιδέρης.
- Boyer, Paul S. (2012), Η ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών, Μια σύντομη εισαγωγή, Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις ΘΥΡΑΘΕΝ.
- Middlekauff, Robert (2005), The glorious cause, The American Revolution, 1763-1789, New York: Oxford University Press.
