Tης Χριστίνας Αθανασέλλη,
Στις 15 Ιουνίου του 2021, το Κοινοβούλιο της Ουγγαρίας ψήφισε τον νόμο LXXIX προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων τόσο στο εσωτερικό της Ουγγαρίας, όσο και στους Ευρωπαϊκούς κόλπους. Πιο συγκεκριμένα, ο νόμος αυτός απαγόρευε τη διάδοση περιεχομένου, διαφημίσεων ή συζητήσεων τέτοιων που θα μπορούσαν δυνητικά να προάγει την ομοφυλοφιλία ή την αλλαγή φύλου στο σχολικό περιβάλλον, δηλαδή, στους πολίτες κάτω των 18 ετών. Βέβαια, αξίζει να αναφερθεί πως ο νόμος αυτός, που εν συντομία αναφέρεται ως “anti-lgbt Law”, εντάχθηκε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου νομοσχεδίου που προέβλεπε μεταξύ άλλων και την αυστηρή τιμωρία για την παιδεραστία. Συνεπώς, αυτό καθιστούσε δυσκολότερο για τα άλλα κόμματα να καταψηφίσουν το νομοσχέδιο, παράλληλα, όμως, δημιουργήθηκε ένταση στο Κοινοβούλιο.
Ήδη, από τον Ιούλιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είχε εγκρίνει ψήφισμα για τις παραβιάσεις του Ενωσιακού Δικαίου και των Δικαιωμάτων των πολιτών της LGBT κοινότητας στην Ουγγαρία, εξαιτίας των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων που ενέκρινε το Ουγγρικό Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο ψήφισμά του καταδίκασε τον νόμο αυτόν θεωρώντας τον ως παραβίαση των αξιών, των αρχών, του Δικαίου της Ε.Ε. και του κεκτημένου της. Πέρα από αυτό, στο ψήφισμα αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπενθύμισε πως στο άρθρο 259 της ΣΛΕΕ (Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ε.Ε.), προβλέπεται το δικαίωμα ενός κράτους μέλους να προσφύγει στο ΔΕΕ (Δικαστήριο της Ε.Ε.) εάν θεωρήσει πως ένα άλλο κράτος μέλος έχει παραβεί μία από τις υποχρεώσεις του και κάλεσε τα κράτη μέλη να προβούν σε ενεργοποίηση του άρθρου αυτού σε περίπτωση αδράνειας της Επιτροπής και, τέλος, παρότρυνε τα κράτη μέλη να υποβάλουν διακρατική προσφυγή στο ΕΔΑΔ για όσες πτυχές δεν καλύπτονται από το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Ερχόμενοι στο σήμερα, έως και τις 6 Απριλίου 2023 δεκαπέντε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν συνυπογράψει με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά του νόμου για την Προστασία του Παιδιού, δηλαδή κατά του νόμου LXXIX και θα αποτελέσουν τρίτα μέρη στη δικαστική αγωγή που ξεκίνησε κατά της Ουγγαρίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία, την Αυστρία, την Ιρλανδία, τη Δανία, τη Μάλτα, την Ισπανία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, τη Σλοβενία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ελλάδα. Ωστόσο, προκάλεσε αίσθηση το γεγονός πως τέσσερα κράτη μέλη, η Κύπρος, η Ιταλία, η Εσθονία και η Λετονία, τα οποία το 2021 είχαν υπογράψει συλλογικά μια επιστολή καταγγέλλοντας των νόμο της Ουγγαρίας, δεν υπέγραψαν αυτή την αγωγή, ενώ η Σλοβενία αποτέλεσε την πρώτη πρώην κομμουνιστική χώρα που συμμετείχε.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να τονιστεί πως από το φθινόπωρο του 2022 τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έπαψαν να θεωρούν το πολίτευμα της Ουγγαρίας δημοκρατικό. Αντιθέτως, από πολλούς θεωρείται πως η Ουγγαρία είναι μια «εκλεγμένη αυτοκρατορία». Η Ουγγαρία, ήδη, από τις εκλογές του 2018, όταν εκλέχτηκε ο Viktor Orban ακολούθησε μια συντηρητική πολιτική με αποτέλεσμα, τον Σεπτέμβριο του 2018, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εκκινήσει τις διαδικασίες για την εφαρμογή του άρθρου 7 της ΣΛΕΕ. Σύμφωνα με το άρθρο 7, στην περίπτωση που παρατηρηθεί πως ένα κράτος μέλος δρα αντίθετα από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και μάλιστα, θέτει με τη δράση αυτή σε κίνδυνο τους δημοκρατικούς θεσμούς, τότε προβλέπεται πως τα Ευρωπαϊκά όργανα θα προβούν σε προειδοποίηση κι έπειτα ποινές ή αφαίρεση ορισμένων δικαιωμάτων του κράτους μέλους.
Ενώ, λοιπόν η διαδικασία του άρθρου 7 έχει ξεκινήσει εδώ και 5 έτη, οι Ευρωβουλευτές εξακολουθούν, καθώς φαίνεται, να ανησυχούν για τη διαχείριση από την πλευρά της Ουγγαρίας ορισμένων πολιτικών τομέων που έχουν σχέση με τη δημοκρατία και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Μερικοί μόνο από αυτούς αφορούν την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης, τη διαφθορά, την ελευθερία της έκφρασης και των μέσων ενημέρωσης αλλά και το δικαίωμα στην ίση μεταχείριση, το οποίο φυσικά περιλαμβάνει τα δικαιώματα της LGBT κοινότητας.
Η Ουγγαρία, από πλευράς της, φαίνεται ανυποχώρητη, όσον αφορά οποιαδήποτε μεταρρύθμιση του νόμου αυτού, συνεπώς, αυτό που αναμένεται είναι να προχωρήσει η διαδικασία, όπως προβλέπεται από το άρθρο 7: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, πρέπει να αποφασίσει ομόφωνα μετά από πρόταση του ενός τρίτου των κρατών μελών ή της Επιτροπής. Με τη συγκατάθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μπορεί να διαπιστώσει την ύπαρξη σοβαρής και διαρκούς παραβίασης από ένα κράτος μέλος των αξιών που αναφέρονται στο άρθρο 2, αφού καλέσει το εν λόγω κράτος μέλος να υποβάλει τις παρατηρήσεις του. Συνεπώς, η υπόθεση τώρα περνά στην αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τα κράτη μέλη βρίσκονται σε αναμονή της απόφασής του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κείμενα που εγκρίθηκαν – παραβιάσεις του ενωσιακού δικαίου και των δικαιωμάτων των πολιτών ΛΟΑΤΚΙ στην Ουγγαρία ως απόρροια των νομοθετικών αλλαγών που εγκρίθηκαν από το Ουγγρικό Κοινοβούλιο, Εuroparl.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- 15 EU countries join legal case against Hungary’s anti-LGBT law, Εuronews, διαθέσιμο εδώ
- LGBTI survey country data Hungary, Fundamental Rights Agency, διαθέσιμο εδώ
- Legal aspects of LGBTIQ equality, European Commission, διαθέσιμο εδώ
