Του Χαράλαμπου Νικολαΐδη,
Πηγή έμπνευσης για έναν κινηματογράφο που άνθισε στα μέσα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου αλλά και λίγο πριν από αυτόν, αποτέλεσαν ταινίες χαρακτηριστικές για την εποχή τους. Ο Hitchcock, πρωτεργάτης αυτής της φουρνιάς δημιούργησε μια δική του «σχολή» στις αρχές της δεκαετίας του ‘20 επηρεάζοντας τον παγκόσμιο κινηματογράφο. Ένας «μαθητής» του Hitchcock και ο Γάλλος Henri-Georges Clouzot. Αλλά τι καλύτερο από το να ξεπερνάει ο μαθητής τον καθηγητή και ο καθηγητής να εμπνέεται από τον μαθητή. Αυτή η παρατήρηση πραγματοποιείται με μια σημερινή οπτική των πραγμάτων καθώς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν αυτά τα δύο πρόσωπα αντιλαμβάνονταν έτσι τα πράγματα. Τουλάχιστον από όσα ξέρουμε που αναφέρονται και στη βιογραφία του Hitchcock It’s only a Movie ο Clouzot εκτιμούμε βαθύτατα τον Hitchcock. Ενώ η ταινία αλλά και η νουβέλα Ψυχώ επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από την πιο γνωστή και αγαπημένη ταινία του Γάλλου σκηνοθέτη Les Diaboliques.
Η ταινία έκανε πρεμιέρα τo 1955: η Christina Delassalle καθηγήτρια και δασκάλα σε σχολείο (που της ανήκει) αρρένων ταλαιπωρείται από τον βάναυσο σύζυγό της και διευθυντή του σχολείου Michel Delasalle. Τότε, σε συνεργασία με την ερωμένη του άντρα της, Nicole Horner, αποφασίζουν να τον σκοτώσουν πνίγοντάς τον. Η εξαφάνιση του πτώματος από την πισίνα του σχολείου, που το είχαν πετάξει εκεί για να φανεί ως ατύχημα, αναστατώνει ιδιαίτερα την νεαρή Christina. Η ταινία εισβάλλει στο μυαλό της θεοσεβούμενης πρωταγωνίστριας που έρχεται σε ρήξη με τα πατριαρχικά πρότυπα που την κυνηγούν από παιδί. Ο σύζυγός της είναι ένα κλασικό μοντέλο που κατέχει κομβικές θέσης μέσα σε μια κοινωνία: είναι διευθυντής, καθηγητής και σύζυγος, δηλαδή αποτελεί το κυρίαρχο κομμάτι της ζωής της.
Η ταινία κέρδιζε σε σασπένς και σε τρόμο. Το ασφυκτικό και καταδιωκτικό κλίμα επιτυγχάνεται από τις συνεχείς προσπάθειες των δύο γυναικών να μην γίνουν αντιληπτές. Η προσπάθεια αυτή ακροβατεί μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας λόγω του χαρακτήρα των δύο πρωταγωνιστών. Η προσευχόμενη Christina έρχεται σε αντιδιαστολή με τη σατανική Nicole. H Nicole είναι αυτό που περιγράφει ο τίτλος της ταινίας: διαβολική. Το τσιάρο που κρατάει στα χέρια κατά τη διάρκεια της ταινίας συμβολίζει τον πραγματικό της εαυτό και τον ρόλο της στην ταινία, δηλαδή μία κακή επιρροή για την Christina που την πείθει να σκοτώσουν τον Michelle. O Clouzot προσπαθεί να κινηματογραφεί τέλεια τους παραπάνω συμβολισμούς, με χαρακτηριστικό ένα πλάνο που τοποθετεί τη σατανική Nicole δίπλα στην προσευχόμενη Christina.
H σκηνή της δολοφονίας αποτελεί μία από τις πιο ρεαλιστικές του κινηματογράφου διαχρονικά. Η ρεαλιστική προσέγγιση που έδωσε ο σκηνοθέτης σε αυτό το σημείο έρχεται σε αντιδιαστολή με την υπάρχουσα θεατρικότητα που έδιναν οι σκηνοθέτες σε αντίστοιχου είδους ταινίες εκείνης της περιόδου. Ο θεατής αγωνιά όταν αναισθητοποιημένος ο Michelle αντιλαμβάνεται τη δολοφονία του, αλλά πλέον είναι αργά. Το κενό νεκρό βλέμμα του αντανακλάται στη φοβισμένη σύζυγό του, που τα άσπρα μάτια του είναι μια εικόνα που έχε χαρακτεί ανεξίτηλα στην ιστορία του κινηματογράφου.
To κύριο μέρος της ταινίας αποτελεί το παιχνίδι που παίζεται πίσω από την πλάτη των δύο γυναικών. Η εξαφάνιση του πτώματος, το καθαρισμένο κοστούμι του νεκρού άντρα καθώς και η παρουσία της φιγούρας του στη σχολική φωτογραφία, κλονίζουν τη νεαρή πρωταγωνίστρια. Η Christina προσπαθεί να εξηγήσει τα γεγονότα, ενώ η μαρτυρία του μικρού Moniet που μίλησε με τον νεκρό σύζυγό της θα την οδηγήσει στην τρέλα που θα έχει ως κατάληξη τον θάνατό της. Ο θάνατός της θα έρθει από καρδιακή προσβολή, λόγω μιας αποκάλυψης που η πρωταγωνίστρια δεν κατάφερε να διαχειριστεί και εγώ δεν πρόκειται να αποκαλύψω. Ένα αναπάντεχο και άκρως ανατριχιαστικό και αντίστροφο déjà vu θα την ισοπεδώσει. Η φρίκη της ταινίας δεν σταματάει εδώ, αλλά ολοκληρώνεται πέντε χρόνια αργότερα, όταν η ηθοποιός Vera Clouzot, που ενσάρκωσε την νεαρή καθηγήτρια Christina, πεθαίνει σε ηλικία 45 χρονών από καρδιακή προσβολή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Οι Διαβολογυναίκες πληροφορίες για την ταινία, athinorama.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οι Διαβολογυναίκες – Les Diaboliques [1955], filmhouse.gr, διαθέσιμο εδώ
- «ΟΙ ΔΙΑΒΟΛΟΓΥΝΑΙΚΕΣ» (TRAILER – NEW STAR), youtube.com, διαθέσιμο εδώ
