Της Σοφίας Κατωπόδη,
Παρατηρούμε πως η μοναξιά, ως όρος, συχνά είναι συνυφασμένος με την μοναχικότητα. Ωστόσο, βασικό γνώρισμα που τις διαφοροποιεί και τις διατηρεί στην αρχική μορφή των εννοιών τους, είναι πως η μοναξιά αποτελεί μία αντίληψη και ένα αποτέλεσμα, ενώ η μοναχικότητα είναι μια συνειδητή επιλογή και επιθυμία. Δύο έννοιες που βρίσκονται γραμμένες πολύ κοντά στο λεξικό και βρίσκονται πολύ μακριά τοποθετημένες στην πραγματικότητα.
Στην πρώτη περίπτωση, συναντάμε τη μοναξιά. Η μοναξιά είναι ένα γνωστό —σε όλους ανεξαιρέτως— συναίσθημα, που ταλαιπωρεί τον σημερινό άνθρωπο σε διάφορες ηλικίες και συνθήκες της ζωής του. Όσο γνώριμη κι αν νομίζουμε πως είναι, τόσο ανέγνωρη μπορεί να γίνει στις εκφάνσεις της, καλύπτοντας μεγάλο φάσμα της ζωής μας. Μοναξιά μπορεί να νιώσεις στα μικρά, όπως σε μία εκδήλωση που η καρέκλα διπλά σου είναι άδεια, ενώ οι υπόλοιποι συνοδεύονται, μέχρι σε ένα τεράστιο πάρτι γιορτάζοντας με οικείους.
Αντίθετα με τη μοναχικότητα, η μοναξιά δεν συνιστά προσωπική και συνειδητή επιλογή του ατόμου, αλλά ένα δυσάρεστο και «κακόγουστο» συναίσθημα. Αποτέλεσμα αυτής, η όρεξη και οι κοινωνικές σου δεξιότητες και επαφές να μειώνονται και η χαμηλή ποιότητα τους να επιδεινώνεται. Ουσιαστικά, όταν νιώθεις μοναξιά, παρόλο που μπορεί να περιβάλλεσαι από πολύ κόσμο, νιώθεις απομόνωση, παραγκωνισμό και απόσταση με βάσεις που αδυνατείς να γεφυρώσεις.
Στην απέναντι όχθη βρίσκεται η μοναχικότητα. Στην περίπτωσή της, δεν στερείσαι αλλά απολαμβάνεις. Συνυπάρχεις ήρεμος και γαλήνιος με τον εαυτό σου. Είναι μια απόφαση και επιλογή που πήρατε μαζί. Τον συμπαθείς και τον αγαπάς, τον ακούς και του χαρίζεις τον χώρο και την άνεση του, όταν το ζητάει ή και προκαταβολικά· τον φροντίζεις. Εξάλλου, η μοναχικότητα αποτελεί συνοδοιπόρο της πνευματικής ανάτασης και της ψυχικής ισορροπίας. Επίσης, μαζί της φέρνει την εσωτερική αναζήτηση και την γενική αποφόρτιση από ό,τι σε κουράζει. Ακόμα, ο δρόμος της μοναχικότητας, στο τέλος του, κρύβει ένα φωτεινό προνόμιο που δεν είναι άλλο από αυτό της αυτογνωσίας. Η αυτογνωσία δεν αποτελεί προνόμιο μόνο για τη δική μας αυτοβελτίωση αλλά και πυλώνας σε όλες τις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Κλείνοντας, αξίζει να υπογραμμίσουμε τη διαφορά ανάμεσα σε αυτές τις δυο έννοιες, να αντιληφθούμε τις αντιθέσεις ανάμεσά τους, και να επωφεληθούμε από αυτές, απομακρύνοντας όσο περισσότερο μπορούμε το αίσθημα της μοναξιάς. Ο άνθρωπος, συμφώνα με τον Αριστοτέλη, από την φύση του είναι κοινωνικό ον και δύσκολα μπορεί να ευδοκιμήσει και να επιβιώσει μόνος του για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έχει, δηλαδή, την έμφυτη ανάγκη να συνυπάρχει και να συνεργάζεται με τους άλλους ανθρώπους, τόσο για την εξέλιξη του όσο και για την επιβίωση του, όπως γνωρίζουμε. Σπουδαίο, λοιπόν, είναι να είμαστε μοναχικοί και όχι μόνοι. Άλλωστε, όπως είπε και ο Αμερικανός φιλόσοφος Eric Hoffer, «Το τέλος έρχεται όταν σταματήσουμε να μιλάμε στον εαυτό μας. Είναι το τέλος της πραγματικής σκέψης και η απαρχή της τελικής μοναξιάς».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Μοναχικότητα: είναι σημαντικός ο χρόνος με τον εαυτό, maxmag.gr, διαθέσιμο εδώ
