Του Γιώργου Σαλπιγγίδη,
Η Ευρώπη του 14ου αιώνα, χαρακτηρίζεται από ένα κλίμα αναβρασμού και ανακατάταξης, με τις κυρίαρχες ευρωπαϊκές δυνάμεις να βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση. Το διάστημα αυτό, η Γηραιά Ήπειρος ταλανίζεται από τις συγκρούσεις του Εκατονταετούς Πολέμου (1337-1453), με την αγγλική πολιτική σκηνή να επηρεάζεται άμεσα και να έχει να αντιμετωπίσει τα δικά της εσωτερικά προβλήματα.
Κύριο θέμα που δημιουργήθηκε ήταν οι αποσχιστικές τάσεις ορισμένων περιοχών, με αποτέλεσμα την ανεξαρτησία που καταφέρνει να αποκτήσει η Ιρλανδία, ενώ θεμελιώθηκε και το Βασίλειο της Σκωτίας, με ηγεμόνα τον Ροβέρτο Α΄ ντε Μπρους, και από την άλλη η Ουαλία είχε απαιτήσει ιδιαίτερα προνόμια και τελικά κατάφερε να αποκτήσει ιδιαίτερες ελευθερίες. Οι έντονες αυτές πολιτικές ζυμώσεις και ανακατατάξεις, έφεραν μια περίοδο αναρχίας και ένα κλίμα δυσαρέσκειας προς το πρόσωπο του Βασιλιά Εδουάρδου Β΄ Κάρναβον. Άμεση συνέπεια αυτού ήταν η εκθρόνισή του και δολοφονία του, το 1327, με την γυναίκα του, Ισαβέλλα της Γαλλίας (κόρη του Φιλίππου Δ΄), να θεωρείται η ηθική αυτουργός, μαζί με την βοήθεια του εραστή της κόμη Ρογήρο Μόρτιμερ. Έτσι η εξουσία πέρασε στον Εδουάρδο Γ΄ (γιος του προηγούμενου μονάρχη), ωστόσο, επειδή ήταν ανήλικος, την πραγματική διοίκηση ασκούσε ο Μόρτιμερ, έως ότου ενηλικιωθεί, το 1330. Επί της ηγεμονίας του Εδουάρδου ξέσπασε ο Εκατονταετής Πόλεμος.
Μπορεί, κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι μάχες να μην διεξάγονταν σε αγγλικό έδαφος, όμως δεν έπαυαν τα προβλήματα στο Βασίλειο. Η βαριά φορολογία στα μεσαία και χαμηλά στρώματα, η αποσχιστικές τάσεις διαφόρων περιοχών και η παροχή προνομίων στους ευνοούμενους του Βασιλιά, συνέβαλαν στη μείωση της δημοτικότητας των μοναρχών, με αποτέλεσμα τις συχνές αλλαγές στην ηγεσία της χώρας. Χαρακτηριστικό είναι πως κατά τα χρόνια του πολέμου δολοφονήθηκαν πέντε Βασιλείς.
Το τέλος του πολέμου δεν επανέφερε την ειρήνη και στο εσωτερικό της Αγγλίας, καθώς ο αναβρασμός είχε μεγαλώσει και λόγω της ήττας σε αυτόν. Ο Βασιλιάς Ερρίκος Στ΄ έχει να αντιμετωπίσει μια ανεξέλεγκτη κατάσταση, με τον δούκα της Υόρκης Ριχάρδο να τον αντιπαλεύεται. Με αυτόν τον τρόπο, ξεσπά ο Πόλεμος των Δυο Ρόδων, μεταξύ 1455-1485. Η ονομασία αυτή προέρχεται από τα οικόσημο των δυο αντιπάλων, με τους Λάνκαστερ να έχουν ένα κόκκινο ρόδο και τους Υόρκς ένα άσπρο.
Στην διαμάχη, αρχικά, επικρατούν οι Υόρκς, αλλά ο ηγέτης τους πεθαίνει σε μια μάχη το 1460, ωστόσο, ο πόλεμος δεν τελειώνει εδώ. Στα 1483, οι Λάνκαστερ κυριαρχούν ξανά, όμως, επειδή ο Βασιλιάς Εδουάρδος Ε΄ ήταν ανήλικος, την εποπτεία αναλαμβάνει ο θείος του Ριχάρδος, δούκας του Γκλόστερ, ο οποίος συλλαμβάνει τον Εδουάρδο και τον αδερφό του και τους φυλακίζει. Ύστερα από τα παραπάνω γεγονότα, διατάζει να τους σκοτώσουν και έτσι, ανακηρύσσεται ο ίδιος Βασιλιάς, ως Ριχάρδος Γ΄ Πλανταγενέτης, όμως, αυτή η κατάσταση δε θα διατηρηθεί, διότι η κίνηση αυτή δεν ευχαρίστησε κανέναν. Με τη σειρά του, ο κόμης του Ρίτσμοντ, Ερρίκος, που από την πλευρά της μητέρας του ανήκε στην οικογένεια των Λάνκαστερ, οργανώνει μια συνωμοσία για την ανατροπή του σφετεριστή και κατορθώνει να τον εκδιώξει, τον Αύγουστο του 1485.
Στέφεται, λοιπόν, Βασιλιάς της Αγγλίας και γίνεται ο Ερρίκος Ζ΄ Τυδόρ. Για να θέσει ένα τέλος στον πόλεμο, αποφασίζει να παντρευτεί την κόρη του Εδουάρδου Δ΄ των Υορκς και έτσι η χώρα περνάει σε μια νέα περίοδο, αφήνοντας πίσω της τις συγκρούσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- S. Berstein, P. Milza, Ιστορία της Ευρώπης, τόμος Α, Από τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία στα Ευρωπαϊκά κράτη 5ος-18ος αιώνας, Αθήνα 1997.
- D. Nicholas, Η εξέλιξη του Μεσαιωνικού Κόσμου, Κοινωνία, Διακυβέρνηση και Σκέψη στην Ευρώπη, 312-1500, Αθήνα 2007.
- E. M. Burns, Ευρωπαϊκή Ιστορία, Ο Δυτικός Πολιτισμός Νεότεροι Χρόνοι, Αθήνα 2020.
