Της Μαρία Πέπονα,
Οι αμυντικές δαπάνες των μελών του ΝΑΤΟ – Η θέση της Ελλάδας
Με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής να χαρακτηρίζονται ως η χώρα με τη μεγαλύτερη ανταπόκριση στις οικονομικές υποχρεώσεις του ΝΑΤΟ, εάν ληφθεί, μάλιστα, υπόψιν και η αύξησή τους κατά το έτος 2022, η χώρα μας ακολουθεί σε σχέση με το Ακαθόριστο Εγχώριο Προϊόν της, σημειώνοντας βέλτιστες δαπάνες άμυνας ακόμη και από εκείνες των Η.Π.Α. Πιο αναλυτικά, η χώρα μας σημείωσε το 2022 τη μεγαλύτερη επίδοση στις αμυντικές δαπάνες σε σχέση με τα άλλα κράτη-μέλη της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, κατ’ αναλογία 3,54% προς το Α.Ε.Π., ξεπερνώντας εκείνες των Η.Π.Α. του 3,46%, αλλά και άλλων χωρών, όπως η Πολωνία, η Βρετανία, Γερμανία και άλλες.
Συνολικά, τα τριάντα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ δαπάνησαν οικονομικούς πόρους ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων για την Άμυνα κατά το έτος του 2022. Σύμφωνα με αυτό, παρατηρείται αύξηση των δαπανηθέντων χρημάτων 2,2%, αν συγκριθούν με τα στοιχεία που έχουμε από το 2021. Οι χώρες του ΝΑΤΟ είχαν δεσμευτεί για τη βαθμιαία μεγέθυνση των αμυντικών τους δαπανών, ως απόρροια της ρωσικής προσάρτησης της ουκρανικής χερσονήσου της Κριμαίας το 2014. Ωστόσο, η χώρα με τη μεγαλύτερη οικονομική συνέπεια και συμμετοχή στο ΝΑΤΟ παραμένουν οι Η.Π.Α. κατέχοντας το 70%, τις ευρωπαϊκές χώρες και τον Καναδά να ακολουθούν με το 30%. Παραταύτα, η σχέση αυτή δεν διαφοροποιήθηκε σημαντικά υπό τη σκιά της ρωσικής εισβολής στα ουκρανικά εδάφη, παρά τις πιέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών προς τους Συμμάχους τους στην Ευρώπη για αύξηση των στρατιωτικών τους δαπανών.
Ανταγωνισμός κρατικών προμηθευτών για παροχή αμυντικού υλικού στην Ελλάδα
Πριν από αρκετό χρονικό διάστημα είχε δημοσιοποιηθεί ότι στις 22 Μαρτίου, πέραν του Ευρωπαικού Συμβουλίου, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα επισκέπτονταν και τη γαλλική πόλη της Λοριάν, ώστε να πραγματοποιήσει συνάντηση με τον Emmanuel Macron και, παράλληλα, να δει από κοντά την πρόοδο της ναυπήγησης των ελληνικών φρεγατών τύπου Belharra. Τα γεγονότα του ατυχήματος των Τεμπών στην Ελλάδα και η έκρηξη των επεισοδίων με αφορμή το συνταξιοδοτικό στη Γαλλία στάθηκαν αφορμή για τη ματαίωση της επίσκεψης.
Με τη γνωστοποίηση της επικείμενης πρωθυπουργικής επίσκεψης στη Λοριάν, ο Υπουργός Αμύνης της Ιταλίας, Guido Crosetto, πραγματοποίησε την επομένη (21η Μαρτίου) τη δική του επίσκεψη στην Αθήνα. Η επίσκεψή του περιελάμβανε συνάντηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, επαφές και γεύμα με τον ομόλογό του, Νικόλαο Παναγιωτόπουλο.
Το άμεσο ενδιαφέρον τόσο από τη Γαλλία όσο και από την Ιταλία για διεξαγωγή επαφών με την Αθήνα, προέρχεται, μεταξύ άλλων, από την πρόθεση των δύο χωρών να προμηθεύσουν την τελευταία με κορβέτες, πράγμα που αποτυπώνεται και από τις τροποποιημένες προτάσεις τους. Σύμφωνα, όμως, με όσα δείχνουν τα πράγματα, η τελική ανάληψη απόφασης για το θέμα των κορβετών συνδέεται με δυο παράγοντες: τους υπολογισμούς της ελληνικής Κυβέρνησης και την επιθυμία ή όχι του Κ. Μητσοτάκη για τη γνωστοποίηση της επιλογής της χώρας-προμηθευτή πριν ή μετά τις εκλογές.
Επιπλέον, όσον αφορά τις ελληνοϊταλικές συνομιλίες, αυτές τίθενται σε συνάρτηση με τη συμπεριφορά που διατηρείται εκ μέρους της Ιταλίας στη Λιβύη, η οποία στο μεγαλύτερο μέρος της δεν εφάπτεται με εκείνη της Ελλάδας. Το πεδίο του λιβυκού απασχολεί την Αθήνα σε μεγάλο βαθμό και τελευταία ώθησε, μεταξύ άλλων, συνομιλίες σε επίπεδο Πρωθυπουργών (Ιταλίας – Ελλάδας).
Πολυεπίπεδη εμβάθυνση των σχέσεων Ελλάδας – Κύπρου
Στις 24 Μαρτίου 2023, πραγματοποιήθηκε διμερής συνάντηση των Υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Κύπρου, Νικολάου Παναγιωτόπουλου και Μιχάλη Γιωργάλλα αντίστοιχα. Στα πλαίσια της συνάντησης, συνομιλίες διεξήχθησαν μεταξύ του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου, του Αρχηγού ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θεμιστοκλή Μπουρολιά, του Αρχηγού ΓΕΣ Αντιστράτηγου Άγγελου Χουδελούδη, του Υπαρχηγού ΓΕΝ Υποναύαρχου Κωνσταντίνου Βλάχου ΠΝ, αλλά και του Αρχηγού ΓΕΕΦ Αντιστράτηγου Δημόκριτου Ζερβάκη.
Στη διάρκεια των συνομιλιών, επισημάνθηκε η βαρύτητα των μακροχρόνιων σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, της σημαίνουσας στρατηγικής συνεργασίας τους για την ευημερία, την άμυνα, όπως και για την ισορροπία στην περιοχή. Πριν τη Συνέντευξη Τύπου των δύο Υπουργών, προηγήθηκε συζήτηση κεκλεισμένων των θυρών. Αργότερα, από τις δηλώσεις τους, διακρίνουμε, μεταξύ άλλων, τη θέληση για ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας και συντονισμού των δύο χωρών, για καλλιέργεια των συμμαχικών δεσμών με τις άλλες χώρες. Ενώ από κοινού αποφασίστηκε η ενεργοποίηση του Πολιτικού Οργάνου Διαβούλευσης μεταξύ των δύο Υπουργείων Αμύνης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΝΑΤΟ – Αμυντικές δαπάνες: Η Ελλάδα κατέγραψε πιο υψηλό ποσοστό από τις ΗΠΑ, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Αγώνας δρόμου των Ιταλών και Γάλλων για τις κορβέτες στην Ελλάδα, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Παναγιωτόπουλος: Θέτουμε νέους στόχους για την ενίσχυση του μετώπου Ελλάδας – Κύπρου, protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
