Tης Κωνσταντίνας Λέφα,
Για όλα τα πορίσματα και τα συμπεράσματα που η επιστήμη εξάγει σε καθημερινή βάση, πραγματοποιούνται πειράματα και έρευνες. Ειδικότερα, όσον αφορά στον τομέα της υγείας τα εν λόγω πειράματα πραγματοποιούνται επάνω στους ζωντανούς οργανισμούς, τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα. Τα «ζώα εργαστηρίου», όπως αποκαλούνται, αποτελούν τους κατά βάση οργανισμούς εφαρμογής, ενώ τα τελευταία χρόνια γίνεται σημαντική προσπάθεια μείωσης της χρήσης τους στον τομέα αυτό και αφορούν κυρίως μύες και επίμυες.
Έτσι, λοιπόν, στο πάρκο εξωτερικά του Ινστιτούτου Κυτταρολογίας και Γενετικής της Ακαδημίας Επιστημών της Ρωσίας με έδρα το Νοβοσιμπίρσκ, υπάρχει ένα άγαλμα-μνημείο αφιερωμένο σε όλα εκείνα τα ζώα εργαστηρίου που συμμετείχαν και «αφιερώθηκαν» στην επιστήμη. Στο άγαλμα αυτό εμφανίζεται ένα ποντικάκι ανθρωπόμορφα, με τη μορφή μιας ηλικιωμένης κυρίας, κρατώντας σε κάθε του χέρι ένα «τσιγκέλι», εμφανιζόμενο να «πλέκει» τη διπλή έλικα του DNA μέσα στη χαρακτηριστική λευκή ποδιά του επιστήμονα εργαστηρίου.
Το εν λόγω άγαλμα κατασκευάστηκε το 2012 στο όνομα των ζώων εργαστηρίου με αφορμή την 55η επέτειο ίδρυσης του ινστιτούτου, ενώ το τελευταίο χαρακτηριστικό μέταλλο με τη bronze εμφάνιση τοποθετήθηκε το 2013. Για την κατασκευή του, το ινστιτούτο συνέλλεξε πολλαπλές δωρεές χρημάτων, έτσι, ώστε να καταφέρει να υποστηρίξει οικονομικά την ανέγερση του αλλά και ολόκληρου του πάρκου, με το κόστος του να αγγίζει περίπου τα 50.000 δολάρια.
Τα ποντίκια και οι άνθρωποι συζούν για πάνω από 15.000 χρόνια, ενώ τα ίδια θεωρούνται ως τους οργανισμούς που διαθέτουν την πιο απλή αναλογία με εμάς ως ζωτικοί οργανισμοί. Οι πολλαπλές έρευνες έφεραν στο φως ερωτήματα για τους επιστήμονες που αφορούν την ακρίβεια αυτής της αναλογίας. Σύμφωνα με τον άνθρωπο που δημιούργησε το εν λόγω ανάγλυφο με τη διττή αυτή μορφή, τον Andrei Kharkevich, αναφέρει ότι «το άγαλμα συνδυάζει τόσο το ζώο εργαστηρίου όσο και τον επιστήμονα, επειδή συνδέονται μεταξύ τους και εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό».
Σήμερα, η απεικόνιση του αγνώστου ονόματος ποντικού κοσμεί χιλιάδες εργαστήρια στον κόσμο, όπου γίνεται αξιοσημείωτη προσπάθεια ώστε να μειωθούν τα ζώα εργαστηρίου στις έρευνες με βάση την αρχή των ‘’3R’’ που αφορούν τη μείωση (reduce), τη βελτιστοποίηση (refine) και την αντικατάσταση (replace). Αναμφίβολα, χωρίς τα ζώα εργαστηρίου οι έρευνες σχετικά με πολλαπλές εκφάνσεις της καθημερινότητας θα βρίσκονταν χιλιάδες χρόνια πίσω και οφείλουμε φόρο τιμής για την προσφορά αυτών σε όλους μας!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Honoring Animals Used in Research And Testing, amusingplanet.com, διαθέσιμο εδώ
- The Russian Monument Honors the Humble Lab Mouse, smithsonianmag.com, διαθέσιμο εδώ
