Tης Στέλλας Πετρακάκη,
Μια αμφιταλαντευόμενη ημέρα ξημέρωσε την Τρίτη 21 Μαρτίου 2023, καθώς ο πρώην Πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας, Boris Johnson, κλήθηκε για ακρόαση στην Επιτροπή Ασυλίας στη Βουλή των Κοινοτήτων, σχετικά με την απολογία του για τα λεγόμενα «κωρονοπάρτι» που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Κατηγορείται πως είναι από τους ελάχιστους Πρωθυπουργούς που δεν ακολούθησαν τους κανόνες που επιβλήθηκαν για την προστασία της δημόσιας και ατομικής υγείας.
Η Επιτροπή αποτελούνταν από τέσσερα μέλη των Συντηρητικών και τρία από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, γεγονός που οδήγησε τον Johnson σε μια αυθόρμητη και κυνική δήλωση, που, απευθυνόμενος στην Επιτροπή, τους χαρακτήρισε ότι απέκτησαν τον ρόλο «ανακριτή, εισαγγελέα, δικαστή και ενόρκου». Η Επιτροπή εξετάζει αν ο πρώην Πρωθυπουργός συμπεριφέρθηκε με τρόπο περιφρονητικό προς το Κοινοβούλιο, όταν δήλωνε επανειλημμένα πως δεν γνώριζε ότι οι συγκεντρώσεις στην Downing Street, εν μέσω πανδημίας, «παραβίαζαν τους κανόνες» που είχε επιβάλει η Κυβέρνησή του, καθώς ισχυριζόταν πως πραγματοποιούνταν μέσα στον εργασιακό χώρο της Βουλής.
Την επόμενη ημέρα, η Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεσή της, η οποία έλαβε έκταση 110 σελίδων και στην οποία αναφέρεται πως θα πρέπει να ήταν «προφανές» στον πρώην Πρωθυπουργό ότι οι συναθροίσεις που έλαβε μέρος παραβίαζαν τους κανόνες και τις οδηγίες, που είχαν θεσπιστεί από την Κυβέρνησή του. Μεταξύ άλλων, η έκθεση περιείχε αποδεικτικά στοιχεία των συγκεντρώσεων με φωτογραφικό υλικό και καταθέσεις μαρτύρων, όπως του Γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου, Simon Case. Άλλος υπάλληλος της Downing Street έχει καταθέσει πως ο πρώην Πρωθυπουργός θα μπορούσε να είχε σταματήσει τα «κωρονοπάρτι», ωστόσο, ο Boris Johnson δεν προέβη σε αυτή την παρακίνηση, αλλά ενίσχυσε και την παράτασή τους κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με αφετηρία τον εορτασμό των γενεθλίων του.
O πρώην Πρωθυπουργός έσπευσε να παραδώσει στη δημοσιότητα τον φάκελο με την απολογία του, έκτασης περί των 52 σελίδων, τον οποίο παρουσίασε στην Επιτροπή. Εντός του φακέλου παρουσιάζεται πρωταρχικά η παραδοχή του, κατά την οποία δηλώνει πως η Βουλή των Κοινοτήτων παραπλανήθηκε από τις τοποθετήσεις του. Ωστόσο, ο ίδιος ισχυρίζεται πως απάντησε βάσει αυτών που γνώριζε τότε και οι προθέσεις τους δεν ήταν να ανακατευθύνει την Επιτροπή. Είναι γεγονός πως σε εκείνο το διάστημα οι κανονισμοί σχετικά με τις συναθροίσεις και την κυκλοφορία των πολιτών ήταν ακόμα στα πρώτα στάδια και πολλές φορές δεν περιείχαν ξεκάθαρες οδηγίες, όπως είναι φυσικό άλλωστε σε περιόδους υγειονομικών κρίσεων που αντιμετωπίζονται πρώτη φορά σε τέτοια τεράστια έξαρση, αλλάζοντας άρδην την καθημερινότητα και τις υποχρεώσεις του κόσμου. Επιπρόσθετα, σημαντικό είναι το γεγονός ότι ο πρώην Πρωθυπουργός είχε εξακριβώσει, αρχικά, πως οι συναθροίσεις στην Downing Street θεωρούταν συναντήσεις σε «εργασιακό χώρο», το οποίο λειτούργησε σαν νομικό «παραθυράκι».
Θα αναρωτηθεί κανείς, εύλογα, τι ξημερώνει η επόμενη ημέρα για τον Boris Johnson και το βουλευτικό μέλλον του. Αρχικά, στο πρώτο σενάριο, εάν η Επιτροπή προβεί στην απόφαση, ύστερα από ενδελεχή έλεγχο της περίπτωσης, ότι ο πρώην Πρωθυπουργός δεν περιφρόνησε το Κοινοβούλιο δεν θα του επιβάλει κυρώσεις, οπότε η υπόθεση κλείνει. Δεύτερον, εάν η Επιτροπή κρίνει ότι ο Boris Johnson περιφρόνησε το Kοινοβούλιο, θα πρέπει να εξετάσει πόσο σοβαρή ήταν αυτή η περιφρόνηση, εάν δηλαδή υπήρχε ή όχι κρυφός σκοπός πίσω από τις κινήσεις του. Πρέπει να τονιστεί ότι οι δηλώσεις του πριν 3 ημέρες δεν τον βοηθούν ιδιαίτερα, αφού, κατά τη διάρκεια ομιλίας του στη Νιγηρία, αστειεύθηκε ότι ποινικοποιήθηκε, επειδή σηκώθηκε και έτρωγε μεσημεριανό στο γραφείο του για 20 λεπτά.
Ανάλογα με την τελική ετυμηγορία, η Επιτροπή έχει τη δυνατότητα να ζητήσει από τον πρώην Πρωθυπουργό να συντάξει μια έγγραφη συγγνώμη και να απευθύνεται αυτοπροσώπως εντός της Βουλής των Κοινοτήτων, ή να παραπεμφθεί η υπόθεση στην Ολομέλεια για να εξεταστεί η αναστολή των βουλευτικών του καθηκόντων. Στο τρίτο και τελικό σενάριο, εάν τελικά η Ολομέλεια του επιβάλει ποινή παύσης των βουλευτικών του καθηκόντων για 10 ή περισσότερες ημέρες, τότε θα τεθεί αυτόματα η λεγόμενη «αίτηση ανάκλησης» της έδρας του. Εάν αυτό συμβεί, τότε η απόφαση θα βρίσκεται στα χέρια των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων της περιφέρειάς του, οι οποίοι θα αποφασίσουν αν θέλουν τον Boris Johnson ως εκπρόσωπο. Αρκεί μόνο το 10% των ψηφοφόρων να συμφωνήσει να χάσει την έδρα του ο Johnson, χωρίς, βέβαια, αυτό να του στερεί το δικαίωμα να ξανά διεκδικήσει την έδρα του. Σε αυτή την περίπτωση, θα πραγματοποιηθούν ενδιάμεσες εκλογές, για να επιλεχτεί νέος βουλευτής από το εκλογικό σώμα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Boris Johnson’s “Partygate” interrogation is over, but he’s still in serious political trouble, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Boris Johnson says “I did not lie” over lockdown parties, REUTERS, διαθέσιμο εδώ
- Μπόρις Τζόνσον: «Με το χέρι στην καρδιά δεν είπα ψέματα για το partygate», THE HUFF POST, διαθέσιμο εδώ
