Του Πέτρου Κολυάρδου,
Αν ανατρέξουμε με μια γρήγορη ματιά στο παρελθόν και τους «αστέρες» της παγκόσμιας μουσικής σκηνής, θα παρατηρήσουμε πως πολλοί από τους μεγαλύτερους μουσικούς καλλιτέχνες έρχονται συχνά αντιμέτωποι στη ζωή τους με κάποια ασθένεια. Η πίεση, το άγχος, αλλά και η προσπάθεια αδιάκοπης παραμονής στην κορυφή, είναι συχνά μη διαχειρίσιμα προβλήματα για έναν μουσικό τέτοιου βεληνεκούς.
Δεν πέρασε, λοιπόν, πολύς καιρός από τότε, που ο διεθνούς φήμης μουσικός και τραγουδιστής Lewis Capaldi ένιωσε την ανάγκη να μιλήσει δημοσίως για τη μάχη που δίνει με την υγεία του, αναφέροντας στην εφημερίδα The Sun, πως πάσχει από το Σύνδρομο Tourette. Όπως ο ίδιος τονίζει, η δήλωσή του είναι άρρηκτα συνδεδεμένη και αντιπαραβαλλόμενη με τις φήμες που κυκλοφορούσαν, οι οποίες υποστήριζαν πως ο μεγάλος Σκωτσέζος τραγουδιστής της παγκόσμιας σκηνής κάνει χρήση ναρκωτικών ουσιών.
Gilles de la Tourette Syndrome
Το Σύνδρομο Gilles de la Tourette (GTS), ή πιο συνηθισμένα Σύνδρομο Tourette, είναι μία ακόμα νευρολογική διαταραχή με σύνθετο και πολυπαραγοντικό αιτιολογικό υπόβαθρο και κεντρικό πυρήνα την κληρονομικότητα. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία παιδική νευροαναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από πολλά κινητικά και φωνητικά τικ, πράγμα που ερμηνεύει επαρκώς όλες τις αντιδράσεις του πάνω στη μουσική σκηνή. Σίγουρα, η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει σε κοινωνικό στιγματισμό και κακή ποιότητα ζωής, όταν τα συμπτώματα είναι έντονα και μη διαχειρίσιμα.
Τα συμπτώματα του Συνδρόμου Tourette κάνουν την εμφάνισή τους στην παιδική, ακόμα, ηλικία και τα 10 περίπου έτη, με κοινά σε όλες τις περιπτώσεις ασθενών την τριχόπτωση και τα προαναφερθέντα τικ. Ωστόσο, παρουσιάζουν φθίνουσα πορεία, δεδομένου ότι με την αύξηση της ηλικίας εντοπίζεται σταδιακή άμβλυνσή τους. Τα πιο σοβαρά συμπτώματα που δύναται να εντοπιστούν στο εν λόγω σύνδρομο είναι τα λεγόμενα τικ υβρισιολογίας, αυτοτραυματιστικές συμπεριφορές, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που η νευρολογική διαταραχή συνοδεύεται από Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή ή άλλες νευροψυχιατρικού περιεχομένου διαταραχές.
Δεδομένου ότι η χρήση ναρκωτικών ψυχοδραστικών ουσιών μπορεί να προκαλέσει μία αλλοιωμένη συνειδησιακή και διεγερτική, συγχρόνως, κατάσταση, δεν θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πως οι ισχυρισμοί περί χρήσης ναρκωτικών ουσιών είναι εντελώς ανυπόστατη. Ωστόσο, σίγουρα στην προκειμένη περίπτωση δεν μπορούν να ερμηνεύσουν με ικανοποιητικό τρόπο την αποτρίχωση, τα τικ και τη μερική έλλειψη προσοχής που παρουσιάζει ο Lewis Capaldi. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει αναμφίβολα ότι οι ισχυρισμοί αυτοί καταρρίπτονται με ιατρική βάση και επιβεβαιώνει πως το «αστέρι» της παγκόσμιας μουσικής σκηνής πάσχει από το Σύνδρομο Tourette.
Αιτιολογικό υπόβαθρο της διαταραχής
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι οι περισσότερες περιπτώσεις του Συνδρόμου Tourette είναι κληρονομικές, αλλά οι γενετικοί μηχανισμοί φαίνονται ιδιαίτερα πολύπλοκοι και σχετίζονται με τα υπό μελέτη ακόμη «Γενικά Νευροαναπτυξιακά Γονίδια». Τα γονίδια αυτά επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου, επηρεάζοντας με τον τρόπο αυτόν, έμμεσα, τον φαινότυπο του ατόμου. Μιλώντας για νευροανατομικές ανωμαλίες, σχετιζόμενες με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, εννοούμε τη λέπτυνση του εγκεφαλικού φλοιού, δηλαδή της εξάστοιβης αντιπροσώπησης, καθώς και τη μείωση του μεγέθους του κερκοφόρου πυρήνα, ενός στοιχείου καίριας σημασίας που ανήκει στα επονομαζόμενα «βασικά γάγγλια». Τα βασικά γάγγλια είναι μία ομάδα από πυρήνες στον εγκέφαλο με σημαντικότερες λειτουργίες τον κινητικό έλεγχο, τις γνωσιακές διεργασίες, τα συναισθήματα και τη μάθηση.
Άλλες αιτιοπαθογενετικές προτάσεις έχουν συμπεριλάβει περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως νευροανοσολογικούς παράγοντες, λοιμώξεις, προγεννητικές και περιγεννητικές δυσκολίες και επιδράσεις ανδρογόνων. Σίγουρα, η ιατρική κοινότητα δεν είναι έτοιμη ακόμη να πάρει θέση αναφορικά με το ποιο είναι το αιτιοπαθογενετικό υπόβαθρο κάθε περίπτωσης ασθενούς. Ωστόσο, μελλοντική έρευνα που ενσωματώνει κλινικά και νευροβιολογικά δεδομένα, συμπεριλαμβανομένης της νευροαπεικόνισης και της γενετικής, αναμένεται να αποκαλύψει την παθογένεια του GTS σε επίπεδο νευρικού κυκλώματος, κάτι που μπορεί, κατ’ επέκταση, να οδηγήσει σε στοχευμένες παρεμβάσεις θεραπείας.
Θεραπευτική προσέγγιση
Όπως μπορεί να γίνει αντιληπτό, είναι δύσκολο ακόμη να μιλήσουμε για θεραπεία. Τα δεδομένα που έχουμε στα χέρια μας σχετίζονται με θεραπευτικές προσεγγίσεις που αφορούν τη συμπεριφορά του ατόμου και συχνά φαρμακευτική αγωγή για μέτρια προσβεβλημένα άτομα. Αναφορικά με τις συμπεριφορικές – ψυχολογικές θεραπευτικές παρεμβάσεις, έχει αποδειχτεί ότι η ολοκληρωμένη παρέμβαση συμπεριφοράς για τα τικ, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης αντιστροφής συνήθειας, έχουν σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα μεταξύ άλλων.
Η φαρμακευτική προσέγγιση του Συνδρόμου αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων μονομερώς και όχι συνολικά στη θεραπεία του ασθενούς. Έτσι, θεραπείες περιλαμβάνουν τη λήψη νευροληπτικών φαρμάκων και κλονιδίνης ή γουανφασίνης, που αποτελούν φάρμακα εκλογής για τα τικ. Άλλες θεραπείες που μπορεί να χρειαστούν για δυνατά και σοβαρά φωνητικά τικ περιλαμβάνουν την αλλαντική τοξίνη, μία θεραπεία που προκαλεί χαλαρή παράλυση και είναι πιθανόν να ακολουθεί και ο Lewis Capaldi.
Φαντάζει δύσκολο να βγάλεις ένα ξεκάθαρο συμπέρασμα για μία νευρολογική διαταραχή που βρίσκεται ακόμη υπό μελέτη. Ωστόσο, σίγουρα τα όσα προαναφέρθηκαν οδηγούν σε ένα και μόνο συμπέρασμα… Οι μελέτες και η ταχύτατη εξέλιξη των νευροεπιστημών, σε συνδυασμό με τα προηγμένα μέσα απεικόνισης του εγκεφάλου, σύντομα θα εντοπίσουν το αιτιολογικό υπόβαθρο της νευρολογικής αυτής διαταραχής και θα δώσουν λύσεις θεραπείας. Το μόνο σίγουρο; Ο Lewis Capaldi θα συνεχίσει να δίνει συναυλίες σε κατάμεστα στάδια και δεν θα σταματήσει ποτέ να αγωνίζεται για την υγεία του.
«Θα έκανα τα πάντα για όσους με ακούνε, δεν θέλω να απογοητεύσω κανέναν σας».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Gilles de la Tourette syndrome: the current status, pubmed. Διαθέσιμο εδώ
- The neuropsychiatry of Gilles de la Tourette syndrome: The état de l’art, pubmed. Διαθέσιμο εδώ
- Tourette Syndrome (TS), CDC. Διαθέσιμο εδώ
- Lewis Capaldi reveals he has Tourette’s and is learning how to control it, thesun.co.uk. Διαθέσιμο εδώ
